Облыстық кәсіпкерлер палатасы өңірдегі жұмыс берушілер арасында жүргізілген жыл сайынғы сауалнаманың нәтижелерін жариялады. Сауалнама мақсаты – алдағы үш жылға арналған еңбек нарығындағы кадрларға деген сұранысты болжау және экономикалық даму үдерістерін кадрлық қамтамасыз етумен ұштастыру.
2025-2027 жылдарға арналған болжам бойынша өңірге 3043 білікті маман қажет. Сауалнамаға облыстағы 1182 жұмыс беруші қатысқан, оның ішінде 607 жеке кәсіпкер мен 575 заңды тұлға бар. Сұраныстың ең көбі Петропавл қаласына тиесілі – 1886 адам немесе жалпы өңірлік қажеттіліктің 62 пайызы. Сонымен қатар Мағжан Жұмабаев (254 адам), Қызылжар (196 адам), Есіл (157 адам) және Тимирязев (127 адам) аудандарында да маман тапшылығы байқалады.
Экономикалық қызмет түрлері бойынша сараптама көрсеткендей, үшінші жыл қатарынан ең жоғары сұраныс ауыл шаруашылығы және өңдеу өнеркәсібі салаларында тіркеліп отыр. Ауыл шаруашылығы саласы бос жұмыс орындарының 20 пайызын (600 адам) құраса, өңдеу өнеркәсібі 15 пайызбен (465 адам) екінші орында.
Білім беру саласы да тұрақты түрде кадр тапшылығын сезінуде – бұл бағыттағы сұраныс 487 адамға немесе 16 пайызға тең. Мемлекеттік басқару және сауда салаларында да сұраныс бар – әр салада шамамен 12 пайыз немесе 370 және 354 вакансия бар. Ал ғылым, мәдениет және әкімшілік қызмет көрсету салаларында сұраныс аз.
Сауалнама нәтижесінде сұранысқа ие 10 мамандық анықталды. Атап айтқанда, тігіншілер – 312, өрт қауіпсіздігі инспекторлары – 200, логопедтер – 178, тракторист-машинистер – 142, аспаздар – 92, инженер-механизаторлар – 87, орман шеберлері – 75, мектеп психологтары – 65, дене шынықтыру мұғалімдері – 61, автослесарьлар – 54 адам.
Айта кетерлік жайт, өртке қарсы инспектор мен логопед мамандықтары биыл алғаш рет ең сұранысқа ие үштікке еніп отыр. Бұл – еңбек нарығындағы құрылымдық өзгерістердің айғағы.
Білім деңгейі бойынша қарасақ, кәсіби-техникалық білім иелері (1751 адам) және жоғары білімді мамандар (715 адам) қажет. Орта білімді мамандарға қажеттілік 198 адамды, ал қысқа мерзімді курстан өткендерге 135 адамды құрайды. Сонымен қатар 249 жағдайда жұмыс берушілер білім деңгейіне талап қоймайды.
Облыстық кәсіпкерлер палатасының адами капиталды дамыту бөлімінің басшысы Ирина Торопованың айтуынша, бұл деректер мемлекеттік білім беру тапсырысын қалыптастыруға тікелей әсер етеді.
– Жыл сайынғы зерттеулер нәтижесі бойынша біз өз ұсыныстарымызды облыстық білім басқармасына жолдаймыз. Мемлекеттік тапсырыстың еңбек нарығы сұранысына сай құрылуы – өңір экономикасын кадрлармен қамтамасыз етудің тиімді құралы, – деді Ирина Торопова.
Солтүстік Қазақстан облысында кәсіби-техникалық және қолданбалы білімі бар мамандарға сұраныс артып келеді. Бұл – білім беру жүйесі мен жұмыс берушілер арасындағы өзара байланысты күшейтуді, еңбек нарығының нақты қажеттіліктерін ескеруді талап ететін маңызды фактор. Жүйелі болжам мен нақты деректерге негізделген шешімдер ғана өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуына серпін бере алады.
Ләзиза МЫРЗАНТАЙҚЫЗЫ,
«Soltüstık Qazaqstan».