Қаржы министрлігінің мемлекеттік кірістер комитеті салық төлеуден жалтарып жүрген жүз адамның аты-жөнін жариялады. Яғни, олар ел бюджетіне 300 миллион теңгедей қарыз. Көбінесе мүлік, жер, көлік салықтарын төлеуге асықпайтын борышкерлер жауапсыздықтың опық жегізетінін түсінбейтін сияқты.
Тізімге еніп, есімдері елге жария болған борышкерлердің жалпы қарызының ішінде 175,3 млн. теңге негізгі берешек болса, қалған 110,6 млн. теңгесі өсімпұлдар. Салық бойынша ең көп берешегі бар азамат Қарағанды облысында тұрады. Асқар Нәбиевтің жер салығы бойынша негізгі борыш сомасы 37,1 млн. теңге болса, есептелген өсімпұлы – 28,1 млн. теңге. Сонда жалпы қарызы 65,3 миллионды құрап отыр.
Қазақстанда қарызын өтеуге асықпай жүріп, өсімпұл сомасы негізгі борыштан асып кеткен азаматтар да бар. Ондай азаматтардың бірі Нұр-Сұлтан қаласының тұрғыны Талғатбек Ілиясовтың жер салығы бойынша жалпы берешек сомасы 19 млн. теңгеге жеткен. Соның ішінде негізгі борышы – 8,6 млн. теңге болса, өсімпұлы – 10,3 млн. теңге.
Облыстық мемлекеттік кірістер департаменті мамандарының айтуынша, салықтан жалтарғандардың қатарында 11 солтүстікқазақстандық бар. Олардың берешегі 7,5 млн. теңгеден асады. Мәселен, жерлестеріміздің арасында 2,5 млн. теңге қарызы бар Юрий Хрущев есімді азамат көш бастап тұр. Вадим Бачуриннің қарызы 1,4 млн. теңге болса, қалған жерлестеріміздің берешегі 1 млн. теңгеден аз.
– Бюджетке берешек жеке тұлғалар – көлік салығын уақтылы төлемеген автокөлік иелері. Бұл салық төлеушілердің меншігінде бірнеше көлік болған. Аталмыш қарыз көп жылдан бері жиналған. Заңнамада белгіленген тәртіп бойынша салық міндеттемелерін уақытында орындамаған бұл азаматтарға қатысты салықтық бұйрықтар шығарылып, атқарушы органдарға жіберілді, – деді департаменттің бөлім басшысы Әсел Пұштанова.
Қазіргі уақытта елімізде жеке тұлғаларға қатысты салықтық рақымшылық жүргізілуде. Үстіміздегі жылдың 1 қаңтарына дейінгі салықтары бойынша негізгі қарызын төлеген азаматтардың өсімпұлы есептен шығарылатын болады. Салықтан жалтарғандар тізіміне енген борышкерлер де негізгі берешегін төлеген жағдайда рақымшылыққа ілігеді.
Салықтық рақымшылық жыл соңына дейін жүзеге асады. Салық төлеушілер борыштарының бар-жоғын Мемлекеттік кірістер комитетінің www.kgd.gov.kz сайты арқылы тексере алады. Интернет-ресурстағы “салық берешегінің жоқ (бар) екендігі туралы мәліметтер” электронды сервисіне кірген салық төлеуші жеке сәйкестендіру нөмірінің (ЖСН) көмегімен борышын тексереді. Таяу уақытта Қазақстан Республикасының азаматтары ұялы телефондарына төлеуге тиісті салық сомасы туралы SMS-хабарламалар алады. Бұл үшін азаматтар “Электронды үкіметтің” “egov.kz” порталы немесе “mgov” мобильді қосымшасы арқылы нөмірін тіркеу қажет.
Мемлекеттік кірістер органдары салық бойынша берешегі бар азаматтар тізімін жариялау үрдісін алдағы уақытта да жалғастыруды көздеп отыр.
Нұржан СЕЙІЛБЕКОВ, “Soltústik Qazaqstan”.