Soltüstık Казахстан
Ермұхамет ЕРТІСБАЕВ,
Қазақстан Республикасы
Президентінің кеңесшісі.
Мен HumanRights Watch-тың В.Козловқа қатысты үкімді пікір айту еркіндігіне берілген соққы деген мәлімдемесімен үзілді-кесілді келіспеймін. Козловтың өзі мен басқа да оппозиционерлер ұзақ жылдар бойы Президент жөнінде де, Қазақстанның саяси жүйесі жөнінде де ұдайы өз пікірлерін білдіріп, қатқыл да жағымсыз баға берумен болды. Сол кездері ешкім де оларды қудалаған жоқ, өйткені, біздегі Конституцияның 20-бабы сөз бен шығармашылық еркіндігіне кепілдік береді. Бірақ сөйлеу мен сынға алу – бір бөлек те, мемлекеттік билік органдарына шабуыл жасау, әкімдік ғимаратын өртеу, қорытынды нәтижесі көптеген құрбандықтарға алып баратын жаппай тәртіпсіздікке шақыру – бір бөлек. Олар, сонымен бірге, Конституцияның әлеуметтік алауыздықты қоздыруға тыйым салатын 5-бабының талаптарын өрескел бұзды. Бұл барлығы анық көрсетілген нақты қылмыстық бап. Сондықтан, менің көзқарасымша, HumanRights Watch-тың мәлімдемесі барынша біржақты болып шыққан. Ал АҚШ елшілігінің мәлімдемесіне келсек, онда бұл үкім оппозицияның бас көтермеуін көздейді дегенге саятын ой бар.
Ал Қазақстандағы оппозиция бұрыннан көпшілікке кеңінен танымал. Оқиғалар кезінде Болат Әбілов пен Әміржан Қосанов сияқты көптеген оппозиционерлер Жаңаөзенге келіп, дәл сондай үгіт пен насихат жұмыстарын жүргізді. Бірақ олар Конституцияның, қабылданған заңдардың шеңберін қатаң сақтады. Олар жұртты дүрбелеңге шақырған жоқ. Сондықтан оларды ешкім қудаламайды. Бас прокуратураның оларға қоятын кінәcі де жоқ. Бұл жерде әңгіме осы шиеленістің бүліншілігін егер түгелдей мемлекеттік билік болмаса да, жергілікті билікті құлатуды көздеген, қылмыстық мақсатта құрылған ұйымның жасырын бет-бейнесі туралы болып отыр. Мұнда мемлекеттік қылмыскер Әбләзовтің жергілікті мем-лекеттік билік органдарын басып алуға шақырған ұрандары болды. Үлкен өкінішке қарай, Козлов мырза, міне, осыған нақтылы қолын созған. Мен дәл қазір соттың бұл жөніндегі шешіміне түсіндірме бергім келмейді. Біздегі сот – биліктің тәуелсіз бұтағы, олар сондықтан да осындай шешім қабылдады.
(Страсбургтегі Бүкіләлемдік демократия үшін форумында бұқаралық ақпарат құралдарына берген сұхбатынан).
(“Егемен Қазақстан”, 2012 жылғы 11 қазан.)