Soltüstık Казахстан
Батыс елдерінде мектептердің күнделікті жұмысы сайттан басталатын көрінеді. Онда сабақ кестесі, мектеп өмірінің толық күнтізбесі, секциялардың өту уақыты, жиналыстар, спорт жарыстары мен қосымша сабақтар туралы толық ақпарат беріледі екен. Сондай-ақ оқушылар мен ұстаздардың туған күндерін де сайттан көріп-білуге болады. Осыған орай Солтүстік Қазақстан облысы білім ошақтарының сайтпен жұмысы қандай деңгейде екендігіне өзімізше зерттеу жүргізуді жөн көрдік.
Өңір мектептерінің веб-сайт мекенжайларын сұрап, облыстық әдістемелік жұмыс және ақпараттық технологиялар орталығына хабарласқанымызда мекеме басшысы Гүлнар Арықпаева:
– Қазір мемлекеттік органдардағы веб-сайттарды Қазақстан Республикасының “Ақпараттандыру туралы” Заңына сәйкес рәсімдеу талабы қойылып отыр. Ол бойынша сайтқа ҚР Мемлекеттік рәміздері, мемлекеттік орган туралы жалпы ақпарат, оның құрылымы, жұмыс тәртібі, конкурстар, тендерлер т.б. қатар, ата-аналар, оқушылар, мұғалімдер жайлы өзекті, жедел, уақтылы ақпараттар орналастыру қажет. Орналастырылған беттер екі тілде болуы керек. Қазір біз мектептерге осы талаптарды қойып отырмыз. Бұған дейін мектептердегі бірен-саран веб-сайттар ешқандай ережеге сүйенбей, ашылған. Енді барлығын бір жүйеге келтіру үшін міндетті түрде жетекшілік ететін фирмалармен келісімшартқа отырып, ақылы хостингтер арқылы ғана сайттар ашу талап етілуде, – деді.
Ендігі кезекте қала және облыс мектептерінің сайттарына кіріп, олардың заманауи технологияны өз жұмыстарында қаншалықты деңгейде қолданып жатқанына көз жеткізуге әрекет жасадық. Алайда нәтиже көңіл көншітерлік емес. Аудандарды айтпағанда, қала мектептерінің өздерінде дұрыс сайт жоқ. Бастапқыда қалай болса, солай ашыла салған сайттардан не оқушы, не ата-ана ешқандай ақпарат алып жарытпайды.
Сайттар талапқа сай болмаса да, ішінде не бар екен деп, Петропавл қаласындағы біраз мектептердікін сүзіп шықтық. Бірінші қазақ мектептерінен бастадық. Қожаберген жырау атындағы №6 мектепте, Әбу Досмұхамбетов атындағы дарынды балаларға мамандандырылған облыстық гимназия-интернатында, қазақ-түрік лицейінде, әл-Фараби мектеп-лицейінде сайт мүлде жоқ болып шықты.
Қалалық классикалық гимназияның информатика пәнінің мұғалімі Данияр Уәлиевтің және қазақ мектеп-гимназиясының директоры Гүлжан Жақанованың айтуынша, олардың сайттары қайта жасалу үстінде.
Зерттей жүре байқағанымыз, бірқатар білім ошақтарында шалажансар сайттар бар. Олай дейтініміз, олардан жарытып қажетті ақпарат алу мүмкін емес. №20 мектеп сайтының басты мәзірінде жалпы ақпарат, мұғалімдердің сапалық құрамы, мақсат-міндеттері, құрылым кестесі, байланыс телефонынан басқа ештеңе жоқ. №17 ұлттық өркендеу мектеп-кешені, Ғ.Мүсірепов атындағы жалпы білім беретін №43, №42 орта мектептер сайттары да осыған ұқсас. Мұғалімдер мен оқушылардың фотосуреттерімен толтырылған. Ол сайттардан не оқушы, не ата-ана, не біз сияқты мектеп жұмысымен танысқысы келген кездейсоқ қонақ өзіне қажетті ақпаратты алуы екіталай.
Мағжан Жұмабаев атындағы Петропавл гуманитарлық колледжі жанындағы мектеп-лицейдің сайтында ақпараттар аралас тілде беріліпті. Мәселен, әдістемелік бірлестіктердегі жаратылыстану-математикалық бағыттағы мұғалімдердің семинарлар мен конференцияларға қатысуы туралы кестеге салынған ақпарат алты бағанға бөлінген. Кестенің әр бағанының атаулары орысша да, мәтіні қазақша толтырылыпты. Сол сияқты эстетикалық бағыттағы бірлестіктің сурет сөздері орыс тілінде жазылған. Басты беттегі “тіл таңдау” белгісі де Қазақстан Республикасының тіл туралы заңнамаларын сақтамаған. Онда тіл таңдау реті қазақша-орысша болудың орнына орысша-қазақша болып қойылған. Мектеп түлектерінің суреттері 2007-2008 жылдармен бітеді. Бұған қарап 2008 жылдан бері білім ошағын бітірген түлек жоқ па деп қаласың.
Сондай-ақ, №2, №40, №10, №26 тағы басқа да бірқатар орта мектептердің сайттары бар-жоғы белгісіз, мүлдем аша алмадық.
Бірінші гимназияның, №8 жалпы орта білім беретін эстетикалық тәрбие мектеп-кешенінің, Бірінші қалалық жалпы білім беретін лицейдің сайттары басқаларға қарағанда көңіл көншітерлік. Елдің елдігін білдіретін – Мемлекеттік рәміздер біз қарап шыққандардың ішінде Бірінші қалалық жалпы білім беретін лицейдің сайтында ғана кездесті. Сондай-ақ бұл білім ошағы басты беттегі ақпараттардың атауларын екі тілде ашып қойыпты. Қазақстан Республикасының “Тіл туралы” Заңын да сақтаған, яғни солдан оңға қарай реті (қазақша, орысша, ағылшынша) дұрыс сақталған. Бірінші қалалық жалпы білім беретін лицей сайтының басты мәзіріндегі “жүгіртпе жолға” лицейдің негізгі жаңалықтары орналастырылыпты. “Ақпараттар” мәзірінде лицей рәміздері, сабақ кестесі, естелік қоры, лицей кәсіподағы, 2012-2013 оқу жылына оқушыларды қабылдау тәртібі, байланыс телефондары тағы басқа да мәліметтер берілген. “Ата-аналар” мәзірінде оқушылармен жүргізілетін тәрбие сағаттары, бастауыш сыныптарда өтетін ата-ана жиналыстарының тақырыптары, байланыс ақпараттары: мектеп мекенжайы, мектеп директорының, оның оқу және тәрбие істері жөніндегі орынбасарларының телефондары сияқты қажетті ақпарат орналастырылған. Сол сияқты кітапхана, мұражай мәзірлері де түрлі тақырыптар бойынша мәліметтерге толы. Жан-жақты ойластырылған, дереккөздері де мол.
Бұл мектептердің сайт жасау үлгілері Ресейдің Хабаровск қаласындағы №44 мектебіне ұқсас екен. Ресейлік мектептің сайты тіпті тартымды, қызықты етіп жасалған. Олай дейтініміз, зерттеу кезінде көрші ел мектептерінің де сайттарында не бар екен деген ниетпен оларды да қарап шықтық.
Ауылдық мектептерге келер болсақ, Айыртау, Есіл, Жамбыл, Шал ақын, Тимирязев аудандарының мектептерінде сайт мүлдем жоқ. Мамлют ауданының мектептерінің көпшілігі сайт ашып қойыпты. Алайда, бұларда да ауыз толтырып айтатын ештеңе көре алмадық. Бүгінгі ақпараттық технологиялар ғасырында білім ордаларымыз осы олқылық орнын тезірек толтырғаны жөн болар.
Ләйла ЖАНЫСОВА,
“Солтүстік Қазақстан”.