Soltüstık Казахстан
Жуырда облыс тарихында алғаш рет еркін күрестен Азия біріншілігінде алтын медаль иелендік. Бұл қуанышты жерлестеріне Қытайдың Сиань қаласында өткен дүбірлі додада белдескеннің белін бүгіп, жауырынын жер иіскеткен қызылжарлық балуан Нұрқожа Қайпанов сыйлады. Өңіріміз бен еліміздің абыройын асырған чемпионмен әңгімелесудің сәті түскен болатын.
– Нұрқожа, сары құрлық бәсекесі қалай өтті?
– Бұл біріншілік – менің спорттық мансабымдағы ең ірі жарыс. Аспан асты елінде жоғары деңгейде ұйымдастырылған сайыста ел құрамасы сапында мен және тағы тоғыз жігіт күресіп, бесеуіміз жүлдегер атандық. Мен 70 килограмм салмақ дәрежесінде жеңіске жетіп, ел қоржынына алғашқы жүлдені салдым. Бұдан соң өз салмақ дәрежелерінде Данияр Қайсанов алтыннан алқа тағынса, Саятбек Оқасов күміс жүлдегер атанды. Ал Ғалымжан Өсербаев пен Әлішер Ерғали үздік үштікті түйіндеді. Жалпыкомандалық есепте үшінші орынға тұрақтадық. Ирандық балуандар жеңімпаз атанса, Индия елінің өкілдері екінші орынды иеленді.
Мен додада үш кездесу өткіздім. Алдымен 1/8 финалда Ирак елінің өкілі Карам Шахир Мухмудпен кездесуім керек еді. Алайда, ол боз кілемге шықпады. Сондықтан мен бірден ширек финалда түркіменстандық балуан Батыр Борджаковпен белдестім. Оны тізе бүктіріп, келесі кезеңге өттім. Жартылай сында Иран елінің тәжірибелі спортшысы Алиакбар Емамишогаемен күш сынасып, тағы да айқын басымдықпен жеңіске жеттім. Ал ақтық сында жапониялық Коджира Шиганы 9:0 есебімен ұтып, Азия чемпионы атандым.
– Шетелде көк Туымызды желбіретіп, Әнұранды әуелету – абыройлы іс. Осы биікке шығар жолды көрсетіп, баптай білген жаттықтырушыңыз кім?
– Спортқа келуіме бірден-бір себепші адам – әкем Аралбек. Ол мені кішкентайымнан спортқа баулыды. Ақтөбе қаласында тұрғанымызда еркін күрес үйірмесіне қатыстырды. 7-сыныпта Петропавлдағы спортқа дарынды балаларға мамандандырылған облыстық мектеп-интернатқа оқуға түсіп, еркін күрестің қыр-сырын тереңірек меңгердім. Бұл жолда жаттықтырушыларым Орынбек Балағанов пен Аян Бейсенбаевтың еңбегі өлшеусіз.
– Енді белдесулер жайлы әңгіме тарқатсақ. Азия біріншілігіне жолдама алу үшін біраз тер төккен боларсыз?
– Облыстық біріншіліктерде жеңіске жетуге деген ұмтылысымның зор екенін ұққан бапкерлерім мені республикалық бәсекелерге қосты. 2013 жылы Түркістан қаласында жасөспірімдер арасында өткен ел біріншілігінде бағым жанды. Бір жылдан соң Ақмола облысының Щучинск қаласында мектеп және колледж шәкірттері арасындағы республикалық спартакиадада бақ сынадым. Өңір намысын қорғап, 63 килограмм салмақ дәрежесінде жеңістің биік тұғырына көтерілдім. Әрбір жеңісім мені жігерлендіре түсті. Бұдан кейін Ресейдің Красноярск қаласында үш дүркін олимпиада чемпионы Бувайсар Сайтиевтің жүлдесі үшін өткен халықаралық турнирде үшінші орынды иелендім. 2015 жылы Қарағанды қаласында кадеттер арасындағы еркін күрестен ел біріншілігінде топ жардым. Ал өткен жылы Қарағанды қаласында жастар арасында өткен ел біріншілігінде үздік үш балуанның қатарынан көріндім. Сонымен қатар Ресейдің Якутск қаласында Олимпиада чемпионы Роман Дмитриевті еске алуға арналған халықаралық жарыста да үшінші орынды иелендім. Одан бөлек, Румынияда өткен халықаралық турнирдің қола жүлдесі бұйырды. Былтыр жастар арасында өткен Азия біріншілігінің қола жүлдегері атандым. Биыл Шымкент қаласында өткен ел спартакиадасында қарсыластарымнан басым түстім. Бұл жетістік – ересектер сынға түсетін Азия біріншілігінің жолдамасын ұтып алуыма мүмкіндік берді.
– Бәрекелді! Сөз соңында мақсат-жоспарларыңыз туралы айтып өтсеңіз.
– Білімімді жетілдіруді ойлап, өткен жылы әл-Фараби атындағы Қазақ ұлттық университетіне оқуға түстім. Жоғары білім алу әрбір жастың міндеті деп білемін. Үстіміздегі жылдың күзінде Нұр-Сұлтан қаласында өтетін әлем біріншілігінде бағымды сынамақпын. Одан кейін 2020 жылы Жапонияның Токио қаласында өтетін жазғы Олимпиада ойындарының жүлдесіне қол жеткізу үшін аянбаймын.
Әңгімелескен Нұржан СЕЙІЛБЕКОВ, “Soltústіk Qazaqstan”.