Soltüstık Казахстан
Теріскей тұрғындары сарышұнақ аяз бен көктайғақтан көп зардап шегіп жатады. Сай-сүйектен өтетін суық пен жалтыр мұз кімді де болса аямасы анық. Аяқ астынан туындайтын оқыс оқиғадан, әсіресе егде жастағылар сақтанғаны жөн. Өйткені адамның жасы ұлғайған сайын сүйек кемігі осалдайды, шорт сынып кетуі әбден мүмкін. Оның үстіне сынған сүйектің қайта қалпына келуі де оңай емес.
Қараша басталғалы Мамлют аудандық ауруханасының жарақат бөліміне төтенше жағдайдан зардап шеккен 13 науқас түскен. Олардың төртеуі – бала, қалғандары ересек адамдар.
– Қыс түссе жарақаттанатындардың саны еселенеді. Көбі – көшеде келе жатқанда абайсызда тайып жығылғандар. Соңғы күндері жарақаттанғандардың саны тіпті артты. Себебі ауа райы кенеттен суытып, қыс аяқ астынан қыспаққа алды. Тұрғындардың көбі табиғаттың тосын мінезіне дайындалып үлгере алған жоқ. Көктайғақта тайып жығылғандардың көбі басынан, қолынан жарақат алғандар, – дейді аудандық аурухана меңгерушісінің орынбасары Ерлан Машанов.
Ерлан Ермекұлы тайып жығылмаудың өзіндік амал-тәсілдері бар екендігін айтады. Көктайғақта келе жатқанда адам тізесін бос ұстағаны дұрыс. Егер де жығылып бара жатса, домалап кетуге тырысу керек екен. Ең бастысы, аяқ киімнің табаны жайлы болғаны абзал. Қазіргі аяқ киімдердің табаны қатты болатындықтан, мұзда тез таяды. Сондықтан аяқ киімнің астына арнайы жапсырғыштарды жапсырып алған артықтық етпейді.
Денесін үсік шалғандардың да тауқыметі өз алдына. Жарақат ауыр болған жағдайда үсіген мүшені кесуге тура келеді. Бұл көбінде қатты аязда спирттік ішімдікке сылқия тою салдарынан болатын көрінеді. Аурухана меңгерушісінің орынбасары Ерлан Ермекұлының қатты аязда далада жұмыс істейтіндердің “шайтан суға” әуестігіне қатысты айтар уәжі басқа. Түкірік жерге түспейтін, сақылдаған сары аязда спирттік ішімдік ішкендердің тамырлары тарылады. Қан айналымы баяулайды. Ондай жағдайда адамның қол-аяғы мұздап, денесін үсік шалуы әбден мүмкін. Себебі ол тоңып тұрғанын сезбей қалады.
Ақ түтек боран мен сары шұнақ аязға жонын төсеген солтүстік өңір тұрғындары бұл жайттарды жақсы біледі. Десе де “сақтансаң – сақтармын” дегендейін, күтініп, абайлап жүрген артықтық етпейді.
Бектұрған ЛАҚАДЫЛ,
“Soltüstık Qazaqstan”.