Талапқа сай емес

Soltüstık Казахстан

 Kyzylzhar_akparat@mail.ru

Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев еліміздің әлеуметтік-экономикалық дамуы жөніндегі кеңейтілген кеңесте білім саласындағы түйткілдердің бірі – балалардың білімін біржақты бағалау екенін атап өтті.

Оған бір дәлел – оқушылардың Бі­рыңғай ұлттық тестілеуден алған ба­ғасы мен мектептегі бағасының екі түр­лі болуы. Мұндай алшақтық халық­аралық және ұлттық бағалау кезінде де байқалып жүргенін айта келіп, жаппай белең алған көзбояушылықтан ары­лу міндетін қойды.

Үстіміздегі жылдың бірінші тоқса­нында 19 орта білім беру ұйымын мемлекеттік аттестаттаудан өткізгенде мектепте алған білімді толыққанды бағалаудың кемшін тұсы бірден бай­қалды. 8 мектеп сынақтан ойдағыдай өтсе, 57,9 пайызы аттестаттау комис­сиясының талаптарына сәйкес емес.

Жалпы білім беру ұйымдарында оқу пәндерінің базалық мазмұнын иге­ру қадағаланады. Тәрбие жұмысы, “Жол қозғалысы ережелері” мемле­кет­тік жалпыға міндетті бағалау стан­дарттарына сәйкес іске асырылып, оқу жүктемесінің ең жоғары апталық және жалпы көлемі сақталады. Сондай-ақ жоғары және бірінші са­наттыларға, педагог-сарапшыға, педагог-зерттеуші, педагог-шеберлерге білік­тілік талаптары барынша қатаңдатыл­ған. Тайынша ауданындағы Теңдік орта, Леонидов негізгі, Мамлют ауда­нының Искорка негізгі, Петропавл қа­ласындағы №5 және №12 орта мек­тептеріне, Мағжан Жұмабаев атында­ғы IT мектеп-лицейіне оң қорытынды берілді. Ал 11 мектепте мемлекеттік жалпыға міндетті стандарттардың, бі­лім беру қызметіне қойылатын білік­тілік талаптарының өрескел бұзылғаны анықталды.

Ең жиі кездесетін кемшіліктер – қалыптастырушы және жиынтық баға­лау талаптарын сақтамау, “Kunde­lik.kz” электрондық журналдарын дұ­рыс толтырмау, тоқсандық бағалар мен мұғалімдер қойған бағалардың сәйкес келмеуі, бөлім бойынша жиынтық баға­лауда шекті балды жоғарылату, бір күнде үштен көп тоқсандық жиынтық бағалау өткізу және тағы басқалары. Екі мектепте оқу үдерісін ұйымдас­тыру кезінде білім алушылардың бі­лім беру қажеттіліктері мен жеке мүмкіндіктері толық көлемде ескерілмеген. Тағы бір мектепте инклюзивті бі­лім беру талаптары орындалмаған. Таңдау және факультативтер бойын­ша, “Өмір қауіпсіздігі негіздері” міндетті оқу курстарын жүргізерде сыныптар топтарға бөлінбеген. Аттестаттала­тын білім беру ұйымдары үшін ең қиыны – педагогтардың атқаратын лауа­зымына біліктілігінің сәйкес келмеуі. Төрт мектепте мамандығы сәйкес келмейтін адамдар жұмыс істеп келген. Екі мектепте оқу жоспарлары үлгілік кестелер­мен үйлестірілмеген. Кітапхана қоры­ның толықтырылмауы, асханада санитарлық-эпидемиологиялық қоры­тындының болмауы, педагогтардың бі­ліктілікті арттыру курстарынан уақты­л­ы өтпеуі, ұлттық білім беру де­ректер базасының нақты мәліметтермен үйлеспеуі сияқты олқылықтар да тір­келді. Мектепке дейінгі ұйымдардың бірінде педагогтар бес жыл бойы аттестаттаудан өтпеген. Топтардың толымдылығы қызметтік үлгілік қағидаттарымен үйлеспейді. Қазақ тілі бойынша оқу бағдарламасы толық орындалмаған.

Өткен жылмен салыстырғанда биыл мемлекеттік аттестаттаудан өт­кен орта білім беру ұйымдары кө­бейіп, анықталған олқылықтар айтарлықтай азайғанымен, мектепте алған білімді объективті бағалау жө­нінен шешімін табатын мәселелер аз емес.

Марина ПАНАРИНА,

облыстық білім саласында сапаны қамтамасыз ету департаменті білім сапасын сырттай бағалау бөлімінің басшысы.