Петропавлдағы “Qyzyljar” арт-орталығынан темір қалдықтарынан жасалған ерекше бұйымдарды тамашалауға болады. Бұл көрменің авторы – облыс орталығының тұрғыны Тимур Кенжебаев. Темірден түйін түйген шебер әңгіме барысында бұл кәсіпке қалай келгенін айтты.
– Менің жасым қырық төртте. Қызылжар ауданындағы Налобино елді мекенінде дүниеге келгенмін. Әкемнің жұмысына бйланысты жиі қоныс аудардық, мектептке оқып жүргенде 5 рет көшкен екенбіз. Кішкентай болсам да, қызу жұмыстың ортасында жүріп, әкеме көмектесетінмін. Сондықтан құрылысқа бала кезімнен машықтандым. Мектепті бітіргесін жергілікті университетте экономист-менеджер мамандығы бойынша оқыдым, – дейді ол.
Тимур Кенжебаев еңбек жолын Петропавлдағы банктердің бірінде бастаған. Осы салаға 15 жылын арнап, қатардағы менеджерден директордың орынбасары лауазымына дейін өскен. Уақыт өте келе кейіпкеріміздің бұл салаға деген қызығушылығы бәсеңдеген көрінеді. Бұрынғыдай атқарған жұмысынан ләззат алмайтын болған. “Сондықтан өмірімді, кәсібімді түбегейлі өзгертуді ойладым. Мен үшін жұмыстың қаражат көзі ғана емес, жанға рақат сыйлағаны да маңызды. Бұған есейе келе көз жеткіздім”, – дейді ол.
Кейіпкеріміз жанға жайлы, рухани қажеттіліктерін қанағаттандыратын жұмыс тапқанға дейін түрлі салаларда еңбек етіп көріпті, бизнес ашып, саудамен айналысқан. Пәтерлерді жөндеу ісіне де ден қойған кездері болыпты. Өрнектас пен ламинат төсеу, тұсқағаз жабыстыру, есік орнату – ол үшін аса қиын шаруа емес. Кейін жиһаз жасауды меңгерген. “Ас үй, жатын бөлме, кіре беріс шкафтарын жасадым, бірақ 3-4 жылдан кейін оның да мен үшін қызығы басылды”, – дейді Тимур.
Тимур Кенжебаев темірмен жұмыс істеуді өз үйінің құрылысын бастағанда қолға алған. Банкте жұмыс істеп жүрген кезі. Учаске сатып алып, зайыбы екеуі жаңа баспаналарының іргетасын қалайды. Үйлерінің айналасын темірмен әдемілеп қоршау қажеттігі туындаған. Бұл жұмысты кейіпкеріміз өзі атқарып көрмек болыпты. “Көз – қорқақ, қол батыр” дегендей, Тимур қоршауды бірнеше күннің ішінде құрастырған. “Бастапқыда тәжірибенің жоқтығы білініп тұратын, уақыт өте келе шеберлігім артты. Өзім жасаған қоршау көңілімнен шықты, кейін дәнекерлеу аппаратымен орындық, мангал жасап шықтым. Достарымнан сұраныс түсті, жұмыстан кейін шеберханамда тапсырысты орындайтынмын. Бірақ ол кезде бұл іс хобби еді. Ал нақты осы кәсіпке 2021 жылы толық бет бұрдым”, – дейді ол.
Бұл кезде Тимурдың шеберханасында қажетті құрал-жабдықтың 70 пайызы бар еді. Өз ісін ашуды ниет еткендерге грант берілетінін естіп, мемлекеттік бағдарламаға қатысқан. 180 мың теңгеге жетпеген құрал-саймандарын түгендепті.
Шебер бірінші жылы барлық тапсырыстың тек 30 пайызын ғана орындапты. Тәжірибенің аз, әр істің өз қыр-сыры бар, оған уақыт керек. Қазір ол барлық тапсырысты бірдей ала бермейді, қызықты дегендерін ғана қабылдайды. Тапсырыс маусымға байланысты түседі. Жазда кәуап пісіретін мангалдарға сұраныс жоғары. Жаздың ортасында баспалдақ таянышына, кіреберістегі бастырмаға, басқыштарға тапсырыс көбейеді. “Шығармашылыққа келер болсақ, былтыр дәнекерлеу аппаратын шығаратын ірі компания дәнекерлеушілер арасында ерекше байқау жариялады. Еркін тақырып берілді. Мен хабарландыруды ойда-жоқта әлеуметтік желіден байқап қалдым. Уақыт тығыз, құжаттарды қабылдауға бір апта ғана қалған екен. Мен қолда бар материалдардан рыцарь мен бұланды жасадым. Алғашқы турда менің бұйымым бірінші орын алды. Екінші кезеңде дәнекерлеушінің мүсінін жасау керек болды. Ерекше болуы үшін тың идея іздей бастадым. Қажетті бөлшектерді алу үшін Петропавлдағы металл базаларын аралап шықтым. Нәтижесінде “кубик-рубикті” жинап отырған роботты және оның қасында сынған аяғын жөндеп жатқан дәнекерлеушіні жасадым. Бұл жұмысым да бірінші орынға және көрермен көзайымы сыйлығына ие болды”, – дейді шебер.
Осыдан кейін Тимурдың түрлі туындылар жасауға қызығушылығы оянған. Қыс айларында бұйымдарға тапсырыс аз. Осы уақытта ол негізінен шығармашылықпен айналысады. Түрлі композициялар жасайды.
Шебердің қолынан шыққан “Қойшы” композициясы әдемілігімен көз тартады. Әңгіме барысында одан бұл бұйымның жасалу тарихын сұрадым. Шебер былай деп жауап берді: “Алдымен серіппелерді пайдаланып, қой жасау ойымда болды. Бұл бөлшектерді металл базаларынан 2 жылға жуық жинадым. Биыл оны іске асырдым, бірақ көңілімнен шыққан жоқ, жұпыны көрінді. Сондықтан қасына қойшыны жасап шықтым, кейін бір күннің ішінде артына ағаш орнаттым. Тағы да толық аяқталмағандай болып көрінді, осылайша гүлі бар алаңқай пайда болды. Яғни мен алдын ала эскиз жасамаймын, композиция жұмыс барысында туады”.
Тимур мангалдарды, қазанға арналған пештерді ескі газ баллондарынан жасайды.
Қазақстанда дәнекерлеуді шығармашылықта қолданатындар саусақпен санарлық. Ал Ресейде, Еуропада көп. “Әлеуметтік желіде мен олардың жеке парақшаларына жазылғанмын. Олардың қолынан шыққан бұйымдар таңдай қақтырады, сол деңгейге жеткім келеді. Арманым – шеберлігімді шыңдап, әлемдік деңгейге шығу”, – дейді ол.
Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,
“Soltüstık Qazaqstan”.