Soltüstık Казахстан
Мерейлі мереке – Конституция күніне арналған шаралардың бірқатары облыстық тарихи-өлкетану музейінде ұйымдастырылды. Бұл күні руханият ордасына бас сұққандардың қатары қалың. Тұрғындардың бірі кіріп, бірі шығып жатты. Олар суретшілердің қабырғаға қатар-қатар ілінген туындыларын тамашалап, алған әсерлерімен бөлісуде. Көрме “Ботай – ұлы дала мәдениеті” деп аталыпты.
Осыдан екі апта бұрын Айыртау ауданындағы “Ботай” мемлекеттік тарихи-мәдени музей-қорығында ұлттық бірегейлікті нығайту, “Ботай қонысы” археологиялық ескерткішін танымал ету, мәдени туризмді дамыту, жастар арасында шығармашылық және еңбек мәдениетін ілгерілету мақсатында II Халықаралық суретшілер симпозиумы ұйымдастырылған болатын. Оған Канада, Германия, Франция, Бенин, Румыния, Грузия, Қырғызстан, Өзбекстан және Қазақстаннан 20 суретші қатысты. Қылқалам шеберлері Ұлы дала мәдениетімен, археологиялық ескерткіштерімен танысып қана қоймай, әйгілі Ботай қонысында жүргізілген қазба жұмыстарын бейнелеп, солтүстіктің сұлу табиғатын қағаз бетіне түсірді. Киелі Сырымбет баурайындағы археология ескерткішінің тарихымен танысуға келген шетелдік және отандық қылқылам шеберлері тұрғындар назарына сиясы кеппеген 100-ден астам суретін ұсынды. Симпозиум жұмысының қорытындысы бойынша суретшілер шығармалары топтастырылған католог шығарылыпты.
Көрменің ашылуымен өңір басшысының атынан орынбасары Рүстем Құрманов құттықтады.
– Ұлы дала әлемге жылқы шаруашылығын сыйлады. Музей қорында осы фактіні растайтын Ботай қонысының археологиялық қазба материалдары сақталған. Қазақстандықтар, әсіресе, жас ұрпақ өз тарихын біліп қана қоймай, онымен мақтануы керек. Бүкіл әлемге Қазақстанда тарихи-мәдени мұраның бірегей нысандары орналасқанын айту зор сүйініш, – деген ол “Ботай” мәдениетінің бейнелеу өнері саласында көрініс табуына себепкер болған жобаның авторы Болат Әсербековті, “Союз ЖАСА” қоғамдық қорының директоры, меценат Денис Лукянчукты облыс әкімінің Алғыс хатымен марапаттады.
Республиканың киелі жерлер картасынан айшықты орын алатын Ботай тарихи мекенінің маңызы зор. Ол жайлы жерлесіміз, саяси ғылымдардың докторы, профессор Әміржан Шалтықов бірнеше томдық кітап жазып, артына өшпес мұра қалдырды. Энеолит дәуіріне жататын ежелгі адамдар тұрағын төрткүл дүниеге танытуда белгілі тарихшы-ғалым Виктор Зайберт зор еңбек сіңірді. “Ботай мәдениеті” атауы қалыптасып, бұл әлемдік сенсация ретінде қабылданды. Бүгінде Ботай – жылқы ең алғаш қолға үйретілген, арбаға жегілген, қымыз өндірілген жер ретінде танымал.
Кеш барысында Денис Лукянчук әр суретшінің еңбегін бағалап келген қауымға жүрекжарды лебізін білдірсе, Болат Әсербеков ойлаған ісінің жүзеге асуына қолдау көрсеткен облыс әкімдігі мен мәдениет, тілдерді дамыту және архив ісі басқармасына алғысын айтып, мұндай халықаралық деңгейдегі шара болашақта да жалғасын табатынын жеткізді.
Өңіріміздің тұмса табиғатын, қасиетті орындарын, тұрғындардың тұрмыс-тіршілігін өз жұмыстарында басты тақырып еткен бениндік суретші, бейбітшілік, экология және балаларды қорғау саласындағы көптеген халықаралық көрмелер мен жобалардың қатысушысы Франк Хантан мен Әзірбайжанның еңбек сіңірген суретшісі, көптеген халықаралық көрмелердің қатысушысы Асмар Нариманбеков көрмені тамашалаушылар алдында сөз сөйлеп, көне өркениеттің бастауында тұрған Ботай қонысынан алған әсерімен бөлісті. “Жер көлемі жөнінен әлемде тоғызыншы орын алатын Қазақстанның ақ қайыңдар өлкесіне ат басын бұрғаныма қуаныштымын. Небір тарихи орындарды араладық. Сырын ішіне бүккен мекендер суретшілердің ғана емес, қаламгерлер шығармаларының да басты арқауына айналуы тиіс”, – деді Франк Хантан.
Қазақстан Суретшілер одағының мүшесі, республикалық және халықаралық көрмелердің қатысушысы Серікбай Әлжан мұндай шаралар елімізді дүние жүзіне танытатынын айтып, шетелдік меймандарға ризашылығын білдірді.
Көрмеге келушілер суретшілердің туындыларын ғана тамашалап қоймай есімдері өңірімізге белгілі өнерпаздардың өнеріне тәнті болды. Отбасылық жұп Асхат пен Динара Тауышевтар, Любовь Зорина әндерін айтып, жиналғандарға ерекше көңіл күй сыйлады.
Самрат ҚҰСКЕНОВ,
“Soltüstık Qazaqstan”.