Қауіп-қатерге толы жұмысын адал, үлкен жауапкершілікпен атқарып жүрген құтқарушылардың еңбегі талайға үлгі. Өзгенің өміріне араша түсу үшін өз жанын шүберекке түйіп, су тасқыны, өрт, апаттарда оқиға орнына алғашқылардың бірі болып жететін мамандық иелері мұны ерлікке баламайды, міндетім деп біледі. Солардың бірі – облыстық төтенше жағдайлар департаменті жедел құтқару жасағының құтқарушысы Әлихан Ислам.
Әлиханның бұл салада еңбек етіп келе жатқанына биыл үшінші жыл. Ол Солтүстік Қазақстан кәсіптік-педагогикалық колледжінде “төтенше жағдайда қорғау” мамандығы бойынша білім алған.
“Менің атам да, әкем де, ағам да – құрылысшы. 2015 жылы әкемнің жұмысына байланысты Шымкенттен Петропавл қаласына көшіп келдік. Отан алдындағы борышымды өтеп келгеннен кейін мамандығым бойынша жұмысқа орналастым. Еркін күрестен спорт шеберіне үміткермін, 4-5 сыныптан бастап күреспен айналыстым”, – дейді құтқарушы.
Маманның айтуынша, құтқарушыға қойылатын ең басты талап – қауіпсіздік. Жұмысқа қабылданған кезде жігіттер үш ай оқу-жаттығудан өтеді, сол жерде қауіпсіздік іс-шараларын үйренеді. Кейін түрлі жағдайда жұмыс істеу машықтарын меңгереді. Соның ішінде жол-көлік апаты болған орындарда ауыр құрылғылармен жұмыс істеу, альпинистік дағдылар, биікке өрмелеп шығу, түсу және үшінші бағыты су астында сүңгуір костюмімен жұмыс істей білу.
“Шақырту түскенде бізге жиналып шығып кетуге 1-2 минут қана уақыт беріледі, қажет болып қалар-ау деген барлық құрылғыларды өзімізбен алып жүреміз. Қазіргі уақытта қажетті құрал-жабдықпен толық қамтылғанбыз. Тұрғындар көбіне жабылып қалған есікті ашып беруді өтінеді. Қалалықтар тарапынан ағаш үстіне шығып алған мысықтарды құтқару туралы шақырту да болып жатады. Мұндай шақыртулардан бас тарта алмаймыз, көмектесуге міндеттіміз. Бұл біз үшін ең жеңіл жұмыс. Өйткені психологиялық қысым жоқ. Ал апаттарда адам өміріне қауіп төніп тұрған кезде, жаны қиналған адам көмек сұрағанда жұмыс істеу өте қиын. Құтқара алмай қаламын ба, өлімге араша түсе аламын ба деген ой қатты мазалайды”, – дейді Әлихан Ислам.
Құтқарушының айтуынша, адам болғаннан кейін қорқыныш сезімі болады, бірақ түрлі апатта жұмыс істеп, адам өмірі үшін күресетін кәсіп иелері ондайда абдырап-абыржымай, қорқынышты жеңе отыра өз міндеттерін атқарады.
“Жақында 12 жасар бала 101 диспетчерлік қызметіне хабарласып, үйде өрт шыққандығын хабарлады. Ол үйде жалғыз болған, мекенжайын нақты білмейді. Диспетчерге жобалап “алты қабатты ақ үй”, – деп түсіндіріп айтты. Біз шақырту ала-сала жедел аттандық. Оқиға орнына жеткенше қызметкерлеріміз баламен байланыста болды. Келген кезде терезе түбінде отырған баланы көрдік, ал пәтерден түтін шығып жатты. Ата-анасы оны үйде жалғыз қалдырып, пәтердің есігін құлыптап кеткен екен. Бірден есігін ашып, үйді электр қуатынан ажыраттық. Сол кезде өрт сөндірушілер де келіп үлгерді, олар баланы сыртқа шығарып жатқанда, біз уақыт жоғалтпай көршілерді эвакуацияладық. Үйде басқа адамның жоқтығына көз жеткізіп, жасөспірімді жедел жәрдем қызметіне тапсырдық”, – дейді құтқарушы.
Қиындыққа толы мамандықты таңдағанына Әлихан өкінген емес. құтқарушыға білектің күші ғана емес, қайсар мінез де қажет. Кейіпкеріміз Петропавлдағы жылу-электр орталығында болған апат кезінде қауіпті учаскеде жұмыс істепті. Ол мұржа құлаған кезде кезекшілікте болған. “Бір жұмысшы әйелдің мұржа астында қалғанын білгеннен кейін бірден іске кірістік. Ауыр заттарды қолымызбен көтеруге тура келді. Апаттан кейінгі үш күн өте ауыр болды”, – дейді жас маман.
Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,
“Soltüstık Qazaqstan”.