Қыздарым — өмірімнің шуағындай

Soltüstık Казахстан

 Kyzylzhar_akparat@mail.ru

Жер дүниеге шуақ ша­шып, сұлулығымен айна­лаға нұр сепкен арулар мен қыздардың мейрамы жа­қын­дап келеді. Наурыз­дың алғашқы мейрамында бар­лығымыз ардақты әже­лер­ді, аяулы аналарды, жарымызды, әпке-қарындастарымызды, қыз­дары­мызды құттық­тап, сый-құрметке бө­лейміз. Олар­дың жүзіндегі күлкі, жүре­гіндегі қуаныш айналаны нұрландырып, дүниені жа­рық етеді. Бү­гінде үш қыз тәрбиелеп отырған мен үшін де ха­лықаралық әйелдер мере­кесі үлкен маңызға ие. Бұл күні мен де өміріме мән беріп, көңі­лімнің шуағына айналған қыздарымды құттықтау­ға асығамын.

Қазақ қашаннан қыздың тәр­биесіне, отбасындағы орнына ерекше мән берген. Өйткені қыз – болашақ ана, отау иесі. Сон­дық­тан да оның бойына балауса шақтан еңбекқорлық, мейірбан­дық қасиеттерін сіңіруге тырыс­қан. Қазақ топырағында қыз ба­ланы қашаннан ырыс-құттың, бе­рекенің белгісі санаған. Сон­дық­тан да оны қадірлеп, төрге отыр­ғызған. Қыз бала нәзіктіктің, та­залықтың символындай болған соң оны еркелеткен. Бойжетіп келе жатқан балаға ауыр сөйлеп, дауыс көтеру де – ұлттық тәр­биеге жат. Үлкендер қай кезде де айтарын жұмсар­тып, қыздың мерейін асыра сөй­леген. Қарап отырсақ, ауыз әде­бие­тімізде де қыз балаға қатыс­ты түрлі аңыз-әңгімелер, ырым-тыйымдар көп. “Қыздың жолы жіңішке”, “Қызы бар үйдің ізі бар” деген бабала­рымыз өз қызда­рын мәпелеп, аялап өсірген. Бұ­рымдыларға ер азаматтан төмен деп қарау да бертін шыққан түсініктер. Тари­хымыздағы До­малақ, Зере, Ай­ға­ным, Ұлпан аналарымыз да әйел адамның қазақ қоғамын­дағы орны бөлек болғанын көрсетеді.

Қызы бар үйге құт кіріп, бере­кесі артады. Менің үш қызым да үйіміздің шуағы болып, көңілге шаттық сыйлап келеді. Үлкен қызым Сағыныш он бірге келді. Ортаншым Айша – онда. Екеуі де мектеп оқушылары. Кішкентайы­мыз Аяла әлі бір жасқа толған жоқ. Сәбиіміздің тәтті қылықта­рына қуанып, қызықтап келеміз. Қай кезде де әкесі мен қызының арасындағы қарым-қатынас ерек­ше болады ғой. Әкенің қы­зына көңіл бөлуі, жол көрсетуі оның болашағына әсер етеді. Сондықтан мен де қыздарыммен мейлінше көп уақыт өткізіп, жақын болғым келеді. Олардың әр жетістігіне қуанып, талабына қолдау көрсе­ту – менің міндетім. Мінез-құлқының қалыптасып, ертеңгі күнге бағыт алуы үшін әке рөлі маңызды екенін түсінемін. Кейде қыз баланың басқалардан гөрі әкесіне жақын болып, оған еркелеп, сырын ашып жататыны бар. Өйткені қандай ер адам болсын қызын көргенде мінезі жұмсарып, көңілі елжіреп кетеді. Жұмыстан үйге келіп, қыздарым­ды көргенде барлық шаршаға­нымды ұмытып, көңілім сергіп қалады. Олардың “Әкетайлап” алдымнан шыққан­ы бар уайы­мымды ұмытты­рып жібереді. Балаларымның қуанған жүздері, ойнап-күлген­дері өмірімнің ең бақытты сәт­тері сияқты. Үш бірдей қызға жақ­сы әке болу да – үлкен міндет. Сон­дықтан оларға жақсы тәрбие бе­ріп, ертеңін жарқын ету жолында барымды салып жүрмін.

Халқымыз қыз дүниеге кел­генде “Кестетігерім келді”, “Шы­рақжағарым келді” деп сүйін­ші­леген. Менің де қыздарым дү­ние­ге келген сәттегі қуанышым әлі есімде. Әйел адамға берілген ең үлкен мәртебе – ана болу де­сек, ер адамның да абыройын әке болудан ауыр ештеңе көтере алмайтындай. Мен үшін қыз­дарым үшін әке болу жер жү­зіндегі барлық атақ-дәрежеден қымбат. “Қыз – жат жұрттық” деп қан­ша айтқанымызбен, үйдің бұ­рымдылары қанша алысқа кетсе де өз ата-анасын құрметтеп, қам­қорлығын аямайды.

Ата-ана үшін ең қиыны – қыз тәр­биесі. Бойжеткеннің ибалы, әдепті, сыпайы, көргенді болып өсуі – үлкендерге сын. Осының бә­рін баланың бойына еркеле­тіп, мәпелеп отырып сіңіре білу – жауапты міндет. Бала тәрбиелей оты­рып ата-ана өзін де тәрбие­лейді. Дүниеге қыздарым келгелі бері өзімнің де өзгеріп, олар үшін нағыз ер азаматтың үлгісі болып келе жатқанымды байқаймын. Егер олар болмаса өмірім бас­қаша өрілуі мүмкін еді. Қасымда үш қызым, үш пе­ріштем барда өмірде өзімді ба­қытсыз сезінген емеспін.

Біздің күнделікті қарбалас өмі­рімізге нұр шашып тұрған әйел за­ты. Олардың мейірімі, қол­дауы, жылы сөзі, махаббаты біз­ге күш беріп, келер күнге жетелеп келе­ді. Сондықтан да бізге тірек бо­лып келе жатқан әйелдерге жы­лы сөзін арнап, мейіріміне бө­леу әр ер азаматтың міндеті. Әйел бақытты болса, үйдің де бе­рекесі артып, қуаныш молая­ды. Ал бір қолымен әлемді тер­бететін ардақты аналардың ал­дында өзін бала сезінбейтін кім бар екен?

Меніңше, халықаралық әйел­дер күні мерекесі әйел затын құттықтап, жылы сөзімізді арнау үшін белгіленгендей. Біз оларды тек мерекеде ғана құт­тықтамай күн сайын алақаны­мызда аялап, жүректен шыққан сөзімізді ар­науымыз керек.

Данияр ХАМЗИН.

Қызылжар ауданының тұрғыны.