Өңірімізге жұмыс сапарымен “Атамекен” ұлттық кәсіпкерлер палатасының басқарма төрағасының орынбасары Тимур Нақыпбеков пен Ұлттық экономика министрлігі департаментінің директоры Нұрбол Жаңабеков келді. Олар Петропавлда су тасқыны салдарынан бизнес субъектілеріне келтірілген залалды өтеу жөніндегі өңірлік комиссияның отырысына қатысты.
Петропавлдағы Косогор шағынауданында жеке кәсіпкер Любовь Афанасованың “Наш” дүкені орналасқан. Жарты жылдан соң зейнет демалысына шығатын қала тұрғыны су тасқыны салдарынан кәсібінен айырылды.
“Дүкенімдегі 10 млн. теңгенің тауары түгелімен жарамсыз болып қалды. Үйім де мүшкіл жағдайда. Бағалаушы мамандар дүкеніме техникалық тексеру жүргізу үшін 700 мың теңге сұрап отыр. Зейнетақы шотына ай сайын 34800 теңге аудару қиындық тудырып отырған қазіргідей қысылтаяң уақытта мұндай қомақты қаражатты қайдан табарымды білмеймін. Бағалаушы компаниялар “әкімдік кәсіпкерлерге көмектеседі” деген желеумен қаражатты төлеуімізді талап етіп отыр. Баспанам жарамсыз қалғаннан соң пәтер жалдап тұруға мәжбүрмін”, – дейді кәсіпкер.
Мамандардың айтуынша, ереже бойынша бағалау мен техникалық тексеру жұмыстарына қаражат төлеудің екі нұсқасы қарастырылған. Кәсіпкер уақыт жоғалтпау үшін бағалау компанияларын өзі жалдай алады. Кейін бұл шығынды әкімдік өтеп береді.
“Қолыңызда мүліктің бүлінгенін растайтын құжаттарыңыз болса, онда барлық шығын мемлекет тарапынан өтеледі”, – деді Нұрбол Жаңабеков.
“Атамекен” ұлттық кәсіпкерлер палатасы басқарма төрағасының орынбасары Тимур Нақыпбеков зейнетақы және басқа да аударымдарға қатысты проблеманы Еңбек және халықты әлеуметтік қорғау министрлігінде айтқанын жеткізді.
“Сіздің жағдайыңызға ұқсас бірлі-екілі жайттар болса, онда біз демеушілік көмекке жүгінеміз. “Күшіміз – бірлікте!” қоры арқылы сіздің зейнетақы аударымдарыңызды төлеу жолын қарастырамыз”, – деді Тимур Нақыпбеков.
Астанадан келген делегация Ойқала шағынауданындағы “Дары моря” дүкені мен Тепличное ауылындағы жиһаз цехына барды. Мұнда да кәсіпкерлер бағалау мен техникалық тексеруге ақы төлеудің мүмкін еместігі, сондай-ақ зақым келген нысандарға электр қуатын қосу туралы мәселелерді көтерді. Өйткені жергілікті энергетиктер электрмен жабдықтауды қайта бастамас бұрын олардың нысандарында жүргізілуі керек тексеріс үшін ақы төлеуді талап еткен.
Көтерілген мәселелер су тасқынынан зардап шеккен бизнес субъектілеріне келтірілген залалды өтеу жөніндегі өңірлік комиссияның отырысында айтылды.
“Біз қабылданған қағидаларды түсіндіру және өңірлік комиссиялар жұмысын жеделдету мақсатында үш өңірді араладық. Өңірдегі бүлінген бизнес объектілеріне барып, кәсіпкерлермен тілдесіп, жергілікті әкімдіктердің осы нысандарға келмегендерін, әлі күнге дейін залалды өтеу бойынша өтініштер қабылданбай жатқанын естідік. Біз залалды өтеу үшін Қаржы министрлігінде қаражатты брондауымыз керек”, – деді Нұрбол Жаңабеков.
Облыс әкімінің орынбасары Рүстем Құрмановтың айтуынша, өңірде 188 шағын және орта кәсіпкерлік субъектісі зардап шеккен. Алдын ала бағалау бойынша залал сомасы 2,9 млрд. теңге шамасында.
Жиында облыс әкімінің орынбасары аудандық және қалалық комиссиялардың неліктен зардап шеккен кәсіпкерлердің өтініштерін әлі қабылдамай жатқанын түсіндірді.
“Комиссияларға кәсіпкерлер өтінішпен бірге құжаттардың толық пакетін қоса беруі керек. Ол үшін бағалау мен техникалық тексеру жүргізілуі тиіс. Сол деректер бойынша кейін өңірлік комиссия мүшелері өтініштерді қарайтын болады”, – деді Рүстем Құрманов.
Министрлік өкілінің айтуынша, қалалық және аудандық комиссияларға бұл құжаттар қажет емес. Зардап шеккен кәсіпкерлердің ауызша айтқанынан алдын ала залал құнын көрсете отырып, кәсіпкерлердің өтінішін еркін формада қабылдау жеткілікті. Фактіні растау үшін аудандық, қалалық комиссия мүшелері зардап шеккен объектілерге барып, жағдайды көзбен көруге міндетті. Содан кейін әрбір объект бойынша хаттамалық түрде аудандық, қалалық комиссия қорытынды береді. Қорытынды өңірлік комиссияға жіберіледі. Комиссия осы деректердің, соның ішінде қалалық, аудандық комиссияның қорытындысы негізінде залалды өтеу сомасы туралы шешім қабылдайды және құжаттардың толық пакетін министрлікке жібереді.
“Егер кәсіпкер осы қызметтер ақысын төлей алмаса, мұндай жағдайдан шығудың жолы – әкімдік, кәсіпкер және осы қызметтерді көрсететін компания арасында үшжақты келісімге отыру. Мұндай келісім бағалау және техникалық тексеру қызметтері төленетініне кепіл немесе бағалау компаниясы жергілікті атқарушы органға тікелей шот беруіне негіз болар еді”, – дейді облыстық кәсіпкерлер палатасының директоры Есжан Оразалин.
Ұлттық экономика министрлігі және “Атамекен” ұлттық кәсіпкерлер палатасының өкілдері қолданыстағы қағидаларға түзетулер немесе нақтылау енгізу бойынша барлық ұсынысты жазуға уәде беріп, өңірлік комиссия мүшелеріне кәсіпкерлерден өтінімдерді қабылдау процесін жеделдету және зардап шеккен бизнеске келтірілген залалды өтеу жөніндегі жұмысты пысықтау керектігін айтты.
Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,
“Soltüstık Qazaqstan”.