Soltüstık Казахстан
Әр педагог үшін өз білімін шыңдау, дамыту – басты мақсат. Қазіргі кезде педагогтар дарынды, талантты, шығармашыл, білім мен өнерге құштар, елінің тарихын, тілін, дінін білетін, әдет-ғұрып, салт-дәстүрін қастерлейтін, еңбекқор, ұйымдастырушылық қабілеті бар, өз бетімен шешім қабылдай алатын, ізденуші, зерттеуші, бақылаушы, шығармашылықпен жұмыс істейтін жаңашыл болуы керек. Осы орайда мұғалімге “Lesson Study” тәсілінің көмегі зор. Аталған тәсіл – білімді жетілдіруге бағытталған, сабақ зерттеудің ерекше үлгісі болып табылатын педагогикалық әдіс.
Сол себепті осы “Lesson Study” тәсілін тәжірибеде қолданған жөн деп санадым. Мен мұғалім тәжірибесіндегі зерттеу тренері болғандықтан мектепте мұғалімдер арасында зерттеу тобын құрдым. Топ мүшелері төрт адамнан құрылды. Қазақ тілі, ағылшын тілі, биология және физика пәндері мұғалімдері бірігіп жұмыс істедік. Алдымен сыныпты, оның ішіндегі бақыланатын үш оқушыны таңдадық. Олар әрқайсысы сыныптағы белгілі бір топтың өкілі болуы қажет. Мысалы, оқу үлгерімінің деңгейі жоғары, орта, төмен оқушы болуы тиіс.
Сабақтың кезеңдерін жоспарлап, уақыт шеңберін белгіледік. Күтілетін нәтижені болжап, қолданылатын ресурстарды анықтадық. Осылайша әр пән мұғалімі сабақтарын өткізді. Аталған үдерістер бірнеше сабақ бойы қайталанып, жетілдірілді. Мен білім мазмұнын жаңартудағы көптеген белсенді әдіс пен тәсілдерді үйренген болатынмын. Сол әдістердің бірнешеуін сабағымда қолдандым. Мысалы, оқушыларға сабақ басталар алдында олардың көңіл күйін көтеріп, қызығушылығын ояту үшін “Gummy Bear” жаттығуын жасаттым.
Оның оқушылардың көңіл күйін жақсартуға әсері мол. Миға шабуыл жасау үшін “Fly wrapper” әдісін қолданып, өткен тақырыпқа шолу жасадым. Мәтінді оқыту кезінде “Jiggso” әдісін қолдандым. Бұл әдісті қолданғанда оқушылардың есте сақтау қабілеті жақсарады. Себебі мәтін бірнеше рет қайталанып оқылады. Ал сабақты бекіту үшін “ашық” cұpaқтap қою apқылы олардың сабақты қалай қабылдағандарын тексердім. Бұл cыныптa oқyшылapдың тaқыpып бoйыншa өз oйлapын айтуға мүмкiндiк бepді, бacқa aдaмдapдa түpлi идeя бoлaтынын түciнyге және өз идeялapын дәлeлдeyгe көмeктecті.
Зepттeyгe aлғaн cынып oқyшылapының aғылшын пәнi бoйыншa бiлiмiн aнықтay үшiн ”Бiлiм aғaшы” және “BLAB TREE” әдiciн қoлдaндым. A,В oқyшылapы өздepiн aғaштың ұшар биігіне шығapып қoйғaн, aл “C” oқyшы өзiн aғaштың opтacынa opнaлacтыpғaн.
Зерттеу сабағын қадағалай отырып, мұғалімнің оқыту стиліне өзгеріс енгізіп, тәжірибесін жетілдіру үшін пайдалы екенін аңғардым. Сабақты қадағалау дағдыларын дамыту арқылы мұғалімдер оқушылардың ойлау үдерісін түсініп қана қоймай, өзінің оқыту тәжірибесіне назар аударады. Осылайша бақыланған оқушыларда көптеген өзгерістің пайда болғанын байқадым. Яғни С деңгейіндегі бала өте ұяң болатын, топта жүріп өз пікірін ашық жеткізе білуді үйренді. Мен өзгерістерді әрбір деңгейдегі оқушымен сұхбат алғанда байқадым.
Жалпы оқыту үдерісінде балалардың cөйлey қaбiлeтiн жaқcapтyда тoптық жұмыc, диaлoгтiк oқытy аз. Coндықтaн дa мeн болашақта да ocы әдic тәciлдepдi қoлдaнуды жоспарлап отырмын.
Дәулет ҚҰРМАШ,
Дәуқара орта мектебі қазақ тілі пәнінің мұғалімі.
Айыртау ауданы.