Soltüstık Казахстан
Сізге бірінші кезекте алғашқы медициналық-санитарлық көмек көрсететін медициналық ұйымдардың (МСАК) біріне тіркелгеніңізді тексеру қажет. Бұл жерде клиника немесе емхана медициналық сақтандыру қорының жеткізушісі болуы керек екенін есте ұстаған жөн. Егер сіз әлі МСАК-қа тіркелмеген болсаңыз, оған уақыт тауып, міндетті түрде тіркелуіңіз керек. Онсыз сіз дәрігерге тегін көріне алмайсыз, қажетті диагностикадан өте алмайсыз, медициналық көмектің басқа түрлеріне жолдама ала алмайсыз.
Медициналық сақтандыру жүйесіндегі мәртебеңізді тексеруді ұмытпаңыз. Кеңейтілген МӘМС пакетіне қол жеткізу үшін сізге “сақтандырылған” мәртебесін алу қажет. Мұны қордың сайтында ЖСН нөмірі арқылы немесе “@SaqtandyryBot” телеграмм боты арқылы жасауға болады.
Емханаға жоспарлы түрде барар алдында терапевтке жазылуды ұмытпаңыз. Мұны мобильді қосымша арқылы немесе қалаңыздағы байланыс орталығы, емханаңыздың байланыс орталығы арқылы ыңғайлы түрде жасауға болады. Талонды алу үшін кездесуге сәл ертерек келген дұрыс. Бүгінгі таңда барлық қалалық емханада электронды кезек бар. Жергілікті дәрігердің жолдамасы болмаса, маманның қабылдауына жазыла алмайтыныңызды есте ұстаған жөн.
Көрсетілген жағдайда учаскелік дәрігер сізге талдаулардың негізгі немесе кеңейтілген тізбесі бойынша нұсқаулар береді, қажет болған жағдайда сізді диагностикалық тексеруге немесе денсаулықты бағалау үшін маманның кеңесіне жібереді. Бұл үшін өз қалтаңыздан ештеңе төлеудің қажеті жоқ. Зерттеуге немесе мамандандырылған мамандарға жолдамалар медициналық көрсеткіштер болған жағдайда ғана берілетінін атап өтеміз. Естеріңізге сала кетейік, 1 сәуірден бастап қазақстандықтар терапевттің қабылдауына жазылмай-ақ емханадағы мамандарға бара алады.
Денсаулық сақтау министрлігі терапевтті айналып өтіп, бейінді маманға баруға болатын сегіз бағытты анықтады. Олар мыналар:
– төтенше жағдайлар мен жарақаттар кезінде: біз тек травматологпен ғана емес, сонымен қатар басқа дәрігерлермен, мысалы, офтальмологпен немесе отоларингологпен (ЛОР дәрігері) кездесуге жазылу туралы айтып отырмыз;
– шұғыл және жоспарлы стоматологиялық көмек көрсету кезінде: балалар мен жүкті әйелдер жоспарлы күтім жасау үшін тіс дәрігеріне, ал шұғыл көмек көрсету үшін – мүгедектер, ҰОС ардагерлері, атаулы әлеуметтік көмек алушылар, “Күміс алқа” орденімен марапатталған көп балалы аналар жүгіне алады және “Алтын алқа” медальдарымен, жасы бойынша зейнеткерлер, АҚТҚ жұқтырғандар, онкологиялық немесе туберкулезбен ауыратындар, сондай-ақ мүгедек балаларды бағып отырған жұмыссыздар;
– акушер-гинекологпен байланысу кезінде (жүкті әйелдерге терапевт арқылы жүзеге асырылатын тіркеу қажет болған жағдайларды қоспағанда);
– психологпен байланысу кезінде;
– онкологиялық немесе гематологиялық ауруларға күдік туындағанда: растайтын сынақтар мен құжаттар болған кезде, мысалы КТ немесе ультрадыбыстық суреттер;
– 14-29 жас аралығындағы жастар емханалар жанынан ашылған жастар денсаулық орталықтарына хабарласқанда, жастар денсаулық орталықтарының мамандарына (урологтар, акушер-гинекологтар, психологтар, психиатрлар жұмыс істейді) тікелей қабылдауға жазыла алады;
– белгілі бір уақыт ішінде мамандардың динамикалық бақылауында (тіркеуде) болатын науқастарға жүгінген кезде. Мысалы жүрек патологиясы бар науқастар кардиологқа тікелей жүгіне алады;
– наурыздан қарашаға дейін шалғай елді мекендерге қатынайтын медициналық пойыздар және жылжымалы медициналық кешендер (жабдықталған автобустар мен жүк көліктері) арқылы медициналық көмекке жүгінген кезде.
Сіз қолданатын медициналық қосымша немесе байланыс орталығы арқылы бейінді маманның қабылдауына жазыла аласыз. Медициналық көмек алу және денсаулығыңызға қатысты кез келген басқа да сұрақтар бойынша сіз әрқашан мына қолжетімді ресми байланыс арналарына хабарласа аласыз: 1414 байланыс орталығы, “Qoldau 24/7” мобильді қосымшасы, қордың www.fms.kz сайты, “Saqtandyry-bot” телеграм арнасы.
Айгүл ДӘУЛЕТШИНА,
“Әлеуметтік медициналық сақтандыру қоры” акционерлік қоғамы облыстық филиалының директоры.