1 шілдеден бастап елімізде бірқатар өзгерістер болады. Солардың бірқатарын оқырман назарына ұсынуды жөн көрдік.
Дәрі-дәрмектер таңбаланады
Шілде айынан бастап дәрі-дәрмектер таңбаланып, препараттың сыртқы қорабына “Data Matrix” атты арнайы коды енгізіледі. Жаңа қосымшаның көмегімен кез келген тұрғын дәрі-дәрмектің шығу тарихымен толық танысу мүмкіндігіне ие бола алады. Ол үшін смартфонның камерасын қосып, препаратта көрсетілген кодқа өтсе, тауар жайлы толық ақпарат шыға келеді. Яғни “Дата Мартикстың” көмегімен тауардың қайда, қашан шыққаны жайлы егжей-тегжейлі оқи аласыз.
Тұтынушылар үшін ең тимді тұсы – осы арқылы дәрінің мемлекет бекіткен бағасын көруге мүмкіндік бар. Бұған дейін ол мүмкін болмаған еді. Сөредегі бағада айырмашылық байқалса, шағымдануға әбден болады. Себебі нарықта дәрі-дәрмектерге арнайы бекітілген баға қойылады және бағаны көтеруге кәсіпкерлерге заңмен тыйым салынған.
Темекі қымбаттады
Елімізде темекі, сондай-ақ папирос, сигарилла және қыздырылатын темекі өнімдерінің ең төменгі бөлшек сауда бағасы көтерілді.
Қаржы министрлігі бұйрығының жобасы “Ашық НҚА” сайтында жарияланды. Онда 20 (жиырма) фильтрлі, фильтрсіз сигаретке, папиростарға, сигариллаларға және қыздырылатын темекісі бар бұйымдарға: 2024 жылғы 1 шілдеден бастап 2024 жылғы 31 желтоқсанды қоса алғанға дейін 820 теңге, ал 2025 жылғы 1 қаңтардан бастап 870 теңге болады делінген.
Зейнетақы жарналарын төлеу ережелері
Еңбек және әлеуметтік қорғау министрлігі міндетті зейнетақы жарналарын, міндетті кәсіптік зейнетақы жарналарын, жұмыс берушінің міндетті зейнетақы жарналарын төлеу жөніндегі қағидаларға өзгерістер мен толықтырулар енгізілетін Үкіметтің қаулысын дайындады.
Бұл талап Әлеуметтік кодекстің 38-бабының ережелеріне сәйкес келеді. Оған сәйкес МЗЖ, МКЗЖ есепке алу үшін ЖЗШ агенттер ұсынатын жеке тұлғалардың тізімдері негізінде ашылады. Бұдан басқа, МКЗЖ аудару кезінде қателер анықталған жағдайда, сондай-ақ оны БЖЗҚ-ға уақытылы аудармаған кезде өсімпұл төлеу және берешекті өндіріп алу тәртібі мен мерзімдері көзделген.
Қарызын кешіктіргендерге несие берілмейді
Енді қарызын 90 күннен астам уақыт кешіктіргендер тұтынушылық несие мен микрокредит алу құқығынан айырылады. Мұндай шектеу жақында қабылданған “Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне кредит беру кезінде тәуекелдерді барынша азайту, қарыз алушылардың құқықтарын қорғау, қаржы нарығын реттеуді және атқарушылық іс жүргізуді жетілдіру мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы” Заң аясында қамтылған. Алайда қарызды қайта қаржыландыруға бұл тыйым жүрмейді.
Екі жылдық мораторий
1 шілдеден бастап өндіріп алушыларға несие беруге екі жылдық мораторий енгізіледі. Бұл кезеңде кредиторлар мерзімі өткен несиелерді өндіріп алушыларға бере алмайды. Несиелері инкассаторларға бекітілген қарыз алушыларды қолдау үшін 2024 жылдың қазан айынан бастап инкассаторлардың берешекті өтеу рәсімдерін жүргізу міндеттемесі енгізіледі.
Сонымен қатар қарызы коллекторларға берілген қарыз алушыларды қолдау үшін коллекторларға жеке тұлғалардың сатып алынған кредиттері бойынша берешекті реттеу рәсімдерін жүргізу міндеті енгізілді. Азаматтардың жаңадан басқаға берілген кредиттері бойынша мораторий аяқталғаннан кейін коллекторлар азаматтардың борыш жүктемесін азайту үшін есептелген және төленбеген сыйақыны есептен шығаруға міндетті болады.
Дайындаған
Гүлфайруз ТӨРЕМҰРАТОВА,
“Soltüstık Qazaqstan”.