Soltüstık Казахстан
Петропавлда 4717 толық емес отбасы есепке алынған. Облыстық білім басқармасының мәліметінше, соның 49-ында балаларын әкелері жалғыз өзі тәрбиелеуде. Солардың бірі – Талғат Тутуев. Ол – алты баланың әкесі. Бүгінде бес баласы кәмелет жасқа толмаған, мектепте оқиды.
Бүгінде жалғызілікті аналар туралы жиі айтамыз. Бірақ балаларын жалғыз өзі тәрбиелеп жатқан әкелер де аз емес. Алты баламен жалғыз қалған Талғат та тағдырдан теперіш көрді. Бір кездері тату-тәтті өмір сүрген бұл отбасын 2 жыл бұрын қайғының қара бұлты торлады. Отағасы сүйікті жарынан, балалары аяулы анасынан кенетте көз жазып қалды. Амал нешік. Тағдыр сынаққа толы емес пе? Қайғыдан қан жұтқан бұл отбасыға еңсені тіктеу оңай болмады. Әлі де өкініш өзекті өртейді. Бірақ тірі адам тіршілігін жасайды. Жарынан айырылған Талғат содан бері балаларына бір өзі бас-көз болып, әкелік қамқорлығын аямай өсіруде.
Есіл ауданына қарасты Николаевка ауылында дүниеге келген азамат бүгінде облыс орталығында тұрады. “Атамекен СК” жауапкершілігі шектеулі серіктестігінде тас қалаушы болып еңбек етуде. Әрине, алты баланы жалғызбасты әкеге бағып-қағу оңай емес. Десе де ол өмір бәріне үйретіп жатқанын айтты.
– Тамақты бұрыннан пісіремін. Үйдің шаруасынан да хабарым бар. Өйткені келіншегім көзі тірісінде бір тәулік жұмыста кезекшілік атқарып, екі күн үйде болатын. Ол медициналық мекемеде жұмыс істеді. Жарымнан айырылу психологиялық жағынан ауыр болды. Жұмысымдағы басшыларыма, әріптестеріме алғыс айтамын. Менің жағдайымды түсініп, жеңілдіктер жасады. Мәселен, жұмысқа балаларды мектепке апарғаннан кейін, яғни аздап кешігіп келуге рұқсат берді. Сондай-ақ түскі үзіліске де ертерек кететінмін, – деді ол.
Үш ұлы, үш қызы бар бұл отбасының тұңғышы үйленген, бөлек тұрады. Үлкен қызы Алина – 17 жаста, Мағжан Жұмабаев атындағы мектеп-лицейдің 11 сынып оқушысы. Одан кейінгі 13 жастағы Рақым №26 мектепте 8 сыныпта оқиды. Оның да оқуы жақсы. Каратэ үйірмесіне барады, футболға қызығушылығы жоғары. Гитара тартуды үйренді. Төртіншісі – Алтын. Ол да №26 мектептің 6 сыныбына жақсы нәтижемен көшті. Сурет салуды үйреніп жүр. Бесінші қызы Диана 5 сыныпқа көшті, ол да сабақты жақсы оқиды. Қолы бос уақытта моншақтан түрлі заттар тоқиды. Кенже ұлының есімі – Жан. 2 сыныптың оқушысы, сабағы жақсы, футболмен әуестенеді. Осындай білімді ұл-қызынан әке зор үміт күтеді.
Әлбетте ананың орнын ешкім де алмастыра алмайды. Әсіресе, қыз баланың тәрбиесінде шешенің рөлі ерекше. “Жақсы жеңге – анаңдай” демекші жеңгесі қыздарды білгеніне үйретіп қана қоймай, құрбылардай сырласады. Үлкен ұлы мен келіні бөлек тұрса да, үй шаруасына көмектеседі. Қыздар да пысық. Кір жуу, үйді жинау сынды жұмыстарды ұршықша иіреді.
Жалғызбасты әкеден қазір үкімет тарапынан қандай көмек көрсетіліп жатқанын сұрағанда ол балаларға асыраушысынан айырылғаны бойынша жәрдемақы алатынын айтты. Одан басқа көмек көрсетілмейді. Сондықтан Талғат Тутуев заңның олқы тұстарына қапалы. Мәселен, жалғызілікті аналар мемлекеттік тұрғын үй қорынан баспана алу үшін кезекке тұра алады. Көпбалалы аналар зейнет демалысына ерте шығады. Ал әкелерге, әсіресе жалғызілікті әкелерге ешқандай жеңілдік жоқ. Сондай-ақ көпбалалы немесе қиын жағдайға тап болған отбасыларды коммуналдық төлемнен босатса да артық емес. Ол ақшаны балалардың керек-жарағына жұмсауға болатын еді.
Бірақ білім беру ұйымдары тарапынан бұл отбасыға қолдау бар. Оған отағасы дән риза. Биыл №26 мектептің қолдауымен ұлы Рақым екі аптаға Алматыға барып, математикадан білім көкжиегін кеңейтсе, қызы Диана “Бөбек” лагерінде үш апта демалып келді. Бұдан бөлек, білім беру ұйымдары жыл бойы түрлі көмек беретінін тілге тиек еткен әке “Мектепке жол” акциясы аясында оқуға қажетті құралжабдықпен де қамтамасыз ететінін атап өтті. Түрлі іс-шаралардан, мерекелерден, жаңажылдық ертеңгіліктерден де қалдырмайды. Жалғызбасты әке үшін ең қиыны – уақыттың тапшылығы. Аптасына алты күн жұмыста болатын ол үйде балаларына уақытты аз бөлетініне қынжылады.
Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,
“Soltüstık Qazaqstan”.