Адамның өмірі үшін күресетін дәрігерлердің еңбегі ерен. Бұл мамандық қателесуді кешірмейді, медицина қызметкерлерінен батылдық, кәсіпке деген адалдық және сырқаттарға деген жанашырлық талап етіледі. Петропавлдағы көпбейінді облыстық аурухана – өңірдегі ең ірі емдеу мекемесі. “Tıkelei bailanys” айдарының қонағы – облыстық аурухананың бас директоры Сәкен Әмрин оқырмандардың сауалдарына жауап беріп, медициналық орталықтың қазіргі тыныс-тіршілігі жайында айтып берді.
Ислам ХАМИТОВ,
Петропавл қаласының
тұрғыны:
– Мені өлкетану ісі, ескі ғимараттардың тарихы қызықтырады. Петропавлда алғашқы емдеу мекемесінің негізі 1824 жылы қаланған деген ақпарат кездеседі. Мұның облыстық ауруханаға қатысы бар ма?
– Өңіріміздің денсаулық сақтау саласын қазіргі көпбейінді облыстық аурухана ғимаратының тарихымен байланыстыруға әбден болады. 1752 жылы әулие Петр бекінісі салынғаннан бастап тұрғындарға медициналық көмек көрсетіле бастаған, кейін 1824 жылы алғашқы типтік лазарет ашылды. Ал облыстық аурухананың тарихы 1930 жылы 1 қыркүйекте ашылған Петропавл физиотерапиялық ауруханасынан басталады, ол екі жылдан кейін физикалық емдеу институтына, ал 1941 жылы қаңтарда қайтадан физиотерапиялық ауруханаға айналды. Алты айдан кейін 1941 жылы 9 шілдеде оның негізінде 2446 эвакогоспиталь құрылды. 1944 жылы эвакогоспиталь Қырымға көшірілгеннен кейін Петропавлдағы физиотерапиялық аурухана 100 орындық болып қайта құрылды. Ал 1950 жылы 29 сәуірде неврологиялық, терапевтік, онкологиялық, сүйек-буын туберкулезі бөлімшелері бар 100 орындық Солтүстік Қазақстан облыстық ауруханасы болып ашылды. Сол кезде емдеу мекемесінде сегіз дәрігер жұмыс істеді. Бүгінгі таңда көпбейінді облыстық аурухана – халықаралық стандарттарға сәйкес келетін, медициналық қызметтердің кең спектрін көрсететін өңірдегі ірі денсаулық сақтау ұйымы.
Гүлмайра ҚАСЕНҚЫЗЫ,
Уәлиханов ауданының
тұрғыны.
– Облыстық көпбейінді ауруханаға биыл қандай жаңашылдықтар енгізілді?
– Көпбейінді облыстық аурухана құрамына бірнеше медициналық орталықтың кіргені белгілі. Олардың әрқайсысы емдеу тәсілдерін жетілдіріп, жұмысына жаңа технологияны енгізіп жатыр. Мысалы, кардиологиялық орталық 2023-2024 жылдары Ирландияның тәжірибесімен Tavi трансторакальды қолқа қақпақшаларын имплантациялауды, дәрілік жабыны бар баллондарды қолдана отырып коронароангиографиялар жүргізуді, С-доғасының жаңа жабдығын қолдана отырып жедел ота жасауды және өкпе веналарының сағасын криоизоляциялауды енгізді. Ал перинаталдық орталықта амниоцентез әдісімен генетикалық деңгейде ұрықтың туа біткен патологиясын диагностикалау технологиясы қолға алынды. Бұдан бөлек, ауыр дәрежелі преэклампсиямен ауыратын жүкті әйелдерде ұрық тамырларының доплерометрия әдісі енгізілді. Жаңа туған нәрестеге антибиотиктерді ұтымды пайдаланудың жергілікті хаттамасы бекітілді және енгізілді. Сондай-ақ перинаталдық орталықта метропластика операциясы жасалады, бұл болашақта жүкті әйелге табиғи босану жолдары арқылы босануға мүмкіндік береді, ал жаңа туған нәрестелерді реанимациялау бөлімінде жаңа туған нәрестелерде өкпе гипертензиясын азот оксидімен емдеу әдісі енгізілді.
Ал біздің көпбейінді облыстық ауруханада ми тамырларының аневризмалары, ми тамырларының стеноздары кезінде ауыспалы ағынды стендтерді орнату қолға алынды. Лапароскопиялық пектопексиялар, аспирациялық катетерлері мен Penubra сорғысын қолдана отырып, жедел ишемиялық инсульт кезінде тромбоаспирация, мұрыннан қан кету кезінде сыртқы ұйқы артерияларының эмболизациясы, сондай-ақ геморроидальды артериялардың, қалқанша безі артерияларының эмболизациясы жасалады.
Мәрзия СҮЛЕЙМЕНҚЫЗЫ,
Петропавл қаласының
тұрғыны.
– Менің буындарым ауырады. Қазіргі кезде өзім емделіп жатқан қалалық ауруханаға, ондағы мамандар жүргізген ем-шараларға көңілім толмайды. Облыстық көпбейінді ауруханада ем алғым келеді. Ол үшін не істеуім қажет?
– Көпбейінді облыстық ауруханаға стационарлық емделуге жату үшін госпитализацияға көрсетілім болуы керек. Жалпы науқас ауруханаға емдеуге жатқызу бюросының порталы арқылы тұрғылықты жері бойынша алғашқы медициналық-санитарлық көмек мекемесі берген жолдама бойынша жата алады. Шұғыл жағдайда ауруханаға тұрғылықты жері бойынша жатқызылады. Белгілі бір ауруханада ем қабылдап жатқан науқасты екінші емдеу мекемесіне ауыстыру (сырқаттың денсаулығына төніп тұрған қатер болмаса) тәжірибесі қарастырылмаған.
Арайлым ҚАЛИЕВА,
Ақжар ауданының
тұрғыны.
– Ауруханада қанша бөлімше бар, жаңа бөлімшелер ашылды ма? Қай бөлімшеде сырқаттар көп ем алады? Жалпы бір жылда қанша адамды емдейсіздер?
– Көпбейінді облыстық ауруханада 757 орынға арналған 30 клиникалық бөлімше бар, онда бір жылда 30 мыңнан астам пациент емделеді. Көпсалалы орталық базасында гастроэнтерологиялық, эндокриндік, хирургиялық, нейрохирургиялық, гинекологиялық, пульмонологиялық, зең аурулары, дерматологиялық, урологиялық, отоларингологиялық, гематологиялық бөлімшелер, инсульт орталығы, созылмалы гемодиализ бөлімшесі, оңалту және қалпына келтіру бөлімшесі және жүкті әйелдердің патологиясы бөлімшесі жұмыс істейді. Орталықта 2023 жылы емделген науқастардың ең көп саны хирургия бөлімшесінде тіркелді, мұнда 1270 сырқат ем алды және оториноларингологияда 1500 адам емделіп шықты.
Кардиология орталығының базасында ревматологиялық, I-ІІІ кардиологиялық, жүрек-қан тамырлары хирургиясы, оңалту және қалпына келтіру бөлімшелері орналасқан. Жалпы 2023 жылы кардиологиялық бөлімде 3605 адам емделді.
Перинаталдық орталықта босанғаннан кейінгі бөлімше, перзентхана бөлімшесі, шала туған нәрестелер патологиясы және жүкті әйелдер патологиясы бөлімшесі жұмыс істейді. Былтыр мұнда 4212 адам түскен, пациенттердің көбі босану және босанғаннан кейінгі бөлімдерге жүгінді.
Онкологиялық орталықтың құрылымы – 5 клиникалық бөлімше: онкохирургиялық, торакалды, химиотерапиялық, радиологиялық және гематологиялық бөлімшелер. 2023 жылы 4552 онкологиялық науқас емделген.
Ардақ ЖҰМАНАЗАР,
Петропавл қаласының
тұрғыны, зейнеткер.
– Мен екінші топтағы мүгедекпін. Жыл сайын дәрігердің жолдамасымен оңалтудан өтіп тұрамын. Оңалту шараларын қажет ететін науқастарға облыстық ауруханада қандай жағдайлар жасалған?
– Оңалту және қалпына келтіру бөлімшесі екі емдеу мекемесінде – көпбейінді және кардиологиялық орталықтарда жұмыс істейді. Бұл бөлімше қызметінің негізгі бағыты – жүйке жүйесі ауруы бар науқастарды, нейрохирургиялық, кардиологиялық, кардиохирургиялық пациенттерді оңалту. Бөлімшеде оңалту дәрігері, нейрохирург, кардиолог, невропатолог, емдік дене шынықтыру нұсқаушысы, логопед, психологтан тұратын мамандар тобы жұмыс істейді.
Бөлімше тұрғылықты жері бойынша емхананың жолдамасымен пациенттерді міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыру аясында қалпына келтіру және медициналық оңалтудың 2 және 3 кезеңін тегін өткізеді.
Оңалту курсы тек дәрі-дәрмекпен емдеуді ғана емес, сонымен қатар заманауи тренажерларда физиотерапиялық жаттығуларды да қамтиды. Бөлімде физиотерапияның барлық спектрін – электросон, электрофорез, амплипульстерапия, диадинамотерапия, дарсонвализация, магнитотерапия, ультрадыбыстық терапия, биоптронотерапия, лазерлік терапия, емдік массаж сияқты түрлерін алуға болады.
Жақсыбай БЕЙСЕНБАЕВ,
Мамлют ауданының
тұрғыны.
– 2020 жылы облыстық ауруханаға бірнеше медициналық мекемені, соның ішінде перинаталдық, кардиологиялық орталықты қосты. Шыны керек, бұл жайттың науқастар үшін ыңғайсыздық тудырғаны рас. Бұл тәжірибе қандай нәтиже берді?
– Медициналық ұйымдарды ірілендіру – бұл қазіргі заманғы денсаулық сақтаудың әлемдік тренді. Яғни пациент “бір терезе” қағидаты бойынша қысқа уақыт ішінде жан-жақты көмек ала алады. Өңір тұрғындарына медициналық көмек көрсетудің қолжетімділігін қамтамасыз ету және сапасын жақсарту мақсатында 2020 жылғы 27 ақпанда облыстық ауруханаға 3 ірі медициналық ұйымды – облыстық перинаталдық орталықты, облыстық онкологиялық орталықты және облыстық кардиологиялық орталықты қосу жолымен қайта құрылды. Бірлестіктің орасан зор артықшылығы – басқарушы мамандарға кететін шығын азайды, көпфункционалды міндеттерді шешу үшін бірыңғай қаржылық әлеует қалыптастырылып, ақпараттық жүйелерді интеграциялау арқылы медициналық көмек көрсетуде қағазбастылықтан құтылуға, кадрлық және материалдық ресурстарды ұтымды пайдалануға қол жеткізілді.
Марал АҚЫШҚЫЗЫ.
Тимирязев ауданының
тұрғыны.
– Өңірде дәрігер жетіспеушілігі мәселесін жою үшін көтермеақы берілетінін білеміз. Бұл шара нәтиже берді ме?
– Мәселе толық шешілген жоқ. Бүгінгі күні ауруханаға анестезиолог-реаниматолог, акушер-гинеколог, УДЗ дәрігері, эндоскопист дәрігер, патоморфолог, онколог қажет. Осы жылдың тамыз айының соңында резидентура аяқталғаннан кейін перинаталдық және онкологиялық орталықтарға жұмыс істеу үшін жас мамандар келеді деп жоспарланған.
Аурухана өз қаражатынан жас мамандарға материалдық қолдау көрсетеді. Олар ауруханадан 1,5 млн. теңгеден 3 млн. теңгеге дейін көтерме жәрдемақы алады. Сондай-ақ “Дәрігер үйінен” тегін тұрғын үй беріледі немесе ай сайын жалға алған пәтері үшін 50 мың теңге мөлшерінде қосымша ақы төленеді. Мысалы, 2022 жылы аурухана қаражатынан жас мамандарға 43 миллион 500 мың теңге, ал 2023 жылы 26 миллион 750 мың теңге көтермеақы төленді.
Серік ҚУАНЫШБАЕВ,
Қызылжар ауданының
тұрғыны.
– Қазіргі уақытта өңірде қандай аурулар көп тарауда, оның себебі неде?
– Бүгінгі таңда өңірде кең тараған аурулар арасында сүт безі қатерлі ісігі және өкпе қатерлі ісігі бірінші орында тұр. Халықтың өз денсаулығы үшін жауапкершілігі өте төмен. Аурухана тарапынан дертті ерте анықтау үшін түрлі скринингтер жүргізіледі, медициналық диагностикалық және емдеу жабдықтары жаңартылып жатыр. Онкологиялық аурулар туралы хабардар ету үшін түрлі семинарлар, іс-шаралар және “ашық есік” күндері өткізіледі. Бір өкініштісі, тұрғындардың дені денсаулықтың зор байлық екенін түсінбейді. Ауырғанда ғана дәрігерлер кабинетінің есігін қаға бастайды.
Көгершін ҚУАТҚЫЗЫ,
Шал ақын ауданының
тұрғыны:
– Коронавирус індеті қайта белең алуы мүмкін деген ақпарды естіп жатырмыз. Көпбейінді облыстық ауруханада осы дерттен ем алып жатқан сырқаттар қазіргі уақытта бар ма?
– Қазіргі уақытта коронавирус жұқтырып, ем алып жатқан сырқаттар жоқ. Қажет болған жағдайда біз бұл вирустық инфекциямен күресуге әзірміз. Тәжірибе бар, қажетті құрал-жабдық жеткілікті. Бұл қауіпті дерт екенін еске салғым келеді. Күздің келуіне санаулы күн қалды, яғни күннің суытуымен вирустық инфекциялар тарала бастайды. “Сақтансаң сақтайды” деп бекер айтылмаған, ауру батпандап кіріп, мысқалдап шығатынын ұмытпайық!
Дайындаған
Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,
“Soltüstık Qazaqstan”.