Көш басында – Қазақстан

Астанада өтіп жатқан V Дүниежүзілік көшпенділер ойындарында әлемнің 89 мемлекетінен келген екі жарым мыңға жуық спортшы 21 спорт түрі бойынша бақ сынауда. Қуанышымызға орай, ұлттық құрама мүшелері намысты қолдан бермей, турнирлік кестеде көш бастап келеді.

Биылғы көшпенділер ойын­да­ры­на Азия құрлығынан келген спортшылардан бөлек, Еуропа елдері мен Америка, Австралия­дан да командалар қатысуда.

Жарыстың соңғы күндері жүл­де үшін талас қыза түсті. Мәсе­лен, “Қазанат” ипподромын дү­бірге бөлеген көкпар ойындары өз мәресіне жетті. Ақтық сында Қазақстанның жігіттері Қырғыз­стан командасымен кездесті. Сер­кеге талас кезінде екі елдің көкпаршылары сөзге келіп қа­лып, ойынды уақытша тоқтатуға тура келді. Төрешілердің арала­суымен арадағы дау-дамай оң шешімін тауып, ойын қайта жал­ғасты. Екінші кезеңде қазақстан­дық шабандоздар жігерлене ша­буылға шығып, 4:3 есебімен алға шыққан. Алайда ойынның соңғы секундтарында қырғызстандық көкпаршылар салым салып, не­гізгі уақыт 4:4 есебімен тең аяқ­талды.

Төрешілер қосымша 10 минут уақыт қосып, шешуші сәтте қазақ көкпаршылары жігерлілік танытып, Дү­ниежүзілік көшпенділер ойында­рының чемпионы атанды. Қыр­ғыз бауырларымыз күміс­ті қана­ғат тұтты. Алайда бұл нә­тижемен көрші елдің спортшылары келіс­пей, марапаттау рәсі­мінде әнұран шырқалмай жатып тұрғырдан кетіп қалды.

Көшпенділер ойындарында көкпардың баламасы – қырғыз ағайындардың “көк бөрісінен” де жарыс өтті. Ақтық сында тағы да Қазақстан мен Қырғызстан ко­ман­далары кездесті. Көкпарда кет­кен есені қайтаруға ұмтылған көршілер 10:4 есебімен жеңді.

Елордадағы “Алау” мұз айдынында түрік күресінен финалдық жекпе-жектер өтті. “Ашыртмалы аба гюреши” деп аталатын спорт түрінде қазақстандық балуан­дар­ға үш күміс бұйырды. 60 ки­лограмм салмақта Ернұр Сүлей­мен, 70 килограмда Әділет Ах­мет­ғали мен 90 килограмда Ай­дос Ғалымов екінші орындардан көрінді. “Ашыртмалы аба гюре­ши­не” 19 мемлекеттен 74 спортшы қатысты.

Жарыстың бағдарламасына Батыс Африка халықтарының зият­керлік ойыны “овари” де ен­гізілген. Бұл спорт түрінде ұлттық құрама қоржынына екі медаль түсті. Жекелей сында 10 дүркін әлем чемпионы Әсел Далиева топ жарса, Аңсаған Қожанәсіп қола жүлдеге ие болды. “Овари” ойы­нына 35 елден 90 спортшы қатысты.

Теңге ілуден де жарыстар аяқ­талды. Екі кезеңнің қорытынды­сы бойынша Қазақстан спортшы­ларының мерейі үстем болды. “Бес белес” атты турда Бекнұр Се­ріков алтын иеленсе, екінші орынға моңғол спортшысы Айбо­лат Ұнатқан жайғасты. Үздік үш­тікті қырғыз Әділбек Кенжебек­улы түйіндеді. Ал “қос құлаш” бойынша қазақстандық Рахат Қам­баров дара шықты. Моңғол спортшысы Мэлс Наурызбек кү­міс­пен күптелсе, қырғыз Асқат Талайбеков қолаға қол жеткізді.

Көшпенділер ойындарында татар халқының белбеу күресі “кө­рәштан” қазақ балуандары қан­жығалырын майлады. Жақсылық Үшкемпіров атындағы жекпе-жек сарайында өткен додада ерлер арасында төрт салмақ дәрежесі бойынша мықтылар анықталды. 90 килограмда Біржан Шаймер­де­нов алтын жүлде алса, 64 килограмда Әділет Шалғынбекұлы мен 100 килограмнан жоғары са­натта Нұрдәулет Жарылғапов кү­міс жүлдеге ие болды. 75 килограмда Бекнұр Бектай қола жүл­де алды.

Дәстүрлі садақ атудың коман­далық жамбы стилінде Аустра­лия командасы Қазақстанды же­ңіп, алтын жүлде алды. Екінші орынды Қазақстан, үшінші орын­ды Ресей олжалады. Команда­лық сайысқа 16 ел қатысқанын айта кеткен жөн. Әр құрама сапында 3 ер, 2 әйелден болды. Әр қатысушыға 3 оқтан 1 мүмкіндік және 5 минут уақыт берілді. Әр ти­ген жебе үшін команда еншісіне 1 ұпайдан жазылды.

Ойындардың көркін қыздырған сәйгүліктер жарысы да аяқ­талды. 1600 метрлік ұшқыр бәй­ге­де әйгі­лі “Кабирханның” иесі Тілек Мұ­ханбетқалиевтің “Шағала” атты жүйрігі мәре сызығын бірінші бо­лып кесті. Екінші орынды Қазақстанның тағы бір жүйрігі “Арлан” иеленсе, үздік үштікті “Струна” түйіндеді.

2400 метрлік қашықтыққа шақ­талған бәйгеде 5 сәйгүліктің ара­сынан алғашқы үш орынды тағы да Қазақстан жүйріктері иеленді. Мәре сызығын алғашқы болып Асланбек Байкеновтің “Берил Рэй­сері” кессе, екінші орынға Нұржігіт Табылдиевтің “Адайы” ие болды. Ал үшінші орын Дәу­рен Жүсіповтің “Роузлайн” есімді атына берілді.

3200 метрлік қашықтықтағы ұш­қыр бәйгеде үш орын да қа­зақстандық шабандоздарға бұ­йыр­ды. Финалда 7 сәйгүлік жа­рыс жолына шыққанымен, отан­дас­тарымызға тең келер ешкім болмады. Жеңіске Мырзабек Қап­пышевтің “Лайф’с Э Бризі” жетсе, күміс медаль “Уэст Кост Найтты” тізігіндеген Дәурен Жүсіповке бе­рілді. Үшінші орынды Рамазан Табылдиев “Аляска Тайгер” жүй­рігімен иеленді. Ал аламанда Са­парғали Сәтпаевтің “Айқабағы” алдына ат салдырмады.

Әзірге Қазақстан командасы 37 алтын, 28 күміс, 31 қоламен бі­рінші орында келеді. Екінші саты­дағы Қырғызстанда 16 алтын, 17 күміс, 21 қола бар. Үздік үштікті түйіндеп тұрған Өзбекстанның алтынының саны 11, күмісі 12 және 11 қола медаль иеленді.

Аманжол НҰРТАЗИН,

“Soltüstık Qazaqstan”.