Менің нағашым Жәлел Қизатов соғыстың алғашқы күндерінен алдыңғы шепте болып, Орел – Курс иініндегі шешуші ұрыстардың бірінде өзі құралыптас қазақ жауынгерін кезіктіреді. Таныса келгенде, Ақмола облысындағы Атбасар ауданынан Ақан Құрманов деген азамат болып шығады. Күтпеген кездесу араларынан қыл өтпейтін достыққа ұласады. Жәлел майдан даласында ерлікпен қаза тапқан есіл ерді өз қолымен арулап жерлейді. А.Құрмановқа да Кеңес Одағының Батыры атағы беріледі.
Нағашым кейін марқұмның туған-туыстарын, ағайындарын арнайы іздеп барып, жолығады. Сіз жауға қарсы бірге атойлаған сыралғы қаруласысыз, ерлік істерін көрген куәгерлердің бірісіз. Өлең-жыр арнаңыз”, – деп қолқа салады.
Жұртшылықтың өтінішімен жазылған “Ақан батыр” поэмасы:
“Бауырым, досым еді, қымбат маған,
Екеуміз тізе қосып, шыңға аттанған.
Таңдалып сен қолбасшы назарына,
Ісіне түсі лайық сымбатты ағам”, – деген шумақпен басталып, қазақтың қайсар ұлының тайсалмай өлімге де қарсы буырқана шабатын, жаудан еш қаймықпайтын мінезін шабыттана жырға қосады.
Ұмытпасам, осыдан екі жыл бұрын Ақан Құрмановтың 100 жылдық мерейтойы Көкше өңірінде кеңінен атап өтілді. Ұйымдастырушылар нағашымның көзі ретінде мені де шақырды. Қосбармақ ауылы батырдың есімімен аталады екен. Көнекөз қариялар 1957 жылы КСРО Жоғарғы Кеңесінің депутаты Жәлел Қизатовтың досының анасына сәлем бере келгенін қимастықпен еске алысты. Сол жолы кейуанаға дұрыс зейнетақы тағайындалмағанын біліп, осы мәселемен қоса қызы Ғайни екеуіне үй-жай мәселесін де шешіп беріпті. Нағашымның ұсынысымен 1959 жылы марқұмның денесі жерленген жерге ескерткіш белгі қойылыпты.
Марат ОСПАНОВ,
Жәлел Қизатовтың жиені.
Ақмола облысы.