Soltüstık Казахстан
Қазір 1980 жылдардың аяғы, 1990 жылдардың басы барлық жағынан ерекше кезең болды деп сенімді түрде айта аламыз. Әдеттегі саяси және өмірлік ұстанымдар тез құлдырады, коммунистік партия биліктен айырылды. Горбачевтік қайта құрылымдарға қарамастан, жоспарланған экономика құлдырады. Өндірістің апатты түрде қысқаруы, ақша айналымы жүйесінің құлдырауы сөзсіз халықтың өмір сүру деңгейінің күрт төмендеуіне, кедейлік пен тапшылыққа әкелді. Кеңестік жүйенің күйреуі жақындап келе жатқаны анық сезілді.
Бұған дейін де қалыптасқан жағдайды нақты түсінген Нұрсұлтан Әбішұлы Назарбаев халық тілегін қабылдады және Қазақ КСР Президенті болып сайланды. Бірден ол маңызды міндеттер кешенін шешуге мәжбүр болды. Биліктің түбегейлі жаңа жүйесін қалыптастыруды бастау, президенттік институтқа нақты мазмұндағы толықтырулар қажет болды. Экономикалық реформалар тұжырымдамасын әзірлеп, іске асыруды бастау, азық-түлік және тұтыну нарықтарын толықтыру проблемасын шешу, іс жүзінде бос бюджет кезінде әлеуметтік саясат жүргізу керек болды.
Ол кезде халықтың наразылық әлеуеті шегіне жетті. Ереуілге шығатындар өздігінен жиналып, кәсіпорындар мен бүкіл қалаларда ереуілдер жарияланды. Осындай Қарағандыдағы ауқымды митингілердің бірін еске алуға болады, ондағы негізгі күш – кеншілер мен металлургтер. Қайнап тұрған күндердің бірінде республика басшысы өзі адамдар алдына шықты. Ол өзін таныстырып, Қарағанды және облыс кәсіпорындарының мәселелерімен жақсы танысқанын және оларды шешу жолдарын білетінін айтты, жақын арада өзгерістер басталады деп уәде берді. Адамдар Елбасына сенді, көп ұзамай “Карметкомбинаттың”, көмір шахталарының және басқа да кәсіпорындардың жұмысы жанданды. Бұл адамдарға тек кәсіпорын басшылары ғана емес, сонымен қатар бүкіл салалар, қалалар мен облыстардың басшыларының да шығуға қорқатын кезі еді.
Елбасына Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығының тең құқығын құру оңайға тиген жоқ, әлі күнге дейін өзіне жүктелген тұрақтандыру қызметтерін орындап келеді.
Бүгін біз, 1991 жылғы 16 желтоқсанда, Тұңғыш Президент Қазақстанның мемлекеттік Тәуелсіздігі туралы жарлық шығарған кезде дұрыс және қатаң тексерілген жол таңдалды деп нық айта аламыз.
Мен Елбасының жұмысын өз көзіммен көріп, сезініп, қолымнан келгенінше көмектесуге, ал ең бастысы, Нұрсұлтан Әбішұлының көзқарастары, ұстанымдары мен шешімдерінің қалай қабылданғанын және өзге де көзқарастарын бақылап қана қоймай, оны түсініп көмектесуге мүмкіндік алдым.
1990 жылдардың басында маған Қазақстан Республикасының Президенті мен Премьер-Министрінің аппаратын басқару сеніп тапсырылды. Бұл ретте Мемлекет басшысының, әсіресе бастапқы кезеңдерде жауапкершіліктің толықтығы мен ауырлығын өз мойнына алғанын атап өткім келеді. Ол сырттан келетін күшті қарсылыққа, өз қарсыластарының және тіпті әріптестерінің наразылығына қарамастан, жауапкершіліктен ешқашан қорықпады. Іс жүзінде ол мемлекетті білгірлікпен басқарды, мәселелерді түпкілікті түсіне отырып, биліктің барлық тармақтарының жұмысына кірісті. Бір ғана мысал келтірейін. Қажетті өкілеттіктерге ие болған “парламенттік уақытсыздық” кезеңінде Елбасы заңды күші бар 147 Жарлықты қабылдауға мәжбүр болды. Олар тек экономика мен әлеуметтік салада ғана емес, басқа да өмірлік маңызды бағыттар бойынша реформаларды “шектелген нүктесінен” қозғады.
Ең күрделі сын-қатерлерге лайықты жауаптардың ауқымды тізбесіне, оның ішінде халықаралық ауқымда Нұрсұлтан Әбішұлының оннан астам тарихи шешімдері мен нақты бастамаларын да енгізуге болады.
Бүгін біз басқан қадамдарымыздың ешқайсысы босқа кетпегенін көреміз, әр шешім өз жемісін берді. Атап айтатын болсақ, осы Тәуелсіздік жылдарында қол жеткізілген нәтижелер жаһандық дағдарыс пен бүкіл әлем күресіп жатқан “COVID-19” пандемиясының салдарын еңсеруге мүмкіндік береді. Нұрсұлтан Әбішұлын әлемдік саясаткерлер мен біздің азаматтарымыз Тәуелсіз Қазақстанның негізін қалаушы деп атайды.
Нұртай ӘБІҚАЕВ,
“Отандастар қоры” МЕАҚ президенті.