Жүрегі алтын

Soltüstık Казахстан

 Kyzylzhar_akparat@mail.ru

Қазақтан шыққан тұңғыш ағартушы Ыбырай Алтынсарин: “Ұстазды алтын діңгекке балар едім” – депті. Сахна саңлағы Серке Қожамқұловтың: “Ұстаз деген ұлағатты естігенде күні бүгінге дейін өзімді шәкірттей сезінемін”, – деген қанатты сөзі жүрегімізді елжіретеді.

Қандай мамандық иесі болмасын олардың барлығының мұғалімнің ал­дын көргені әмбеге аян. Біз де ұс­таз­дарымыздың ұлағатты тәрбиесі­нен нәр алып, үлкен өмірге қадам бастық. Қолымызға қалам ұстатып, әріп та­ныт­қан ардақты жандарды жиі сағы­на еске алатынымыз сондықтан. Бү­гін­гі мақалам арқылы талай шә­кірттің жүрегіне жол тапқан ұстазым Ғалия Әскерқызы туралы айтқым келеді.

Өмірін қастерлі салаға арнаған ол 1953 жылы 13 ақпанда Мамлют ауданындағы Бике (бұрынғы Ленин) ауылында дүниеге келген. 1968 жы­лы Целиноград (қазіргі Астана) қала­сындағы Әділбек Майкөтов атын­дағы педагогикалық училищеге түсіп, бастауыш сынып мұғалімі маманды­ғын алып шығады. Еңбек жолын 1972 жылы Октябрь шағын бастауыш мек­тебінде бастайды.

Қазақ атамыз “қыз мұраты – кету” деп бекер айтпаса керек. Бұл тағы­лым­ды ұғым кейіпкеріміздің санасы­на бала күнінен сіңірілді. 1974 жылы Амангелді Өмірбеков есімді жігітпен жарасып, екі жас отбасын құрады. Дүниеге алғашқы сәбилері – Айдын­гүл келгенде ерлі-зайыптылар қатты қуаныпты. Екінші нәрестелерін күтіп жүргенде Амангелді ағамыз мезгілсіз дүние салады. Арқасүйерінен айы­рыл­ған жалғыз басты анаға қос бір­дей сәбиін өсіру, жеткізу жеңілге соқ­пайтыны белгілі ғой. Өмірінде кез­дес­кен қиыншылыққа мойымаған ол барлық қуаныш пен жетістіктің бас­тауы еңбек деп ұқты, уақытпен са­нас­пай жұмыс істеді. Білім-білігімен, қарым-қабілетімен ауылдың өркен­де­уіне атсалысты. Еңбегі еш кеткен жоқ. 1978 жылы Ғалия Әскерқызының кеудесіне “Социалистік жарыс жеңім­пазы” медалі тағылған.

Өмір – сынақ. Оның қиындықта­ры­на мойымау – қазақ әйелінің мін­деті. Бала-шағаны ойнатып, қазан-ошақ­ты қайнату, бір азаматтың ба­ғын үс­тем ету де – қазақтың қыз-ке­ліншектері­не жүктелген абыройлы іс. Ғалия апай екі перзенті бар, келін­шегі о дү­ниелік болған Өміржан деген азамат­пен қосылғанда осы міндет­терге адал болуға тырысты. Бір жыл­дан соң Әйгерім есімді сәбилері өмір есі­гін ашты. Бес бірдей балаға ана­лық мейірім төгу жүрегі кең, көңілі ашық адамның ғана қолынан келеді ғой. Құдай қосқан қосағын ерекше құр­мет­теп, жанынан бір елі қалдырма­ған Өміржан ағамыз да кенеттен бұл дүниені тәрк етіп кете барды. Бес бүл­діршінімен жесір қалған апайы­мыз тағдырдың бұл сынағына налыған жоқ. Сыздаған жанын еңбекпен, са­бырмен емдеп, жүрек жарасын сә­билерінің күлкісімен таңа білді. Үйдің шаруасын да, түздің тірлігін де қатар атқарды. Балаларын еңбекке бау­лы­ды, өздігінен күн көруге тәрбиеледі. Осылайша айлар, жылдар өтіп жат­ты. Айдынгүл мектеп бітіріп, Ақмола­дағы қаржы техникумына, Ерік тоғы­зыншы сыныптан кейін Қарағанды қа­ласындағы Суворов әскери учили­ще­сіне оқуға түсті. Балаларының ба­қытты болашағын ойлаған ана облыс орталығына көшіп, жұмысқа орна­ла­сады. Сафуан Шәймерденов атын­дағы қалалық классикалық гимна­зия­да білім алып жүрген қазақ бала­ларының көкіректеріне оқудың сәу­ле­сін құюда Ғалия апайдың сіңірген еңбегі орасан. Ол әр шәкіртпен жеке жұмыс істеп, тұлға болып қалыпта­су­лары үшін барын салды. Қымбат қа­зы­на – кітап оқуға деген құлшыныста­рын оятты. Өмірдің мәні адал еңбек­пен айшықтала түсетінін ұқтырды. Ұстаздың бұл еңбегі түрлі деңгейдегі марапаттарға ұсынылды. 2003 жылы “Жыл ұстазы” байқауының жеңімпа­зы, көп ұзамай жоғары санатты оқы­тушы атанды. Ғалия Әскерқызының қаламынан туған “Тіл дамыту”, “Бо­ла­шақтың басты міндеті”, “Ойшыл­дар Одиссеясы”, “Модульдік оқыту”, “Отбасы клубы”, “Бастауыш сынып­тарда ғылыми жобалармен айналы­су” сынды әдістемелік құралдары, “Бастауыш білім” журналына шыққан мағыналы мақалалары бүгінгі таңда әріптестері мен жас маман иелеріне таптырмас көмекшіге айналған.

Ол кісі Абай атамыздың “Адам­зат­­тың бәрін сүй бауырым деп”, – деген қа­натты тәмсілге айналған сө­зін өмір­­лік ұстанымына айналды­рып, шә­кірттерінің жүрегіне де осы қағида­ны берік ұялатты. Содан да болар Ға­лия апайдың халқына еңбек қылуды адамдық борышы санаған шәкірттері аз емес. Мақтан етіп отыратын шә­кірттерінің бірегейі Жансая Темірбо­латова қаржы мамандығы бойынша Алматы шаһарында докторлық дис­сертациясын қорғап, PhD ғылыми дә­режесіне ие болды, Самал Тойым­бе­кова Шымкетте жақ-сүйек хирургі қыз­метін абыроймен атқаруда. Жә­дігер Ташығұлов – мемлекеттік қызмет са­ласында биік белестерден көрініп жүр.

Жүзінен шуақ, сөздерінен жылы­лық төгіліп тұрған ұлағатты ұстазым­ның өнегелі өмірі мен еселі еңбегі оны айналасына қадірлі етті.

Гүлфайруз СИНБАЕВА,

М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университеті “Қазақ тілі мен әдебиеті” кафедрасының аға оқытушысы, филология ғылымдарының магистрі.