Облыс орталығындағы жоғары құрылыс-экономикалық колледжінде бухгалтерлік есеп мамандығы бойынша кадрлар даярлайды. Соңғы екі жылда түлектердің 82-87 пайызы жұмысқа орналасты. Еңбек нарығында түлектерімізге сұраныстың болуы – кәсіби оқу орнының табысты жұмысының айғағы. Ұжым түлектердің жұмысқа орналасуы арқылы кадр даярлау сапасын бағамдап отырады.
Бүгінгі таңда білікті бухгалтерге сұраныс жоғары. Оның міндеті – ұйымның мүлкін сандық және сомалық мәнде есепке алу. Сонымен қатар кәсіпорынның мүлкі мен міндеттемелерін қалыптастыру көздерін есепке алу, бухгалтерлік жазбаларды жасау арқылы сауда ұйымында жасалатын барлық шаруашылық операцияларды тіркеу, еңбек ақысына жұмсалатын шығыстардың саны мен сапасын есепке алу, сағат, күн, ай және ақшалай көрініс, сауда ұйымын жедел басқаруға және басқаруға арналған шаруашылық қызметтің қаржылық нәтижелері туралы толық және дұрыс ақпарат жасау.
Бухгалтерлік есеп жүйесі бастапқы есеп, бухгалтерлік есеп регистрлері, құжаттар қозғалысы, түгендеу, есеп беру деген элементтерден тұрады. Ұйымдағы тауарлардың қозғалысын құжаттамалық ресімдеу мен есепке алу заңнама ережелерін ескере отырып жасалған және ресімделген бастапқы құжаттама негізінде жүргізіледі. Ұйымдағы тауарлар құндық мәнде ескеріледі және кәсіпорынға шот-фактура, тауар жүкқұжаты, тауар-көлік жүкқұжаты, объектілерді қабылдау-беру актілері сынды ілеспе құжаттармен бірге келеді.
Бухгалтерлік есепті, сауда қызметін талдау мен аудитті нормативтік-құқықтық реттеудің мәні – нақты экономикалық ортада бухгалтерлік есеп, талдау және аудит жүйесінің өзіне тән функцияларды дәйекті, пайдалы, ұтымды және сәтті орындауына қолайлы жағдайлар жасау. Сауда қатынастарының бухгалтерлік есебі объектінің екі өлшемде – ақшалай және заттай түрінде көрсетілуіне негізделген. Бұл әдіс, ең алдымен, сенімді ақпараттың материалдық-өндірістік қорлар бағасының динамикасынан тәуелсіздігі қағидаттарына негізделген. Ақпаратты жалпылаудың негізгі мақсаты синтетикалық шоттардағы бастапқы ақпаратты жүйелеуде көрінетін аналитикалық есепке алу әдісі болып табылады. Толық ақпарат құндық көрсеткіштермен қатар табиғи өлшемдерді қолдануға негізделген аналитикалық есеп арқылы ашылады. Кез келген сауда ұйымы активтерінің негізгі түрі тауар болып табылады. Ұйым қызметінің тиімділігі көбінесе бухгалтерлік есептің сапалы жүргізілуіне байланысты. Тауарлардың бухгалтерлік есебі аналитикалық және синтетикалық есепке алу арқылы да жүзеге асырылады. Тауарларды есепке алудың аталған әдістерінің әрқайсында тауарлардың қозғалысын есепке алудың белгілі бір тәртібі мен реттілігі, әртүрлі регистрлерді қолдану, көрсеткіштерді өзара салыстыру бар.
Сауда ұйымының қызметіне талдау жүргізу және қаржылық нәтижелерді зерттеу, жұмыс тиімділігінің жолдарын әзірлеу, ішкі аудит жүргізу және аудит нәтижелерін бағалау үлкен маңызға ие. Қаржылық талдау нәтижелері ерекше назар аударуды қажет ететін солқылдақ тұстарды анықтауға және оларды жою жөніндегі іс-шараларды әзірлеуге мүмкіндік береді.
Біз әр сабағымызды студенттерге жоғарыда айтылған бухгалтерлік есептің қыр-сырын үйретіп, теорияда алған білімдерін тәжірибеде қолдана алатын маман даярлап жатырмыз.
Гүлмира СҮЛЕЙМЕНОВА,
Жоғары құрылыс-экономикалық колледжінің бухгалтерлік есеп пәнінің оқытушысы.