Soltüstık Казахстан
Қылмыс жасап, заң шеңберінде жазаларын өтеп жатқан жандардың құқықтарын қорғау, сондай-ақ олардың білікті заңгерлердің көмегімен қамтамасыз етілуін қадағалау прокуратура органдары үшін басым міндеттердің бірі саналады. Әдетте мұндай қиын жағдайда қалғандар құқықтық көмектің көрсетілмеуінен жиі жапа шегеді. Бұл әсіресе адвокаттардың жұмысына кедергі келтіреді. Тергеу мен сот процесі барысында туындайтын шектеулерді де айналып өту қиын.
Бүгінде мұндай келеңсіздіктердің алдын алу мақсатында жұмыстар жүргізілуде. Атап айтқанда, тиісті заңнамаға өзгерістер енгізіліп, қылмыстық процесте қорғаушы тараптың өкілеттіліктерін едәуір кеңейтетін тетіктер қарастырылуда. Бұл бағыттағы өзгерістерді одан әрі жетілдіру мақсатында бас прокурордың бірінші орынбасары Тимур Тәшімбаев пен адвокаттар алқасының төрағасы Айдын Бикебаевтың қатысуымен адвокаттық қоғамдастықтың прокуратура органдарымен өзара іс-қимыл мәселелері тақырыбында кездесу өтті.
Кездесу барысында тергеу органдарының жұмысын жаңғырту, қылмыстық процесте адвокаттардың рөлін күшейту мәселелері сөз болды. Бұл шараға өңір прокурорлары онлайн режімде қатысты.
Заңға сай адвокаттар өз қорғалушыларына қатысты барлық іс жүргізу құжаттарымен танысып, іс бойынша сот сараптамасын жүргізуге бастамашылық жасай алады. Бұл өз кезегінде сот процесінде адвокат рөлінің артуына себеп болады. Сонымен қатар сотқа дейінгі тергеп тексерудің бірыңғай тізілімі жүйесінде “Жария сектор” электронды порталы да іске қосылған. Арнайы портал арқылы қылмыстық процеске қатысушылар мен олардың қорғаушылары тергеушіге немесе прокурорға шағымдар мен өтініштерін жеткізіп, олардан жауап ала алады. Прокурорлар бұл жүйе қылмыстық процестің ашықтығы мен бәсекеге қабілеттілігін едәуір арттыратынын айтады. Сандық форматтың арқасында адвокаттар электрондық материалдарға кез келген уақытта қол жеткізу мүмкіндігіне ие.
Жиын барысында тараптар өзге де маңызды мәселелерді талқылады. Атап айтқанда, “Азаматтарды қабылдау орталықтарында” адвокаттардың мобильді құрылғылар, ноутбуктер, өзге де электронды құрылғыларды алып жүруіне шектеулерді алып тастау мәселесі көтерілді.
Кездесу соңында екі жақ сындарлы диалог пен одан әрі ынтымақтастықты жалғастыру туралы келісімге келді.
Диас АЯҒАН,
“Soltüstık Qazaqstan”.