Ресей бидайын Қазақстанның атынан сатқан

Қаржы мониторингі агенттігінің Солтүстік Қа­зақ­стан облысы бойын­ша эко­номикалық тергеп-тексеру департаменті өткен жар­ты жылдықты қорытынды­лады.

Өңірлік коммуникациялар қыз­меті алаңында өткен брифингте ве­домство басшысы Бақытжан Абул­хаиров облыста жер қойнауын заңсыз пайдаланғандардың анықталғанын айтты. 4 адам­ға қатысты қылмыстық іс сотқа жолданған.

Айыпталушылардан жалпы со­масы 3,7 млрд. теңгенің мүлкі тәр­кіленді. Тергеу барысында олардың ауыл шаруашылығы жерлерін заңсыз кен өндіруге пайдалан­ғаны анықталып, тиісті шаралар қабылданды. Ауыл шаруашылы­ғы жері мемлекет меншігіне қай­тарылады. Ал кен орнын игеру және жақсартуға жаңа инвесторлар тартылыпты.

“Ауыл шаруашылығы саласын талдау кезінде заң талаптарының бұзылғаны белгілі болды. Өңірде еш жерде тіркелмейтін заңсыз ас­тық импорты бар. Кешенді талдау нәтижесінде облыстың орташа жылдық бидай экспортының көлемі 1,5 млн. тонна екені анықталды. Бір топ адам ресейлік астыққа жал­ған шот-фактуралар жазып, оған отандық мәртебе беріп келген. Қылмыстық іс әшкере болды. 1 іс бойынша үкім шығарылды, 2 қыл­мыстық іс сотқа жолданды. Импортталған 30 мың тоннадан астам ресейлік астыққа жалған шот-фактуралар жазылған. Нәтиже­сінде 1 млрд. теңгеден астам со­маға транзакциялардың күшін жою шаралары қабылданды”, – дейді Бақытжан Абулхаиров.

Департамент мамандары крипто­валюта айырбастау пунктін заңсыз құрып, табыс тауып кел­гендердің ісін де әшкереледі. Ве­домство басшысының айтуынша, цифрлық активтерді заңсыз криптовалюта айырбастау пункті арқылы айырбастаған бір топ адамға қатысты сот үкімі шыққан. Алайда әлі заңды күшіне енген жоқ. Сотталғандардан мемлекет кірісіне 392 млн. теңгенің мүлкі тәркіленді.

“Қаржы пирамидаларымен күрес аясында 110 жәбірленушіге 100 млн. теңгеден асатын шығын әкелген Qnet құрылымдық бө­лімшесіне қатысты қылмыстық іс сотқа жолданды. Жалпы қыл­мыстық істер бойынша 4 млрд. теңгеден астам сома за­лал өтел­ді, оның 210 млн. тең­геден астамы ақшалай қайта­рылды”, – дейді Бақытжан Абул­хаиров.

Маманның айтуынша, қазір­гі уақытта AFM-Insaider анали­тикалық жүйесі енгізілген, бұл IT құралдарын пайдалана оты­рып, азаматтармен ақпараттық-түсіндіру жұмыстарын жүргізе­ді, осы мақсатта Telegram-ботта жұмыс істейді.

“Кибернадзор жүйесі арқы­лы қаржы пирамидаларының қызметін насихаттап, азаматтар­ды заңсыз контентке шақыр­ған 115 сілтеме бұғатталды. Құ­мар ойындарға тәуелділіктің алдын алу бағытында да осын­дай жұмыстар жүргізіліп жатыр. Жасанды интеллектінің көмегімен интернетте заңсыз ойын тура­лы 414 сілтеме және 625 он­лайн казино жарнамасы бұғатталды”, – дейді департамент басшысы.

Бұдан бөлек, инфрақұры­лымды дамытуға бөлінген бюд­жет қаражатын мақсатсыз пай­далану фактілерін анықтау мақ­сатында департамент ұлттық жобаларды іске асыруға талдау жүргізді, оған облыс бойынша 27 млрд. теңге бөлінген. Нә­тижесінде 1,3 млрд. теңге не­гізсіз шығын деп есептелген.

“Өңірдегі білім беру меке­мелерінің әлеуметтік маңызы бар азық-түлік өнімдерін жоға­ры бағамен сатып алу фактілері анықталды. Қабылданған ша­ралардың нәтижесінде сатып алу құны орташа республи­ка­лық көрсеткішке дейін төмен­деді. 454 мектептің шығыны азайды, 458 мектепке дейінгі мекемеде 17 мың ата-ананың ақшасы үнемделді. Нәтиже­сін­де ұн, күріш, сарымай, өсімдік майы, тұз, қарақұмық, айран, тауық жұмыртқасының орташа нарықтық бағасы 17 пайыздан 30 пайызға төмендетілді”, – дейді Бақытжан Абулхаиров.

Департаменттің бастамасы­мен белгіленген тауарлық үсте­меден жоғары баға қойған 15 кәсіпкерлік субъектісі әкімшілік жауапкершілікке тартылған.

Ақерке ДӘУРЕНБЕКҚЫЗЫ,

“Soltüstık Qazaqstan”.