«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

САХНА СЫРТЫНДАҒЫ СЫРЛЫ ӘЛЕМ

Күйбең тірлік шаршатқанда, театрға ат басын бұрып, рухани демалуды әрбір адам қалайды. Көрерменнің көп жағдайда сахнада көркем туындының желісі бойынша әзірленген қойылымнан өзін көретіні жалған емес. Театрдың миссиясы да осы. Кейіпкердің мінез-құлқы, ғұмыры арқылы адамды, қоғамды тәрбиелеу. Бірақ сахнадағы көрініс әдеттегі өмірден өзгешелеу, әдемі. Әртүрлі жарықтар мен қойылымдық техника арқылы спектакльдің бейнелі де көркем образын …

САХНА СЫРТЫНДАҒЫ СЫРЛЫ ӘЛЕМ Read More »

Тектіден текті туады

Адам өмірінің ең бір кемеліне келіп, толысып, жүрекке даналық пен дегдарлық ұялаған шағы ақ­сақалдық қой. Кейде бізге жа­ңылғанда жөн сілтеп, өмірімен үл­гі-өнеге көрсетіп жүрген ақсақал­дар жетпейтін сияқты көрінеді. Бар ғұмырын халқына арнап, өмі­рінің соңғы сәтіне дейін қоғамдық істен, қалам жұмысынан ажыра­маған адам – ардақты әкем Балғожа Кенжеғозин еді. Балғожа Кенжеғозин 1902 жылы Жамбыл ауданы, Есперлі …

Тектіден текті туады Read More »

Ұлтжанды тұлға еді

Елордадағы Ұлттық акаде­миялық кітапханада рәмізтану­шы, ақын, Қазақстанның еңбек сі­ңірген қайраткері Ербол Шаймер­денұлының туғанына 70 жыл то­луына орай ­ғылыми-танымдық конференция өтті. “Ғасырлар қол­таңбасы немесе рәміздік таным­ның баспалдақтары” тақырыбын­дағы іс-шара аясында “Мәңгілік мұра: Елтаным..” атты кітап көр­месі ұйымдастырылды. Конференцияға қатысқан қа­зақ әдебиетінің танымал тұлға­лары, Парламент депутаттары, мәдениет және қоғам қайраткер­лері, белгілі ғалымдар қазақ елі­нің тұңғыш рәмізтанушысы және …

Ұлтжанды тұлға еді Read More »

Ардақты азамат

С.Мұқанов атындағы облыстық ғылыми-әмбебап кітапханада жерлесіміз, мемлекет және қоғам қайраткері Ербол Шаймерденовтің туғанына 70 жыл толуына орай “Еліміздің ардақты перзенті” атты әдеби кеш ұйымдастырылды. Тағылымы мол іс-шараға зиялы қауым өкілдері, ақын-жазушылар, М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінің студенттері мен Әл-Фараби атындағы мектеп-лицейдің оқушылары қатысты. Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі, ақын Ербол Шаймерденұлы – әдебиет әлемінде өз қолтаңбасын …

Ардақты азамат Read More »

Қазақтың рухы

Бұл суретпен қалың қазақ әлі таныса қойған жоқ. Себебі Алаш арысы Әлихан Бөкейханның жарқын бейнесін сақтаған жәді­гер жақында ғана табылды. Фото Ре­сейдің Омбы мемлекет­тік тарихи өлкетану мұражайы­ның Орыс императорлық геогра­фиялық қо­ғамы Батыс Сібір бө­лімі қорында сақталып келген. Сурет табыл­ған папкада фотоға “Алиханъ Букейхановъ. Павло­даръ, 1908” де­ген анықтама берілген. Құнды жә­дігерді тауып, көшірмесін “azattyq.org” сайтына жарияла­ған …

Қазақтың рухы Read More »

“АШ КӨЗІҢДІ, ОЯНЫП!”

Қазақ әдебиеті мен ғылымы­на, педагогикасы мен баспасө­зіне өлшеусіз үлес қосып, негізін қалаған Алаш қайраткері Ахмет Байтұрсынұлының өмірінен сыр шертер көркем фильм көрер­мен­ге жол тартты. “Соңғы үкім” туындысы ұлт ұстазысының өмір кезеңдерінен, қайраткерлік жолынан, ұлты үшін еткен ерен еңбегінен хабар береді. Өткен ғасырдың басында Орынборда жарық көрген “Ма­са” жинағында ақын: Қазағым, елім, Қайқайып белің, Сынуға тұр …

“АШ КӨЗІҢДІ, ОЯНЫП!” Read More »

ХАЛҚЫНА ҚАЛҚАН БОЛҒАН ҚАҺАРМАН

Бүгін 25 мамыр – азат елдің арыстан жүректі батыр ұлдарының бірі – Кеңес Одағының Батыры, Халық Қаһарманы, тәуелсіз Қазақстанның тұңғыш Қорғаныс министрі, армия генералы, аса көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Сағадат Қожахметұлы Нұрмағамбетовтің туған күні. Генерал Сағадат Нұрмағамбетовтің дүниеге келгеніне 100 жас толып отыр. Сағадат Қожахметұлы Нұрмағамбетов – ел әскерінің мақтанышы әрі армияның іргетасын қалаушы. …

ХАЛҚЫНА ҚАЛҚАН БОЛҒАН ҚАҺАРМАН Read More »

МЕНІҢ ҚОС БӘЙТЕРЕГІМ

25-ші мамыр күні соңғы қо­ңыраудың сыңғырлаған үнімен өтетін салтанатты жиында әке­міз тағы бір жылға есейген шә­кірттерін құттықтап, арманы биік түлектеріне ақ жол тілеп жат­са, аяулы шәкірттері мен ұс­таздар қауымы әкеміздің туған күніне арнап ақжарма тілектерін жеткізіп жатушы еді. Бұл күні біз ата-анамыздың бауырында өткізген бақытты ба­лалық шағымыз бен жалында­ған жастық кезімізді сағына еске аламыз. Екеуі …

МЕНІҢ ҚОС БӘЙТЕРЕГІМ Read More »

Жақсының шарапаты

Жақсы адамның аты ешқашан өшпейді және назардан тыс қалмайды. Қарапайым қазақ отбасында туып-өскен, кеңес өкіметі кезеңінде де асыл дініміз исламды насихат­тап, ауыл-аймаққа бірліксүйгіштігімен танылған Мұхамеджан Мең­діханұлының есімі өңір жұртшылығына жақсы таныс. Мен молданың отбасында төрт жыл тұрдым. Сол үйдің мү­ше­сі ретінде өз баласындай қам­қорлығында болдым. Ол кездегі Преснов, Октябрь, Мамлют ау­дандарынан Қызылжар қаласы­на келген жолаушылардың …

Жақсының шарапаты Read More »

МӘДЕНИЕТ — ҚОҒАМ АЙНАСЫ

Байлық дегенді жер астындағы кеніміз, қордағы қаржымыз деп ұғатын рационалды сана иелері ең басты байлықтың мәдени мұрамыз, руханиятымыз екенін бағамдай бермейді. Мемлекеттің де бар қуаты оның мәдени әлеуетінен көрінеді. Адамзат тарихындағы алпауыт империялар сан мыңдаған әскерімен емес, гүлденген өркениетімен есте қалды. Кей жағдайда мәдениеттің әсері қарудың күшінен де қуатты. Еліміздің бір бөлігіндей ғана жердегі Ежелгі …

МӘДЕНИЕТ — ҚОҒАМ АЙНАСЫ Read More »

КҮМБІРЛЕГЕН КҮЙ КЕШІ

Халқымыздың куанышы мен күйініші, қайғысы мен қасіреті, аңсаған арманы қос ішекті аспаптың шанағынан күй болып төгілген. Біз үшін домбыраның орны ерекше. Бүгінде қазақтың тарихымен тамырлас қасиетті аспапқа өскелең ұрпақтың қызығушылығы зор. Қазақ елінің тарихы мен шежіресінен сыр шертер ғибратты термелер мен күйлерді орындап, көпшіліктің ілтипатына бөленіп жүрген “Күдер” ансамблінің өнерпаздарын мақтан етуге болады. Сәбит Мұқанов …

КҮМБІРЛЕГЕН КҮЙ КЕШІ Read More »

Ақан суретінің сыры

Арқаның кең сахарасы – өркениеттердің бастауы, мәдениеттердің тал бесігіне айналған құтты мекен. Адамзат тарихында алғаш рет жылқыны қолға үйретіп, қымыз ішіп, сал-серіліктің бастауына айналғанына ешкімнің дауы болмас. Ақан сері сынды өнердің шыңына шыққан тұлғаны тербеткен бесігі еді. Өмірі сұлулық пен жұмбаққа толы серінің ғұмырнамасына байланысты кім қалам тербемеді дерсіз. Көзін көріп, құнды дерек қалдырғандардың қатарында …

Ақан суретінің сыры Read More »

Болмысы бөлек Бауыржан

Өткен ғасырдың алпысыншы жылдары Алматыда КазГУ-де оқыған кезімде қазақтың небір жақсы менен жайсаңдарының көзін көрдік, сөзін тыңдадық, ақыл-парасаттарына тәнті болдық, тағылымын алдық. Арада жарты ғасырдан аса уақыт өтсе де тұлғалық келбеті күні бүгінге дейін есімізден, жадымыздан өшпеген, күйкі өмір ығына жығылмайтын, ағыстың бойымен жүрмейтін, керісінше, кез келген мәселеде өзінің ойымен жүріп, өзіндік сүрлеу тауып, ағысқа …

Болмысы бөлек Бауыржан Read More »

Махаббат – мәңгілік тақырып

Н.Погодин атындағы об­лыстық орыс драма теат­рында белорус драматур­гы Дмитрий Богословс­кий­дің “Бөгде жағалаулар” қойыл­ымының тұсаукесері өтті. Айбол Қасымның ре­жиссерлігімен қойылған туынды кездейсоқ кездес­кен екі жастың махаббат хикаясынан хабар береді. Тек екі-ақ актер қатысатын спектакль ғашықтардың кездес­кеннен кейінгі үш күндік өмірін сипаттайды. Алайда осы 72 са­ғат олардың бар ғұмырына та­титындай әсер қалдырады. Әл­дебір жігіт сақтандыру компа­ния­сына келіп, …

Махаббат – мәңгілік тақырып Read More »

МҰРАЖАЙ – ТАРИХ ҚОЙМАСЫ

Теріскей өңірінің тарихымен танысып, өмір өткелдерінен сыр ұққысы келетін әрбір адам қаламыздағы облыстық тарихи-өлкетану музейіне ат басын тірейтіні анық. Мәдениет ошағының ашылғанына биыл 100 жыл толды. Осы мерейтойға орай және   18 мамыр – Халықаралық музей күніне байланысты руханият ордасының директоры Гүлнар Мұқышевамен әңгімелескен едік. – Гүлнар Ботанқызы, алдымен бір ға­сырлық жолдан өткен музей­дің тарихына тоқталып …

МҰРАЖАЙ – ТАРИХ ҚОЙМАСЫ Read More »

ҚАЗАҚТЫҢ БАТЫР ҰЛЫ

Биыл Кеңес Одағының Батыры, Қазақстан Республикасының тұңғыш Қорғаныс министрі, “Халық қаһарманы” Сағадат Нұрмағамбетовтің туғанына 100 жыл толады. Шал ақын аудандық кітапханасында “Нұрмағамбетовтің әскери жолы” тақырыбымен өткен шара батырдың өмір жолына арналды. Сағадат Қожахметұлы 1924 жылы 25 мамырда Ақмола облысының Ақкөл ауданында (бұрынғы Алексеев ауданы) өмірге келген. 1942 жылы әскер қатарына шақырылып, Түркіменстанның Кушка қаласындағы әскери …

ҚАЗАҚТЫҢ БАТЫР ҰЛЫ Read More »

“Абайдың інілері, қазақтың ірілері”

Ұлт әдебиетін ұшпаққа шығарған үш бәйтерегіміз Сәкен Сейфуллин, Ілияс Жансүгіров, Бейімбет Майлиннің дүниеге келгеніне биыл 130 жыл. Олар жаңа замандағы қазақ әдебиетінің қалыптасуына үлес қосып, түрлі жанрлардың дамуы үшін аянбай еңбек етті. Қазақ прозасы, поэзиясы, әдебиеттануының ілгерілеуінде аталған үш тұлғаның алар орны зор. Бір жылы дүниеге келіп, бір жылы құрбан болған алыптарымыздың есімін ардақтау бізге …

“Абайдың інілері, қазақтың ірілері” Read More »

ҚЫЗЫЛЖАРДЫҢ МАҚТАНЫШЫ

Елімізге танымал “SEN­SITIVЕ” би ансамблі Францияда өткен халықаралық фести­вальден жеңіспен оралды. Жер­лестеріміз өнер бай­қауында “Соло” және заманауи хореография аталымы бойын­ша жеңімпаз атанды. Облыс әкімі Ғауез Нұрмұхамбетов ансамбль мүшелерін кезекті же­ңісімен құттықтап, оларды ар­найы грамоталармен марапат­тады. “Мұндай жетістіктерге қа­жырлы еңбектеріңіздің, талант­тарыңыздың арқасында жетіп отырсыздар. Астана қаласының тұрғындарына да өздеріңіздің алғашқы әлеуметтік жобала­рыңызды, спектакльдеріңізді ұсындыңыздар. Қайталанбас өнерлеріңізбен …

ҚЫЗЫЛЖАРДЫҢ МАҚТАНЫШЫ Read More »

ЕСІЛ БОЙЫНДАҒЫ ЕСКІ ШАҺАР Ақтау қалашығы туралы не білесіз?

Ақтау – Петропавл қаласының солтүстік-шығысына қарай 5-6 шақырым жерде, қа­зіргі Солнечный шағынауданының төңірегінде, Есіл өзені бойының биік жарқабағында орналасқан тарихи-археологиялық кешен. 1972 жылдары Петропавл педагогикалық институтының және облыстық өлкетану музейінің біріккен археологиялық экспеди­циясы тарих ғылымдарының кандидаты Марал Хабдуллинаның басшылық етуімен сол жерде қазба жұмыстарын жүргізген. Тарихи кешен қазба жұмыстары кезінде толығымен зерттеліп, бұрынғы сүлбесінің қалпы …

ЕСІЛ БОЙЫНДАҒЫ ЕСКІ ШАҺАР Ақтау қалашығы туралы не білесіз? Read More »

Жердегі жұмақ

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында “Жұмағым” атты драма сахналанды. Қойылымда отбасы, бала-шағасы үшін зыр жүгірген ана, абыройын араққа айырбастаған, ұрпағы алдындағы жауапкершілігін ұмытқан маскүнем әке, ата-ана қадірін сезбеген, өздері үшін ғана өмір сүріп жүрген ұл мен қыздың іс-әрекеті суреттелген. – Бұл спектакль – Тәжікстан Республикасының еңбек сіңірген қайраткері Барзу Абдураззаковтың туындысы. Ол кісінің …

Жердегі жұмақ Read More »