«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

“АЛДЫМЕН АЛЛАДАН, КЕЙІН МАРАЛДАН ТІЛЕ!”

Шоқтығы биік, ілімі ерек Ма­рал ишанның Кенесары ханға тар­ту еткен Құран кітабының та­былғанын Президентіміз Қа­сым-Жомарт Тоқаев 2023 жылы рухани астанамыз Түркістанда өткен құрылтайда тебіреніс­пен жеткізген болатын. Екі ға­сыр бойы қолдан-қолға өтіп, ақы­ры шетел асып, артынан елге жеткізілген кітап – қазақ халқы үшін өте қымбат қазына. Ол жә­дігер қазіргі уақытта Қожа Ахмет Яссауи мұражайында сақтаулы. Марал …

“АЛДЫМЕН АЛЛАДАН, КЕЙІН МАРАЛДАН ТІЛЕ!” Read More »

ЖЫР-ҚАЛАМЫ МҰҚАЛМАҒАН

Биыл Қызылжардың мақтаныштары Игібай Әлібаев, Молдахмет Тырбиев, Мұса Асайынов, Темірғали Қасенов, Ахметжан Нұртазин, Біржан Берденов сынды ардақты тұлғалармен есімі қатар аталатын халық ақыны Уахит Темірбековтің туғанына 120 жыл толады. Уахит Әбжанұлы 1904 жылы Петропавл округіне қарасты №12 Қуандық ауылында туған, бұл жерді жергілікті жұртшылық “Бөрілі” деп атап кеткен. Қазіргі Шал ақын ауданындағы Сухорабовка ауылдық округіне …

ЖЫР-ҚАЛАМЫ МҰҚАЛМАҒАН Read More »

Ұлы дала дүбірінен сыр шерткен

Сәбит Мұқанов атындағы об­лыстық ғылыми-әмбебап кітап­ханада биыл Астана қаласында өтетін V Дүниежүзілік көшпенді­лер ойындарына арналған “Ұлы дала дүбірі” атты кең ауқымды панорама көрменің тұсаукесері өтті. Дүниежүзілік көшпенділер ойындары – әлем жұртшылы­ғы­на көшпенділердің даналығы мен дәстүрін, мәдениеті мен өне­рін паш ететін халықаралық деңгейдегі айтулы мереке. Осы­ған орай ашылған көрмеде көш­пенділер тарихы бойынша біре­гей материалдар, ғылыми еңбек­тер, …

Ұлы дала дүбірінен сыр шерткен Read More »

Қазақ съездері

Ресейдегi ақпан төңкерiсi қазақ даласындағы ұлт-азаттық күрестiң қоламтасын қозғап, сая­си ой-санаға ұшқын тастады, дүр сiлкiндiрдi. Әр қиырда бiрiнен соң бiрi қазақ съездерi өте баста­ды. Бәрiнiң мақсаты – бұрынғы патшалық билеу жүйесi күйре­ген­нен кейiнгi жерде қазақ хал­қы­ның жағдайы қандай болма­ғын талқылау, бүкiл ұлттың ба­сын қосатын ортақ бағдарлама қалыптастыру едi. Кеңес дәуіріндегі тарихи әде­биеттерде бұл съездердің бәрі …

Қазақ съездері Read More »

Өнегелі өмір

Шал ақын аудандық тарихи-өлкетану музейінде өткен еске алу кеші жерлес жазушы Зейнел-Ғаби Иманбаевтың 100 жылдығына арналды. “Көркемсөздің нұрын төккен жазушы” атты шараға облыс орталығында тұрып жатқан зиялы қауым өкілдері арнайы шақырылды. Музей директоры Маржан Тау­шарованың айтуынша, мәдениет ордасында жастардың рухани көк­жиегін кеңейту мақсатында аға буын мен жастардың ара­сын сабақтастыруды көздеген “Тұлғатану” жобасы қолға алын­ған. Оның …

Өнегелі өмір Read More »

Батыр найзасының ұшы

“Абылай хан резиденция­сы” музей кешенінде XVIII ға­сырдан сыр шертетін құнды жәдігерлер аз емес. Солардың бірі – Құлеке батыр пайдалан­ған найзаның ұшы. – Бұл жәдігер батырдың алтыншы ұрпағы Қошан Жантілеуовтің қолында болған. Қа­ру­ды Құлеке батыр соғыс қимыл­да­рында қолданған. Бабасынан қал­ған мирасты музейге Қошан Жантілеуовтың баласы Мұрат Жантілеуов сыйға тартты, – дейді музей директорының орынбасары Әсем­гүл Қыдыбекова. …

Батыр найзасының ұшы Read More »

Өмір теңіз жағаға лақтырғанда…

Өмір теңізінің асау толқыны бізді қай жағаға апарып лақтыратынын ешкім болжап біле алмайды. Кейде қалыпты өміріміз күтпеген жерден басқаша бағыт алып, тосын өзгерістерге тап болуымыз мүмкін. Бұрын мұндай оқиғаларға сенбеуші едім. Үнемі төрт құбылам түгел, аспаным ашық болып өмір сүретіндей сезімде жүретінмін. Алайда бәрін осыдан 20 жыл бұрынғы оқиға өзгертті. Гүлбақыт СӘРСЕКОВА, 67 жаста. Байқасам, …

Өмір теңіз жағаға лақтырғанда… Read More »

Мағжан-нама (Поэма-палимпсест)

Жуырда “Ақ жол” демократиялық партиясы Алаш арысы, ұлтымыздың ұлы ақыны, жерлесіміз Мағжан Жұмабайдың 130 жылдығына арнап халықаралық мүшәйра ұйымдастырған болатын. Қазақстан Жазушылар одағы мен ТҮРКСОЙ Жазушылар одағының қолдауымен өткен жыр бәйгесіне қатысқан ақындар Алаш ардақтысының арпалысқа толы өмірі мен бай шығармашылық мұрасын өз туындыларына арқау етті. Жыр сайысында алға суырылып шығып, бәйге алған шығармалардың бірі …

Мағжан-нама (Поэма-палимпсест) Read More »

“Біржан деп атым шықты алты Алашқа…”

Өнер дегеніміз – мүмкіндігі шексіз, құдіретті күш. Кейде бір ауыз сөз, бір минуттық музыканың өзі адам өмірін өзгертіп, санасына жарық түсіретін қасиетке ие. Өнердің әр саласының өзіндік ерекшелігі, бөлек бір құдіреті болады. Әуелеп ұшқан әсем ән талай адамның жүрегін тербеп, кеуделеріне ізгілік нұрын сеуіп келеді. Кез келген ұлттың өткенін, арман-мұратын, мінезін танытатын өнері – әні. …

“Біржан деп атым шықты алты Алашқа…” Read More »

Балалар әдебиетінің бағбаны

Солтүстік Қазақстан мемлекеттік архивінде жазушы Зейнел-Ғаби Иманбаевтың туғанына 100 жыл толуына орай “Қайсар жазушы” атты “дөңгелек үстел” отырысы өтті. Шараға қатысқан М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінің профессоры, Қазақстанның еңбек сіңірген қайраткері Зарқын Тайшыбай, қаламгердің қызы Марал Зейнел-Ғабиқызы, облыстық тарихи-өлкетану музейінің қызметкерлері мен қаламыздағы кәсіптік-педагогикалық колледждің студенттері талантты тұлғаның өмірі мен шығармашылығы туралы сөз сабақтады. Архив …

Балалар әдебиетінің бағбаны Read More »

ТУҒАН ЖЕРДІҢ ТАМЫРШЫСЫ

Топырағы құнарлы, шөбі шүйгін киелі Шал ақын ауданынан небір дара тұлғалардың, қазақ әдебиеті қамбасын маржандай шығармалармен толтырған сөз зергерлерінің шыққаны аян. “Өлеңге тоқтамайды Шал дегенің”, – деп жырлаған алдаспан тұлға Тілеуке Құлекеұлының артына қалдырған мол мұрасы әдебиет әлеміндегі ұл-қыздарға азық боларлықтай. Аталмыш ауданда туған техника ғылымдарының докторы, Қазақ КСР ғылым академиясының акдемигі Евней Бөкетовтің аты …

ТУҒАН ЖЕРДІҢ ТАМЫРШЫСЫ Read More »

Тар заман тақсіреті

Жиырмасыншы ғасыр күллі адамзат үшін үлкен бетбұрыстар кезеңі болды. Соның ішінде қазақ халқы да талай азаптан өтіп, небір сыннан аман қалды. Екі бірдей революция, азамат соғысы, екінші дүниежүзілік соғыс, қаншама көтерілістер мен толқулар. Сол зобалаңның бәрінен аман өту ұлтымызға оңай болған жоқ. Еліміздің ертеңі үшін талай боздақ құрбан болып, қаншасы қуғын көрді. Әсіресе саяси қуғын-сүргін …

Тар заман тақсіреті Read More »

Көрерменді баураған қойылым

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында жазушы драматург Николай Гогольдің “Ревизор” туындысы сахналанды. Спектакльдің қоюшы-режиссері – Барзу Абдураззаков. Театрдың көркемдік жетекшісі Дәурен Тойбазардың айтуынша, ұжым осы қойылыммен Қырғызстан астанасы – Бішкекте өткен фестивальде “Сыншылар көзайымы” номинациясын жеңіп алған. Қоғамымыздағы келеңсіздіктерді әжуалайтын қойылымның хронометражы үш сағатты қамтиды. Әдетте, театр заңдылығына сүйенер болсақ, спектакль үшін үш …

Көрерменді баураған қойылым Read More »

Жырына Шоқан сүйсінген

Ұлттық поэзиямыздың қалыптасып, толысуына он жетінші ғасырдың екінші жартысында, он сегізінші ғасырдың басында өмір сүрген жерлесіміз Тілеуке Құлекеұлының – Шал ақынның қосқан үлесі де аз емес. Әдетте, біз ол туралы ой өріп, сөз сабақ­тай қалсақ, ең алдымен қазақтың біртуар ұлы, атақты ғалым-зерттеуші Шоқан Уәлихановтың еңбектеріне жүгінеміз. “Ме­нің бабам Абылай ханның замандасы Арғын Атығай ішінде Бәйімбет …

Жырына Шоқан сүйсінген Read More »

Өнерлі шәкірттердің ұстаханасы

Балаларға қосымша білім беру – үздіксіз оқытудың ажырамас бөлігі, салауатты өмір салтын қалыптастыруға, жеке тұлға ретінде дамытуға, шығармашыл, дарынды балаларды анықтауға, оларға қолдау көрсетуге және балалардың құқықтарын қорғауға бағытталған көп деңгейлі білім жүйесі. Қазіргі қоғам жалпы ұстаз қауымына жаңа талаптар қойып отыр. Мұғалім – рухани дамыған, шығармашыл тұлға, кәсіби дағды мен педагогикалық шеберлік иесі, тың …

Өнерлі шәкірттердің ұстаханасы Read More »

“ТҮРІК ТІЛІНЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ ЖОҒАРЫ”

Ғылым және жоғары білім министрлігінің арнайы шақыруымен және Түркия Республикасының Астана қаласындағы елшілігінің ықпал етуімен Ыстамбұл қаласындағы Мармара университетінің оқытушысы, PhD докторы Нұргүл Йылдыз Қызылжар өңіріне арнайы келіп, жастарға түрік тілін үйретіп жатыр. Нұргүл Йылдыз – тәжірибелі оқытушы. Осыған дейін әлемнің бірқатар елдерінде түрік тілінен сабақ берген. Қазіргі таңда М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінде “Екінші …

“ТҮРІК ТІЛІНЕ ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ ЖОҒАРЫ” Read More »

Жат ағымдарға тыйым бола ма?

Соңғы кездері ислам дінінің атын жамылып, осынау адамзаттық құндылықпен үш қайнаса сорпасы қосылмайтын теріс пиғылды ұстанымдарын барынша насихаттап, психологиялық жағынан әлі толыса, қалыптаса қоймаған жас буынның ойына да, бойына да тықпалап жүрген деструктивті, радикалды діни ағымдар мен секталар туралы айтылып та, жазылып та жүр. Елінің болашағын ойлаған азаматтарды қазіргі уақытта күндей күйдіріп тұрған көкейкесті проблема …

Жат ағымдарға тыйым бола ма? Read More »

АРТЫНДА ӨШПЕС ІЗ ҚАЛҒАН

Сәбит Мұқанов атындағы об­лыстық ғылыми-әмбебап кітапханада “Ауыл өмірінің жаршысы” деген атаумен өткен еске алу кеші биыл туғанына 85 жыл толған қаламгер Ермек Қонарбаевтың өмірі мен шы­ғармашылығына арналды. Әңгіме жазуды мектеп қабырға­сынан бастаған қаламгердің алғаш­қы туындысы 1959 жылы “Мәдениет және тұрмыс” журналында басылса, тұңғыш кітабы 31 жасында Алматы­да жарық көрген. Жазушы өз шығар­маларына көрген, естіген оқиғала­рын, …

АРТЫНДА ӨШПЕС ІЗ ҚАЛҒАН Read More »

Шырша шамы жағылды

Петропавлдағы Орталық алаңда облыс әкімі Ғауез Нұрмұхам­бе­товтің қатысуымен жаңа жылдық бас шыршаның шамын жағу салтанаты өтті. Мерекелік кеш Аяз аталар мен Ақшақарлардың шеруімен басталып, олар жиналған жұртшылыққа көтеріңкі көңіл күй сыйлады. Тұрғындар жергілікті өнерпаздар әзірлеген мерекелік концертті ерекше ықыласпен тамашалады. – Санаулы күндерден кейін біз жаңа 2024 жылға қадам басамыз. Өтіп бара жатқан жыл еліміз …

Шырша шамы жағылды Read More »

“Түседі өлең десе қайғы-шерім”

Облыстық тарихи-өлкетану му­зейінде “Тұлғалар тағдыры – өлке тарихы” деген атаумен ұйымдастырылған ғылыми конференция биыл туғанына 275 жыл толған ақын Шал ақын (Тілеуке) Құлекеұлының өмірі мен шығармашылығына арналды. “Асыл мұра” орталығы өткіз­ген іс-шарада Шал ақынның өз заманының дүлдүлі болғаны, қазақ ауыз әдебиетінде Шалкиіз, Қазту­ған, Асан қайғы,Бұқар жырау, Тәтті­қара, Доспамбет сынды сүлейлермен қатар орын алатыны айтылды. Конференцияға …

“Түседі өлең десе қайғы-шерім” Read More »