«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

Ғылымның жаққан шырағын

Әлкей Хақанұлы Марғұлан – археолог-тарихшы, өнертанушы және фольклоршы, қола және ерте темір дәуірі архитектуралық ескерткіштері бойынша маман, тарих ғылымдарының докторы, академик, профессор. Биыл қазақтың осындай аяулы перзентінің дүниеге келгеніне 120 жыл толып отыр. Әлкей Марғұлан Алаш арыстарымен жақын қарым-қатынаста болғанын білеміз. Оның ғылымда биік шыңға жетуі де кешегі зиялылардың өнегесін көріп, тәлімін бойына сіңіргендіктен шығар. …

Ғылымның жаққан шырағын Read More »

“САТИРА ТІЛ ДАМЫҒАН ЖЕРДЕ ҒАНА ӨРКЕНДЕЙДІ”

Тасқын кезінде құрылған “Көкбөрі” қоғамдық ұйымы­ның ұйытқы болуымен Қызылжар аудандық Мәдениет үйіне “Шаншар” әзіл-сықақ театры келіп, табиғи апат­тан зар­дап шеккен елдің еңсесін көтеру мақсатында концерт бер­гені белгілі. Жабырқаулы көңілді әдемі әзілмен кө­теруге тырысқан театрдың басшысы Уәлибек Әбді­райымовпен әңгімелесудің сәті түсті. – Уәлибек Әкімханұлы, ма­мандығыңыз бойынша фило­лог екенсіз. Өнер жо­лы­на қалай келдіңіз? – Иә, филология ғылымы …

“САТИРА ТІЛ ДАМЫҒАН ЖЕРДЕ ҒАНА ӨРКЕНДЕЙДІ” Read More »

Жазушының баспа машинкасы

Шал ақын аудандық тарихи-өлкетану музейіндегі бағалы жә­дігерлердің бірі – жазушы Зейнел-Ғаби Иманбаевтың “Olympia” бас­па машинкасы. Аталмыш жәдігер­ді жазушының қызы – Қазақстан­ның еңбек сіңірген қайраткері Алтын Иманбаева 2019 жылы та­быстаған. Қоңыр жәшікке салынған бас­па машинкасы әлі күнге жарқы­рап, сырын да, сынын да берме­ген. Музей директоры Маржан Тау­шарованың айтуынша, 1994 жылы Повозочное ауылының При­ишимка орта мектебінде З.Иман­баевтың …

Жазушының баспа машинкасы Read More »

ҚАРТ БАСЫЛЫМНЫҢ ХАЛІН БІЛДІ

Өңір басшысы Ғауез Нұрмұхамбетов облыс орталығындағы бұқаралық ақпарат құралдары редакцияларында болып, ұжым мүшелерімен кездесті. Өңірдің әлеуметтік-экономикалық дамуында бұқаралық ақпарат құралдары маңызды орын алады. Тілшілер қауымымен кездесуді ұйғарған облыс әкімі әр редакцияның тыныс-тіршілігімен танысты. Бұл орайда қарт басылым “Soltüstık Qazaqstan” газеті ұжымына да өңір басшысымен кездесудің орайы келді. Іргетасын Алаштың аяулы азаматы Мағжан ақын бір ғасыр …

ҚАРТ БАСЫЛЫМНЫҢ ХАЛІН БІЛДІ Read More »

Шәрке сал

Киелі Қызылжар топырағында талай сал-серілер құндақталғаны баршамызға аян. Асыл мұралары бүгінгі күнге ауызша жеткеннен болар, кейбір туындылардың авторынан қателесіп жүргеніміз де белгілі. Бүгінгі мақаламыз ХІХ ғасырда өмір сүрген атақты балуан, суырып салма әнші-ақындардың бірі Шәрке сал Қорабайұлының 200 жылдығына арналады. Шәрке сал 1824 жылдың наурыз айында қазіргі Мамлют ауданына қарасты Бике ауылының маңында орналасқан Манақа …

Шәрке сал Read More »

Алаш ардақтылары азапталған “АҚ ТҮРМЕ”

Еліміздің көне тарихының талай-талай қатпарын қопарған сайын танысқан табысыңа таңдана отырып, тарих сілемдерінің құпия сырына сүйсіне де, күрсіне де қарайсың. Оның өз себебі бар шығар, біздің шытырман тарихымыз әлі толық зерттеліп, шынайы ғасырлар сөресінде өз орнын таба білді ме, білмеді ме, міне гәп қайда жатыр. Заманының саяси өктемшілігін қолына алғандар немесе алғысы келгендер қолына тиген …

Алаш ардақтылары азапталған “АҚ ТҮРМЕ” Read More »

Мәдениетте мешіт ашылды

Тайынша ауданына қарасты Мәдениет ауылында қайырымды жандардың демеушілігімен ме­шіт салынып, пайдалануға беріл­ді. Бұл қуанышты күнді ауыл тұрғындары асыға күтті. Мешіттің ашылу салтанатына ауыл тұрғындарымен қатар, Қа­зақстан Мұсылмандары Діни бас­қармасының Солтүстік Қазақстан облысы бойынша өкіл имамы Хам­зат Қажымұратұлы, “Крас­ный яр” мешітінің имамы Науан Мүтәлұлы, ауыл имамы Аманжол Ақайұлы және басқа да зиялы қауым өкілдері қатысты. Олар …

Мәдениетте мешіт ашылды Read More »

МҰСАНЫҢ ҚОНЫСЫ

Есіл ауданының орталығы Явленка селосына барған жолаушы табаны тиген жердің бұрын Мұсаның қонысы деп аталғанын білуге тиіс. Жылғараның үлкен ұлы Мұса – ата мұрасын сақтап, бар байлықты да, билікті де иемденген адам. Әкесі барында да, ол фәни дүниеден өткеннен кейін де Мұсаның аты шығып, дәрежесі көтеріліп, ел арасына кең тарады, патша ұлықтары да онымен санасып, …

МҰСАНЫҢ ҚОНЫСЫ Read More »

Бас жүлде – біздің бишілерде

Ақан сері атындағы облыстық филармонияның “Мәңгі­лік” би ансамблі Болгария елінде өткен халықаралық фес­тивальде бас жүлдені жеңіп алды. Витоша тауының етегінде ор­на­ласқан София қаласындағы мә­дени іс-шаралар күнтізбесі ая­сында өткен ХХVIII халықаралық фестивальде Қазақстан, Боли­вия, Үндістан, Италия, Албания, Мексика, Молдова, Грузия, Сол­түстік Македония мен Болгария елдерінің шығармашылық ұжым­да­ры бақ сынады. Хореография, кос­тюм дизайны, жұптық және ұжымдық орындау …

Бас жүлде – біздің бишілерде Read More »

ҚАЛАМГЕРДЕН ҚАЛҒАН ҚАЗЫНА

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық ғы­лы­ми-әмбе­бап кітапханада жерлесіміз, белгілі жазушы Зейнел-Ғаби Иманбаевтың “Ортақкөл әңгімелері” кітабының тұсау­кесері өтті. Шараға Зейнел-Ғаби Иманбаевтың ба­лала­ры, туыстары, жерлестері, зиялы қауым өкілдері, ақын-жазушылар, кітапхана оқырмандары қатысты. Кі­тап Алматыдағы “Асыл кітап” баспасында басылған. Жазушының туған жері – Шал ақын ауданында жыл ба­сынан бері қаламгерге арналып кітапхана, музей, өзге де мәде­ниет ордаларында шығармашы­лық кездесулер, …

ҚАЛАМГЕРДЕН ҚАЛҒАН ҚАЗЫНА Read More »

БАТАЛЫ ҰЛ АРЫМАС

Қазақ баталасуды – елдіктің, тектіліктің, азаматтық қасиеттің белгісі деп таниды. Бата беру – адал ниет, жақсы тілек білдірудің ұлттық дәстүрі. Бала күнімізде батаның сөз­де­рін тілге жүйрік, сөзге шебер, көпті көрген ойлы адамдар шы­ға­ратын. Кейінгі буын батаның сөздеріне, дұрыс берілуіне мән беріп жатыр ма? Мені қазір осы сұрақ мазалайды. Қолыма қалам алуыма “Soltüstık Qazaqstan” газетінде 2024 …

БАТАЛЫ ҰЛ АРЫМАС Read More »

АТҚАН ТАҢЫҢ ЖҮЗІМДІ АЙМАЛАРДАЙ…

Шал ақын ауданындағы академик Е.А.Бөкетов атындағы мектеп-гимназия түлегі Дильназ Құсайынова – өлеңді жанына серік еткен жастардың бірі. Бүгінге дейін ол түрлі байқауларда бақ сынап, шығармашылық сайыстарда аудан намысын қорғап жүр. Талапты жастың тырнақалды өлеңдерін оқырман назарына ұсынамыз. Ерке Есіл Бас ұрамын көркіне осы күннің, Даласы шабыт дейтін бесігімнің. Қызыл-қоңыр қырларға еркелеген, Арсалаңдап толқыны Есілімнің. Жағасында …

АТҚАН ТАҢЫҢ ЖҮЗІМДІ АЙМАЛАРДАЙ… Read More »

ЖЕТІМ ШАЛ

Тағатсыздана тосқан аптаның соңы да келіп жетті-ау. Жұмыс күндері өзімді қоярға жер таппаймын. Дел-сал күй дегбірімді қашырып, әбден титықтатты. Осындайда мұңыңды мұңдап, жоғыңды жоқтайтын, қуанғанда қасыңнан табылатын апа-сіңлі, тым болмаса жақын досым болғанда ғой деп армандаймын. Шүкір аға-інілерім бар. Бірақ менің шыбын жанымды жегідей жеген бұл емес… “Бақытты өмір болмайды, бақытты сәттер болады” деген сөздің …

ЖЕТІМ ШАЛ Read More »

ҰРПАҚТЫҢ ҚАСИЕТТІ ПАРЫЗЫ

2020 жылы 24 қарашада Президент Жарлығымен саяси қуғын-сүргін құрбандарын толық ақтау мақсатында Мемлекеттік комиссия құрылғаны белгілі. Комиссия тарихи әділеттілікті қалпына келтіру, яғни қуғын-сүргін құрбандары мен зардап шеккендерді құқықтық және саяси тұрғыдан толық ақтау міндетін орындауға тиіс. Саяси қуғын-сүргін қасіретін зерттеуге нүкте қою мүмкін емес. Себебі 1917 жылдан бастап 1953 жылға дейінгі большевиктер мен кеңестік билік …

ҰРПАҚТЫҢ ҚАСИЕТТІ ПАРЫЗЫ Read More »

САҢҚЫЛДАП СОЛТҮСТІКТЕН СӨЗ БАСТАҒАН…

“Жылқы ішінде жүйрік көп, қазанаты бір бөлек, ел ішінде жігіт көп, азаматы бір бөлек” демекші, елдің абыройлы азаматы атану – екінің біріне бұйырмайтын бақ. Адамгершілік қасиетімен, елге адал қызметімен осындай құрметке ие болған Қызылжардың бетке ұстар азаматы, жазушы-журналист, қоғам қайраткері Жарасбай Сүлейменовтің 75 жасқа толған мерейтойына орай Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында салтанатты …

САҢҚЫЛДАП СОЛТҮСТІКТЕН СӨЗ БАСТАҒАН… Read More »

Cыры кетпеген шыныаяқ

Шұқыркөл (Ғабит Мүсірепов атындағы аудан) орта мектебі жанынан ашылған мұражай сөресінен жазушы, сыншы, әдебиет зерттеушісі Айқын Нұрқатовтың шыныаяғы мен табақшасын кездестіруге болады. Мектеп директоры Құралай Базарованың айтуынша, 1991 жылы білім ордасына А.Нұрқатовтың есімі беріліп, қаламгердің мұражайы ашылыпты. Сыншы 1965 жылы дүниеден өткен соң інісі Арыстан Нұрқатов қаламгердің Алматыдағы үйінде сақталған барлық дүниесін мектеп әкімшілігіне табыстапты. Мамандар қазақ әдебиетінің …

Cыры кетпеген шыныаяқ Read More »

Кітап мерекесі

“Мен бойымдағы жақсы қасиеттерім үшін кітапқа қарыздармын” депті жазушы Максим Горький. Орыстың ескі ағаш үйінде туып, жасынан жетімдік, жоқшылық, ауру-сырқауды көп көрген даңқты жазушының тәлім алған мектебі де, оқыған университеті де кітап еді. Қаламгер айтып тұрған кітаптың “қарызын” өтеудің бір ғана жолы бар. Ол кітапты қолға алып оқу. Соңғы уақытта көркем әдебиеттің алдындағы осы бір …

Кітап мерекесі Read More »

БАТЫРҒА АРНАЛҒАН ЕСКЕРТКІШ

Мамлют ауданына қарасты Меңгесер ауылында XVIII ғасырда өмір сүрген Абылай ханның сенімді серіктерінің бірі болған, жоңғар, қалмақ басқыншыларына қарсы күрескен Айтбай батырдың рухына арналып ескерткіш тақта орнатылды. Аталмыш ескерткішті орнатуға батырдың ұрпақтары ұйытқы болды. Бұл шараға облыстық полиция департаменті қызметкерлерінің де үлес қосқанын айта кеткеніміз жөн. Ел басына күн туған қиын-қыстау заманда толарсақтан саз кешіп, …

БАТЫРҒА АРНАЛҒАН ЕСКЕРТКІШ Read More »

Домбыра — ұлттың үні

Орталық алаңда Ұлттық домбыра күніне арналған “Ұлы дала үні” атты мерекелік концерт өтті. Бекзат өнерді ұрпағына аманат еткен Құрманғазы, Тәттімбет, Дина, Қазанғап, Сүгір, Дәулеткерей сынды күй қырандары мен Қожаберген жырау, Сегіз сері бабаларымыздың дәстүрлі жолын жалғастырған өнер ұжымдарының концерті жоғары деңгейде ұйымдастырылды. Жанат Айтбаев, Дәмеш Құрманкина, Біржан Есжан, Еркебұлан Қарыпов, Ғалымжан Нұрпейісов, Асхат – Динара …

Домбыра — ұлттың үні Read More »

Бар қазақтың мақтанышы

Жыл сайын жаздың ор­та­­сында жұртшылық Ас­тана­ның төл мерекесін атап өтеді. Астана күні – азат­тық­тың, еркіндіктің, бей­бітшіліктің мерекесі. Бұл күні халқымыз осынау бей­біт күнді аңсаған баба­лар рухына тәу етіп, Арқа тө­ріндегі жаңа қаланың кел­бетіне тамсанады. Қа­заққа уақыттың берген сыйы болған елорданың тари­хы­мыз бен таны­мы­мыздағы маңыздылығын айтысады. Осынау мереке тек бас қала­ның өзінде ға­на емес, еліміз­дің әр …

Бар қазақтың мақтанышы Read More »