«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

«Көкшолақтағы» көңіл мұңы

 Биыл белгілі ақын, сазгер, өнерпаз, сал-серілік дәстүрдің жалғастырушысы Кенен Әзірбаевтың дүниеге келгеніне 140 жыл толды. Арада осынша уақыт өтсе де халқы ақын есімін ұмытпай, әндеріне ұйып келеді. Кенен әндері бар қазақтың құлақ құрышын қандыратын халықтың сарқылмас бұлағына айналған. Көзі тірісінде қазақ өнерінің бәйтерегі атанған Кенен Әзірбаевтың дарыны ерте жастан ашыла бастайды. Он жасында қолына домбыра …

«Көкшолақтағы» көңіл мұңы Read More »

АЙТБАЙ БАТЫР және ОНЫҢ ЗАМАНЫ

 Айтбай батыр Дүйсенбіұлы – XVIII ғасырдың ортасы мен аяғында тарих сөресіне сыланып шыққан ұлы тұлғалардың бірі. Туған жылы белгісіз, Керейдің ішіндегі Самай руынан тарайды.  Қазақ даласына патша өкіметінің империялық саясаты ене бастаған кез. Абылай заманындағы келісімшарттар өз күшін жойып, хан тұқымының әлсіздігінен Ресей патшалығының колониалдық саясаты кең ауқымды өрби бастады, қазақ сахарасында жаңа бекіністер салынып, …

АЙТБАЙ БАТЫР және ОНЫҢ ЗАМАНЫ Read More »

Тойкен КҮДЕРОВА: «ӨНЕР – КӘСІП ЕМЕС,  ҰЛТТЫҢ НЕСІБЕСІ»

 – Тойкен Қабиқызы, сізді өңір жұртшылығы «Күдер» ансамблінің негізін қалаған өнер жанашыры ретінде жақсы таниды. Алдағы жылы ансамбльдің құрылғанына 30 жыл толмақ. Мерейтойға байланысты қандай жоспарларыңыз бар? – «Күдер» тәуелсіздіктің елең-алаң жылдарында құрылды ғой. Қазақ ұлттық өнері тынысын аша алмай, шатқаяқтап тұрған кез. Қалалық әкімдік жанындағы өнер бөлімінің сол кездегі басшысы Валерий Копытин бастамамызды қолдап, …

Тойкен КҮДЕРОВА: «ӨНЕР – КӘСІП ЕМЕС,  ҰЛТТЫҢ НЕСІБЕСІ» Read More »

Ауылдан адам көшсе де…

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында “Шырайлы мекен” спектаклінің прьемерасы өтті. Қойылымға күн сайын тұрғындары азайып, жүдеп-жадап бара жатқан ауылдардың қоңырқай тіршілігі арқау болған. Спектакльдің режиссері – Думан Адыкенов. – Ауылдардың жаппай та­рап, ыдырап бара жатқаны жан­ға жара салмай қоймайды. Өңі­ріміздегі осы ахуалды спек­такль­дің басты тақырыбы етуге тырыстық. Іргесі сөгілгелі тұрған елді мекендегі 5 …

Ауылдан адам көшсе де… Read More »

“АРХЕОЛОГТЫҢ ЖҰМЫСЫ ҚАЛА ОРНЫН ҚАЗУМЕН ШЕКТЕЛМЕЙДІ”

Жуырда өңірімізге жұмыс сапарымен К.А.Ақышев атындағы археология ғылыми-зерттеу институтының директоры, жерлесіміз Марал Хабдулина келіп-кетті. Ол Қожаберген жырау атындағы №6 орта мектеп пен М. Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінің білім алушыларымен кездесіп, өркениеті өрістеген, қойнауы сырға толы қазақ жерінің археологиялық байлықтарымен таныстырды. Тарих ғылымдарының кандидатымен болған сұхбатымызды назарларыңызға ұсынып отырмыз. – Марал Қалымжанқызы, ғылымның айналасында жүр­ген …

“АРХЕОЛОГТЫҢ ЖҰМЫСЫ ҚАЛА ОРНЫН ҚАЗУМЕН ШЕКТЕЛМЕЙДІ” Read More »

“Мен Біржан болғалы талай заман”

Ақан сері атындағы облыстық филармонияда Біржан сал Қожағұлұлының туғанына 190 жыл толуына орай “Үш жүзді сайран қылған Біржан едім” атты ән кеші өтті. Шараға жергілікті өнерпаздармен қатар Көкшетаудағы Үкілі Ыбырай атындағы облыстық филармонияның әншілері де қатысты. Кеш Еркебұлан Қарыповтың орындауындағы мерейтой иесінің әйгілі “Сырғақты” әнімен ашылды. Жанып тұрған жас өмір – алқызыл гүл, Сипаттауға келбетін …

“Мен Біржан болғалы талай заман” Read More »

АҚЫННЫҢ ЖЫР-ҒҰМЫРЫ

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық ғылыми-әмбебап кітапханада ақын, журналист Қошқарбай Жұматаевтың “Жұлдызды жылдар жарығы” атты кітабының тұсаукесері өтті. Қошқарбай Жұматаев 1952 жыл­дың 2 шілдесінде Шал ақын ау­данындағы Кеңес ауылында дү­­ниеге келген. 1974 жылы Қа­зақ ұлттық университетінің жур­налистика факультетін аяқта­ды. Өмі­рінің әр жылдарында Пав­ло­дар, Жезқазған облыстық га­зет­терінде және “Қазақте­ле­фильм” киностудиясында ең­бек етті. Жо­ғары оқу орнында есім­де­рі елге …

АҚЫННЫҢ ЖЫР-ҒҰМЫРЫ Read More »

АЛАШ АРЫСТАРЫНЫҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ ЖИНАҒЫ

2024 жылғы 28 қарашада Қазақстан Республикасы Ұлттық академиялық кітапханасында Алаш қайраткерлері Ахмет Байтұрсынұлы мен Мағжан Жұмабайұлының мұрасына арналған “Алаш мұраты – түркі бірлігі” атты маңызды іс-шара өтті. Іс-шара барысында Мұхтар Әуезов атын­дағы Әдебиет және өнер институтының дайындауы­мен және Түркі Академиясының қолдауымен жарияланған Ах­мет Байтұр­сынұлы мен Мағжан Жұ­мабайұлының көп­томдық академиялық шығармалар жи­на­ғы­ның тұсаукесері өтті. Жиында Түркі …

АЛАШ АРЫСТАРЫНЫҢ АКАДЕМИЯЛЫҚ ЖИНАҒЫ Read More »

Қиял қанатында

Облыстық бейнелеу өнері музейінде өткен көрмеде “Ермек Серкебаев атындағы өнер колледжі – өнерде дарынды балаларға мамандандырылған мектеп-интернат кешенінің” студенттері шығармашылық жұмыстарын көпшілікке таныстырды. “Идеядан – іске асыруға дейін” атты көрмеде әртүрлі техникамен салынған 33 картина қойылды. Оның ішінде екінші курс студенті Мерейлі Абайдың да туындысы бар. Ол бұл суретті салу үшін бір жыл бойы үздіксіз …

Қиял қанатында Read More »

Жас толқынның жыр сайысы

Облыс орталығында Ерік Асқаров атындағы жас ақындар мектебінің 5 жылдық мерейтойына арналған әдеби кеш өтті. Шараға мектеп шәкірттері мен көршілес өңірлерден келген жас дарындар қатысты. Осыдан 5 жыл бұрын өнерлі өрендерді қабылдап, қа­зақтың аяулы ақыны Ерік Асқа­ровтың атын алған мектепте бүгінде 30-ға жуық бала бірнеше бағыт бойынша тәрбиеленуде. Мек­теп жетекшісі Жарқын Жұпар­ханның сөзінше, осы уақыт …

Жас толқынның жыр сайысы Read More »

АЛАШТЫҢ АҚСҰҢҚАРЫ

Биыл қазақтың ардақты ақыны, драматург, Қазақстан Жазушылар одағының негізін қалаған асыл тұлға Сәкен Сейфуллиннің туғанына 130 жыл толды. Көзі тірісінде Алаштың ақсұңқары атанған қаламгер Қарағанды облысының Жаңаарқа ауданындағы Ортау ауылында дүниеге келген. Сәкен Сейфуллин өмірде де, әдебиетте де белсенді күрескер ақын ретінде танылды. Оның “Асау тұлпар” өлеңдер жинағы, “Бақыт жолына”, “Қызыл сұңқарлар” атты пьесалары, “Домбыра”, …

АЛАШТЫҢ АҚСҰҢҚАРЫ Read More »

Туған күнге “тосын сый”

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында “ЭЛГАР АВЕНЮ, 42” комедиясының премьерасы өтті. Режиссері – есімі петропавлдық өнерсүйер қауымға жақсы таныс Асылхан Разиев. Ал басты рөлдерді Нұрбол Асқаров, Сапыш Жолтабарова, Дүйсехан Қасым, Ақнұр Исекова, Әділжан Кәрімов, Рүстем Арменұлы, Әлинұр Мәмбетқұл сомдады. Қызылжарлық көрерменге жол тартқан спектакльдің авторы – театр әлемінде өте танымал ағылшын драматургы Рэй …

Туған күнге “тосын сый” Read More »

Өткен күннің жаңғырығы

Шал ақын аудандық тарихи-өлкетану музейіне келуші­лердің назарын бірден өзіне аударатын құнды жәдігерлер­дің бірі – “Украина-4” кинопроек­торы. Оны көру үшін музейге арнайы бас сұғатындар аз емес екен. 1970-1990 жылдарды кино­театрлардың шарықтау кезеңі десек, артық айтқандығымыз бол­мас. Алғашқы кинотеатрлар тек фильмдер көрсететін орын ғана емес, сонымен қатар мә­дени өзгерістердің символына айналды. Халық кинотеатрлар­дың алдында кезекке тұратын. Осындай …

Өткен күннің жаңғырығы Read More »

“Жан шуақ” сыйлығының иегері

Астана қаласында “AMANAT” партиясының қолдауымен XVIІ “Жан шуақ” қоғамдық сыйлығының лауреаттарын марапаттау рәсімі өтті. Бұл сыйлық жыл сайын қо­ғамдық қызметте ерекше нәти­желерге қол жеткізген мүгедек­тігі бар адамдарға беріледі. Аталмыш іс-шарада петропавл­дық “Sensitive” есту қабілеті бұ­зылған бишілер театрының шы­ғармашылық ұжымы “Мәдениет саласындағы үздік жетістіктері үшін” сыйлығының иегері атан­ды. Ұжым 1 млн. теңге көлемінде ақшалай сыйлыққа ие …

“Жан шуақ” сыйлығының иегері Read More »

КӨНЕ ҒИМАРАТ МӘДЕНИ ОРТАЛЫҚҚА АЙНАЛАДЫ

Өңір басшысы Ғауез Нұрмұхамбетов облыс орталығындағы республикалық маңызы бар “Янгуразовтың үйі” тарихи-мәдени ғимаратында болып, қалпына келтіру жұмыстарын тексерді. Басты міндет – ескерткіштің тарихи келбетін сақтау. Жұмыстың әрбір кезеңінде зерттеулер мен мұрағаттық құжаттарға негізделген сәулеттік ерекшеліктер ескерілді. Бұл нысанның бастапқы келбетін барынша дәлдікпен қайта жасауға мүмкіндік береді. Қасбеттің түпнұсқа жазулары мен түстері бұрынғы қалпында сақталған. Қайта …

КӨНЕ ҒИМАРАТ МӘДЕНИ ОРТАЛЫҚҚА АЙНАЛАДЫ Read More »

Найзағайдың отындай

Мағжанның ақындық сапарының ту басында-ақ жарияланған “Орал” (“Қазақстан” газеті, 1911 жыл), “Орал тауы” (“Қазақ” газеті, 1913 жыл, 22 наурыз, №7), “Қазақтың кешегі күйі” (“Қазақстан” газеті, 1912 жыл, 6 наурыз, №8 және 1913 жылы “Қазақстан” газеті шығарған “Ызың” жинағына енгізілген), “Есімде … тек таң атсын!” (“Қазақ” газеті, 1915 жыл, 25 маусым, №134) атты әлеуметтік-философиялық өлеңдерінен оның …

Найзағайдың отындай Read More »

“АЛАТАУ СЕРІЛЕРІНІҢ” РУХТЫ ӘНДЕРІ

М. Қозыбаев атында­ғы Солтүстік Қазақ­стан университе­тінің залында дәстүрлі әндерді заман талабына сай орындап жүрген “Алатау серілері” тобының концерті өтті. Аталмыш іс-шара “TAUEKEL” көші-қон қоғамдық ұйымының ұйытқы болуымен ұйымдастырылды. Өнерлі жігіттердің рухты әндерін тыңдауға жиналған қызылжарлықтардың қатары қалың болды. Алатау баурайынан келген өнерпаздарға тіл жанашыры Жапар Төлегенов солтүстікқа­зақстандықтардың атынан риза­шы­лығын білдіріп, ақ батасын берді. “Боз жорға”, …

“АЛАТАУ СЕРІЛЕРІНІҢ” РУХТЫ ӘНДЕРІ Read More »

ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТШЫЛ ОҚЫҒАНДАРЫ ЖАЙЛЫ

Қазақ әдебиетінің классигі, академик-жазушы С.Мұқановтың Алматыдағы музей-үйі 1978 жылы 21 қарашада ашылған. Музей әдеби және мемориалдық бөлімдерден тұрады. Жазушының төрт мыңға жуық кітап қоры сақталған кітапханасында сирек, аса құнды туындылар да бар. Сондай құнды кітаптың бірі – қаламгердің зерттеу еңбегі. С.Мұқановтың “ХХ ғасырда­ғы қазақ әдебиеті /І бөлім/ (ұлт­шылдық, байшылдық дәуірі)” атты әдеби-зерттеу еңбегі ең ал­ғаш …

ҚАЗАҚТЫҢ ҰЛТШЫЛ ОҚЫҒАНДАРЫ ЖАЙЛЫ Read More »

ӘР ТАСЫ — ТАРИХ

Қазақ даласы – ежелгі мәдениеттің ошағы. Археологтер жас шәкірттерімен бірге жаз маусымында күнге күйіп, жауында қалып, кейбір салқын күндері дірдектеп тоңып жүріп, ежелгі мәдениеттің артефактілерін тауып, жер тарихы, ел тарихы туралы адамдардың білімін жетілдіреді. Сондай археолог ға­лымдар­дың бірі – Л.Н.Гу­милев атындағы ЕҰУ К.Ақышев атындағы архео­ло­гия ҒЗИ-дің директоры, про­фессор Марал Хабдуллина. Пет­ропавлдың педагогикалық инс­титутын бітірген соң …

ӘР ТАСЫ — ТАРИХ Read More »

Қазақтың Қанышы

Қызылжардағы креативті орталықта зерттеуші, “Отбасы хрестоматиясы” жобасының жетекшісі Санжар Керімбаймен кездесу өтті. Шарада жастарға жоба аясында жарық көрген кітаптар таныстырылып, Қаныш Сәтбаевтың қазақ ғылымының өркендеуіне қосқан үлесі туралы айтылды. Өрендер рухани әңгімеге сусындап, қазақтың маңдайына біткен асыл ерлердің ерен еңбегі туралы білді. Қаныш Сәтбаев – қазіргі қазақ ғылымының іргетасын қалап, ұлтының жоғын түгендеп, саналы ғұмырында …

Қазақтың Қанышы Read More »