Облыстық тарихи-өлкетану музейіне бас сұққан меймандар палеонтология залында тұрған зілдің (мамонт) сүйектеріне таңданыспен қарайды. Олар 1926 жылы табылған.
– 1926 жылғы 15-қыркүйекте Көкшетау маңындағы “Степняк” алтын кенішінен зілдің сүйегі табылып, мұражайға жеткізілген. Оған қоса археологиялық жағынан құнды басқа да заттар әкелінген. Оларды қазу және жеткізу ақысы төленген. Мамонттың сүйегін тапқан Көкшетау оязының Капитановка ауылының мұжығы екені көрсетілген, – деп жазады М.Қозыбаев атындағы СҚУ-дың профессоры Зарқын Тайшыбай өзінің “Өлкетану ісінің қалыптасуы” атты ғылыми еңбегінде.
Зіл – Еуразия мен Солтүстік Америкада плейстоценнің екінші жартысында өмір сүрген пілдің бір түрі. Оның бойы 5,5 метрді, салмағы 12 тоннаны құраған. Тістерінің (модификацияланған алдыңғы жоғарғы азу тістері) ұзындығы 4-4,5 метрге жеткен. Зілдер ұзын тұмсығы арқылы суды сорып, оның көмегімен өздеріне қажетті заттарды ұстай алған. Қылшықты терілері мен оның астында орналасқан қалың қабат зілдерді суық пен ыстықтан қорғайтын болған.
“Музейдің палеонтология залынан көптеген құнды жәдігерлерді кездестіруге болады. Мен зілдің сүйектеріне таңданыспен қарадым. Мұражай қызметкері оның Көкшетау өңірінен табылғанын айтты. Бұл дерекке қарап еліміздің солтүстігінде кезінде неше түрлі жануардың тіршілік еткенін аңғаруға болатындай. Алдағы уақытта ғалымдар осы мәселені зерттесе деген тілегім бар”, – дейді Петропавл қаласының тұрғыны Мәруар Қасымова.
Самрат ҚҰСКЕНОВ,
облыстық тарихи-өлкетану музейінің қызметкері.