БЛОГЕРЛІК КӘСІП ПЕ, ЕРМЕК ПЕ?

Soltüstık Казахстан

 Kyzylzhar_akparat@mail.ru

Ғаламтор желісінің өміріміздегі орны артқан сайын мамандықтар саны көбейе түсуде. Әсіресе әлеуметтік желі арқылы табыс тауып отырғандар көп. Мыңдаған оқырман жинап, өз өмірін жариялап, қаралымды қаржыға айналдырып жүргендерге жастар да еліктей бастаған.

Блогер ұғымының пайда болға­ны­на біраз уақыт болғанмен, осыдан бірнеше жыл бұрын ғана жастар ара­сында кең таныла бастады. Бі­реу­лер оған “болашақтың мамандығы”, – деп айдар тақса, біреулер блогер болу мамандық емес екенін айтады. Десе де әлеуметтік желінің кілтін та­уып, сондағы жұртшылыққа таны­мал болғысы келетіндердің қа­тары әлі де сиреген жоқ. Қазақстан­дық ин­тернет-кеңістікте әлі де жаңа есімдер пайда болып, тың тақы­рып­тар кө­терілуде.

Көбіміз блогер деген күнделікті өмірін, жүрген-тұрғанын видеоға тү­сі­ріп жариялайтын жан деп са­най­мыз. Алғашында блогерліктің осын­дай сипат алғаны да рас. Алай­да жұрт­шылық мұндай бағыттағы ма­териал­дардан тез шаршайды. Үнемі біреу­дің өмірін бақылау адам­ды жа­лық­тырады. Осы себептен де бүгін­де бло­герліктің түрлі бағыттары пай­да болды. Енді желі тізгінін ұс­та­ған­дар барынша пайдалы ақпарат та­ра­тып, жұртшылықтың ойына қоз­ғау салуға тырысып бағуда. Бұл – дұ­рыс бағыт.

Әлеуметтік желіде блог ашып, оны жүргізу – үлкен жауапкершілік. Блогер болу шын түсінген адамға ел ойлағандай оңай жұмыс емес. Жа­рияланатын постқа идея табудан бас­тап, оның мәтінін жазу, суретін тү­сіру, дизайнын реттеудің бәрі бір адамның мойнына жүктеледі. Тіпті жазбаңызды қай уақытта жариялаға­ны­ңыздың өзі қаралым санына әсер етеді. Блогерлерді заманауи жур­на­листер деп жататындар да бар. Бұнымен онша келісе бермеймін. Егер осы салада арнайы бі­лі­міңіз болса бір жөн, ал жай ғана өз деңгейінде кон­тент жасап жүрген­дер­ді журна­лис­тикаға кіргізу қиын. Осы жағынан алғанда әлеуметтік же­лі әлі де дәс­түрлі ақпарат құралда­рын ысыра қойған жоқ. Бірақ жастар­дың көбі ке­регін әлеуметтік желіден алатын заманда блогерлердің ақпа­ратпен бө­лісу қызметін жоққа шыға­ра ал­май­мыз. Ал ғаламтор бетінде ақ­парат та­рату үшін де адамдың бі­лі­мі болу қа­жет. Әйтпесе сіздің фейк таратып, та­нымал болғысы келетін­дерден еш айырмашылы­ғыңыз бол­май қалады.

Әлеуметтік желі арқылы таны­мал болу басы ғана. Енді сол таны­малды­лық­ты табысқа айналдыру керек. Сонда ғана өз еңбегіңіздің жемісін көре бас­тайсыз. Ал ол үшін маркетингті мең­геріп, жарнама бе­рушілерді іздеуге тура келеді. Егер сапалы пост жа­зып, оқырманның се­німіне кіріп, жар­нама берушілердің тілін тапсаңыз ғана қалтаңызға ақша түсе бастай­ды. Жарнаманың өзін табысына қы­зығып шектен тыс жариялай беру жа­зылушылар санына кері әсер етеді. Күні кеше өздері де байқамай қар­жылық пирамидалар мен жалған ту­ристік агенттіктерді жарнамалап, басы дауға қалған­дардың оқиғасы көп­ке сабақ. Ең алдымен, өзіңіз жар­на­малайтын дүниені тексеріп, сапа­сы­на көз жет­кізгеннен кейін ғана жұрт­шылыққа ұсы­нуға болады.

Интернет кеңістік бір орында тұр­ған жоқ, үнемі дамып отырады. Сол сияқты блогерлер де үздіксіз ізденіп, оқырман санын арттырудың жаңа тәсілдерін іздеуі керек. Әлеуметтік желілердің де өз ішінде бәсекелестік бар. Сондықтан осы салаға бет бұр­ған адам өзгелерден ерекше, жаңа­ша дүние әкелуге тырысады. Мұнда да басқа мамандықтарда сияқты ең­бек пен білімсіз жетістікке жету қиын.

Кез келген мамандық қоғамға пай­да әкеліп, қандай да бір қызмет ат­қарады. Сол сияқты блогерлерге де бірнеше міндет жүктелген. Олар ең алдымен, жұртқа дұрыс ақпарат таратып, барлық жайды боямасыз ашық көрсетуі керек. Әлеуметтік же­ліде аккаунты бар адамдар жеңіл-жел­пі дүниеден гөрі танымдық кон­тентті көбірек ұсынса жақсы болар еді. Салмақты дүниелердің қараушы­­сы көп болмағанымен, ғұмыры ұзақ болатынына күнделікті көзім же­тіп жүр. Қазіргі интернет кеңістігіміз­де тіл үйрену, жоғары оқу орнына тү­су, қа­йырымдылық жасау, өзін-өзі да­мыту, білім алу бағытында жүзеге асып жатқан танымал блогтар бар­шылық.

Бір қиыны көп блогерлер ғалам­тордағы мәдениетті ескермейді. Иә, әлеуметтік желіні жүргізудің де өз ережелері бар. Егер осы қарапайым ережелер сақталмаса, парақшаның беделі төмендеп, оқырманы көбей­мейді. Көп жастар экранның арғы жағындағы танымал жандарға қарап өмірді таниды, келешегін болжайды. Сондықтан блогер де соларға дұрыс бағыт беріп, пайдасын тигізе ала­тын­дай жан болғаны жөн. Белгілі бір ақшаға көп қаралым жинап, лайк­тар­ды көбейтіп беремін дейтіндерге де ер­меген дұрыс. Қолдан жасалған жа­зылушылар мен қаралымдар бәрі­бір парақша иесіне табыс әкелмейді.

Көріп отырғанымыздай блогер болудың да өз қыр-сыры көп. Кеше ғана Мемлекет басшысы онлайн-тұғырнамалар және онлайн-жарнама туралы заңға қол қойды. Бұл өзгеріс блогерлерге артылған жа­уапкершілік­тің одан сайын артқа­нын көр­сетеді.

Айдана НҰРЛЫБАЙ,

блогер.