«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Сұхбат

ТОҒЫЗҚҰМАЛАҚТЫҢ ТАРИХЫ ТЕРЕҢДЕ

Тоғызқұмалақ – әлемдік интеллектуалдық ойындардың озық үлгілерімен бой теңестіре алатын зияткерлік ойын, логикалық ойлау өнері. Бұл ойынның басты қасиеті – адам санасын жетілдіруге ерекше күш салады. Сан ғасырлар бойы халқымызбен бірге жасап келе жатқан ұлттық ойын шахмат, дойбымен деңгейлес болса да әлі күнге халықаралық дәрежеге көтеріле қойған жоқ. Оның үстіне елімізде де тоғызқұмалақ ойнай білетіндердің …

ТОҒЫЗҚҰМАЛАҚТЫҢ ТАРИХЫ ТЕРЕҢДЕ Read More »

“АДАМНЫҢ АРЫ ТАЗА БОЛУЫ КЕРЕК”

– Жарасбай Қабдоллаұлы, сіз санаулы күндерден кейін 75 жастың биігіне көтерілесіз. Адам ғұмырының өлшеуішіне салып қарағанда аз жас емес. Артыңызға бұрылып қарағанда нені көресіз? Жүріп өткен жолыңызға көңіліңіз тола ма? Әлде “әттеген-ай” дейтін тұстар кездесе ме? – Әдетте әріптестеріміз жасы ұлғайған адамдармен әңгімелескенде осы сауалды алға тартып жатады. Былай алып қарағанда, бұл жан қинамайтын жеңіл …

“АДАМНЫҢ АРЫ ТАЗА БОЛУЫ КЕРЕК” Read More »

ҚОЛЫ АЛТЫН ДӘРІГЕР

“Әр сырқатты бауырың, ата-анаң, туысыңдай жақын тартып, сөйлессең, мұның өзі – жартылай ем”. Бұл сөздер Петропавлдағы көпбейінді қалалық жедел медициналық жәрдем ауруханасының травматолог-дәрігері Марат Шаймолдаұлы Омаровтың өмірлік ұстанымы. Ақ халатты абзал жан біздің өңірде алғашқылардың бірі болып Илизаров аппаратын қолданған. Саналы ғұмырын медицинаға арнап, жұрттың батасын алған дәрігерді әңгімеге тартқан едік. – Марат Шаймолдаұлы, қазақ …

ҚОЛЫ АЛТЫН ДӘРІГЕР Read More »

Біржан ЕСЖАН: “Әншілікті өнер ғана емес, ғылым деп қабылдау керек”

– Сал-сері дегенде ойымызға, ең алдымен, ерекше үлгіде киінген, бөркіне үкі тағып, домбырасы күмбірлеген дауылпаз ақындар келетіні сөзсіз. Көз алдымызда асқақтата ән шырқаған Біржан салдың, көктегі аққуға үнін қосқан Ақан серінің бейнесі тұра қалғандай болады. Соңғы жылдары бұл сөзді орынды-орынсыз жерде қолданатын жандар көбейді. Салдың, серінің кім екенін ажырата алмайтын өнер адамдары да бар. Мұның …

Біржан ЕСЖАН: “Әншілікті өнер ғана емес, ғылым деп қабылдау керек” Read More »

Бeйбiтгүл ӘБІЛМӘЖІНОВА: “ҚАЗІРГІ ЖАСТАР ӨМІРБАЯНДЫҚ ӘДЕБИЕТТЕРДІ КӨП ОҚИДЫ”

– Бeйбiтгүл Мағжанқызы, Мем­лекет басшысы Қасым-Жомарт Тоқаев Ұлттық құрыл­тай­дың үшінші отырысында кітапха­на желісі мәселесіне ерекше тоқ­талып, “Озық ойлы ел болудың ең төте жолы – кітап оқу” деп атап өтіп, қоғам­да кітап оқу мә­дениетін ба­рынша орнықтыруды тапсыр­ды. Сіз басшылық етіп отыр­ған Сәбит Мұқанов атын­дағы облыстық кітап­хана ғылыми-әмбебап болғандықтан, әртүр­лі жастағы оқырмандар келе­тіні белгілі. Оқырманның кітап оқуға …

Бeйбiтгүл ӘБІЛМӘЖІНОВА: “ҚАЗІРГІ ЖАСТАР ӨМІРБАЯНДЫҚ ӘДЕБИЕТТЕРДІ КӨП ОҚИДЫ” Read More »

Алтын ШАЯХМЕТОВА: “Елдің байлығы да, берекесі де – ауылда”

– Алтын Сейтахметқызы, біздің еліміз – аграрлы мемле­кет. Бұл дегеніміз – байлығымыз да, біліміміз де ауыл­да жатыр деген сөз. Сіздің ғылымның бұл саласына келуі­ңіз­ге алтын тамыр – ауылда туып-өскеніңіз өз септігін тигіз­ген болар? – Мен қарапайым отбасында дүниеге келгенмін. Бала жасым­нан бақшаға картоп пен басқа да көкөніс дақылдарын отырғызуға, оларды күтіп-баптауға әуес бол­дым. Уақыт өте …

Алтын ШАЯХМЕТОВА: “Елдің байлығы да, берекесі де – ауылда” Read More »

КӨПСАЙЫСҚА ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ ЖОҒАРЫ

Спорттың бірнеше түрін біріктірген ерекше жарыс түрі – көпсайыс. Жүгіру мен жүзу спортшының жылдамдығын арттырса, граната лақтыру мен нысана көздеу дәлдікті шыңдайтыны белгілі. Жеке спорт ретінде әрқайсысы бөлек, тіпті кейбірі олимпиадалық бағдарламаға енгізілген. Десе де, соңғы жылдары олар біртұтас спорт ретінде қарастырылып, түрлі жарыстар ұйымдастырылуда.  Көпсайыстан облыстық команда да жасақталған. Бірнеше спорттың басын қосқан көпсайыс …

КӨПСАЙЫСҚА ҚЫЗЫҒУШЫЛЫҚ ЖОҒАРЫ Read More »

МҰРАЖАЙ – ТАРИХ ҚОЙМАСЫ

Теріскей өңірінің тарихымен танысып, өмір өткелдерінен сыр ұққысы келетін әрбір адам қаламыздағы облыстық тарихи-өлкетану музейіне ат басын тірейтіні анық. Мәдениет ошағының ашылғанына биыл 100 жыл толды. Осы мерейтойға орай және   18 мамыр – Халықаралық музей күніне байланысты руханият ордасының директоры Гүлнар Мұқышевамен әңгімелескен едік. – Гүлнар Ботанқызы, алдымен бір ға­сырлық жолдан өткен музей­дің тарихына тоқталып …

МҰРАЖАЙ – ТАРИХ ҚОЙМАСЫ Read More »

“ӨЗГЕНІҢ ӨМІРІН ТАЛҚЫЛАУ — ӨЗ МӘСЕЛЕМІЗДІ ҰМЫТТЫРАДЫ”

Бүгінгі қоғамның келбеті жайлы сөз қозғалғанда түрлі пікірлер айтылады. Сынаушылар да бар, үмітпен қараушылар да көп. Себебі қазіргідей аумалы-төкпелі заманның құндылығы қым-қиғаш. Осының әсерінен болар біздің қоғамды түрлі мәселелер толғандырады. Оларға жауап табу да қиын. Өңірімізге белгілі клиникалық психолог, “Рух” психология және тұлғаны дамыту орталығының басшысы Резеда Баймұхаметовамен жанымызды ауыртқан кейбір жайттар жайлы сұхбаттасқан едік. …

“ӨЗГЕНІҢ ӨМІРІН ТАЛҚЫЛАУ — ӨЗ МӘСЕЛЕМІЗДІ ҰМЫТТЫРАДЫ” Read More »

“Елін сүйген нар тұлға еді”

Өңірімізде жыр алыбы Жамбылдың атымен аталатын ауданды атақты Қожаберген жырау, сөз зергерлері Сәбит Мұқанов, Ғабит Мүсірепов, Сафуан Шаймерденов туғаннан болар, жергілікті жұртшылық “Ұлылар мекені” деп қастерлейді. Сондай киелі топы­рақта дүниеге келген ардақты азамат, көзі тірісінде 20-ға жуық кітап жазған рәмізтанушы Ербол Шаймерденовтің туғанына 12 мамыр күні 70 жыл толады. Қаламгердің өмірі мен шығармашылығы жайлы зайыбы …

“Елін сүйген нар тұлға еді” Read More »

“Екінші орын — мен үшін жеңіспен тең”

Жақында Петропавлда қазақ күресінен “Қызылжар барысы” облыстық турнирі өткен болатын. Дәстүрлі жарысқа өңір аудандары мен облыс орталығынан барлығы 32 балуан қа­тысты. Сайыс ережесіне сәйкес, бұл сынның финалына шыққан екі спорт­шы елордада ұйым­дастырылатын “Қазақстан барысы” додасында өңір намысын қорғауға мүмкіндік ала­­ды. Биыл бәсекенің республикалық кезеңіне қатысу жолдамасын Ал­тын­бек Аусағитов пен Әділет Мырзаш иеленді. Соңғысы алғаш рет …

“Екінші орын — мен үшін жеңіспен тең” Read More »

Спартак РАМАЗАНОВ: “Орыс театрында ұлттық болмысымызға сай қойылымдар көп сахналануы керек”

– Театр сыншысы, марқұм Әшірбек Сығай бір сұхбатында: «Сахнада, экранда кілең шіңкілдек, ұсақ актерлер көбейді. Екі иығына екі кісі мінгендей фактура жоқ. Кескін келбеті келіскен кермиықтарға зәруміз. Майда тартып барамыз. Шіңкілдеп, елпілдеп кеттік», –  деп ашынады. Мұның себебі неде? Шығар жолы қайсы? – Бұл сауалға  жауап бермес бұрын қоғамдағы жастарға бір сәт көз жүгірткеніміз жөн …

Спартак РАМАЗАНОВ: “Орыс театрында ұлттық болмысымызға сай қойылымдар көп сахналануы керек” Read More »

Жекпе-жек — батылдардың спорты

Соңғы жылдары елімізде аралас жекпе-жек спорты қанатын кеңге жайып келеді. Сөзімізге отандық файтерлердің халықаралық аренада атой салып, “М-1” және “UFC” сынды турнирлерде жеңіске жетулері дәлел. Петропавлдағы “Қызылжар” спорт клубының бапкерлері отандасымыз Шавкат Рахмонов сияқты атақты спортшы тәрбиелеу үшін барын салып жұмыс істеуде. Клубтың басшысы әрі бапкері Жалғас Тортуловпен сұхбатта осы және өзге де жайттар туралы …

Жекпе-жек — батылдардың спорты Read More »

“Жастар жарыс сайын шыңдалады”

Соңғы жылдары теріскейлік бозкілем шеберлері ауыз толтырып айтарлықтай жетістіктерге жетіп жүр. Әсіресе қазақ күресінен жауырыны жер иіскемей, әлемдік аренада жүлде иеленген саңлақтарымыз бар. Грек-рим және еркін күресте де қор­жынымыз бос емес. Ал самбо спортындағы жағдай қалай? Бұл сұрақтардың жауа­бын күрестің осы түрінен облыстың аға бапкері Виктор Вахриннен сұрап білдік. – Виктор Викторович, өңі­рі­міздің спортшылары, со­ның …

“Жастар жарыс сайын шыңдалады” Read More »

Хамзат ҚАЖЫМҰРАТҰЛЫ: “ДІН – ҰСТАЙ АЛСАҢ ҚАСИЕТ…”

– Хамзат Қажымұратұлы, мұсылмандар үшін қасиетті са­налатын Рамазан айының бас­талуымен құттықтаймын! Әң­гімеміздің әлқиссасын осы та­қырып төңірегінде бастасақ. Оразаны тамақтан ғана тыйы­лу деп түсінетіндер көп. Неге? – Ораза араб тілінде “саум” деп аталады. Саум сөзінің тілдік ма­ғынасы барлық нәрседен ты­йылу деген ұғымды берсе, ша­ри­ғаттағы мағынасы – таң атқан­нан күн батқанға дейін ораза ниеті­мен ішіп-жеуден тыйылу де­генді …

Хамзат ҚАЖЫМҰРАТҰЛЫ: “ДІН – ҰСТАЙ АЛСАҢ ҚАСИЕТ…” Read More »

Жанар ТАЛАСПАЕВА: “Жаны сұлу әйел қартаймайды”

– Жанар Серкешқызы, ұлы Абай атамыз “Адамның адам­гер­шілігі жақсы ұстаздан бола­ды” депті. Сіз – талай шәкірттің жүрегіне білім шырағын жа­ғып, қазақ әдебиетінің тереңіне бойлатып келе жатқан жансыз. Данышпан айтқан жақсы ұстаз деген кім? – Адам ұстаздыққа жүрек қа­лауымен бет бұруы керек. Сонда ғана одан жақсы мұғалім шыға­ды. Менің ойымша, ұстаз – қо­ғам­дағы ең ұлағатты мамандық. …

Жанар ТАЛАСПАЕВА: “Жаны сұлу әйел қартаймайды” Read More »

АДАМ САУДАСЫ – КӨЛЕҢКЕЛІ БИЗНЕСТІҢ КӨЗІ

Өңірде былтыр адам саудасына қатысты 11 дерек тіркелді. Оның басым бөлігі – жезөкшелікпен айналысуға арналған притондар ұйымдастыру немесе оларды ұстау және жеңгетайлыққа қатысты. Ал екі жағдайда 40 жастағы әйел бойжеткенді басыбайлы сатпақ болған. Неліктен қылмыстың бұл түрін сотқа дейін жеткізу қиын? Кімдер “қармаққа” түседі? Облыстық полиция департаменті ұйымдасқан қылмысқа қарсы күрес басқармасының бастығы Жандос Басыбаев …

АДАМ САУДАСЫ – КӨЛЕҢКЕЛІ БИЗНЕСТІҢ КӨЗІ Read More »

“АРЗАНҚОЛ ӘНДЕР АҚСҮЙЕК ӨНЕРДІҢ ҚҰНЫН ТҮСІРЕДІ”

Қызылжар өңірі өнерімен елді тамсантып, көрерменді аузына қаратқан өнерпаздардан кенде емес. Түрлі додаларда топтан озып, бәйге алып жүрген дарынды жастар да бар. Со­лардың бірі – Махамбетәлі Әбілда. Талапты жас бірнеше жылдың ішінде “X Factor”, “Qazaqstan дауысы” сынды мега жобаларда бақ сынап, көзге түсті. Өнерге деген көзқарасы жаңашыл, ойы еркін, болмысы бөлек әншімен болған сұхбатты назарларыңызға …

“АРЗАНҚОЛ ӘНДЕР АҚСҮЙЕК ӨНЕРДІҢ ҚҰНЫН ТҮСІРЕДІ” Read More »

ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫ ҚОРҒАУ – ЕЛ ЭКОНОМИКАСЫН ҚОЛДАУ

Мемлекет басшысы еліміздің инвестициялық тартымдылығын арттырып, қаржы көзін тарту­дың жаңа тетіктерін қарастыру жөнінде тиісті тапсырмалар беріп келеді. Әділ және бәсекелі эко­номика қалыптастыру үшін заңдылық сақталуы тиіс. Кейінгі жылдары бұл бағыттағы жұмыстар­дың құқықтық тұрғыдан қорғалуына ерекше мән берілуі – осының айғағы. Инвестициялық жоба­лар­ды қорғауда прокуратураның жаңа міндеттерін білу үшін облыс прокурорының бірінші орынбасары Әбу-Әли Саттармен әңгімелестік. …

ИНВЕСТИЦИЯЛЫҚ ЖОБАЛАРДЫ ҚОРҒАУ – ЕЛ ЭКОНОМИКАСЫН ҚОЛДАУ Read More »

Зарқын ТАЙШЫБАЙ: “ЖУРНАЛИСТИКА – МЕНІҢ ТАҒДЫРЫМ”

– Шәкірт тәрбиелеу, соның ішінде болашақ журналистерді оқыту – ешқандай атақ пен ақ­ша­ға айырбастамайтын аяулы ең­бек. Ғұмырымды осы шаруаға ар­нағаным үшін бақыттымын. Біз­дің кезімізде мектепте қабырға газеті деген болатын. Сегізінші сы­ныптан бастап үш жыл қа­быр­ға газетінің редакторы бол­дым. Әрине, мұғалімдердің кө­ме­гімен. Мектеп бітіргеннен ке­йін бір жыл колхозда трактор жүр­гіздім, келесі жылы он жеті жа­сым­да аудандық …

Зарқын ТАЙШЫБАЙ: “ЖУРНАЛИСТИКА – МЕНІҢ ТАҒДЫРЫМ” Read More »