«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

Тәуелсіздікке жол ашқан құжат

1990 жылы Алматыдағы “Зерде” ғылыми журналының редакциясын­да бөлім меңгерушісі болып қызмет істеп жүрген кезімізде еліміздің тә­уел­сіздігіне тұңғыш рет жол ашқан құн­ды құжаттың қабылдануына бай­ла­нысты өткізілген салтанатты жиынға қатысып, осынау тарихи оқи­ғаға біз де куә болған едік. Қазақстан Республикасы Прези­дентiнiң 1995 жылғы жарлығымен 25 қазан – Республика күнi Қазақ­стан Республикасының Ұлттық ме­рекесi болып жарияланды. Арада алты …

Тәуелсіздікке жол ашқан құжат Read More »

Орындаған тек жүректің әмірін

“Қазақ поэзиясының пайғамбары” атанған сыршыл ақын Мағжан Жұмабаевтың тұлғалық болмысын ашу үшін ақынның “Жан сөзі” деген өлеңін тарихи контексте зерттеп көруге талпындық. Өз басым “Өзгелерім бір төбе, Ер Төстігім бір төбе” дегендей, Мағжан Жұмабаевтың “Жан сөзі” деген өлеңін ерекше қастерлеймін, өлеңді оқып отырғанда ақын жанымен сырласқандай күй кешемін. Қазақ әдебиетінде Мағжан Жұ­мабаевты философ ақын деп …

Орындаған тек жүректің әмірін Read More »

Ел тыныштығы – бірлікте

С.Мұқанов атындағы облыстық әмбебап ғылыми кітапха­насында “Қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірліктің қазақстандық моделін насихаттау” жөнінде республикалық екі күндік лекторий өтті. Бұл жиынға КСРО Халық әртісі, Қазақстанның Еңбек Ері Асанәлі Әші­мов қатысты. Өнер майталманы қоғамдық келісім мен жалпыұлттық бірлікті сақ­таудың маңыздылығы туралы ой­ларымен бөлісіп, қазақстандықтар­дың әл-ауқатының негізі болып та­былатын бірлік пен еңбекті бағалау­ға шақырды. Бұл шараға …

Ел тыныштығы – бірлікте Read More »

ӨНЕР БӘЙГЕСІНДЕ ОЗА ШАПТЫ

Түркияның Адана қаласында 7-12 қазан аралығында “Global art competition – 2023” атты халықаралық жас орындаушылар байқауы өтті. Аталған байқауға Е.Серкебаев атындағы өнер колледжі-мектеп-интернат кешенінің тәрбиеленушілері мен оқытушылары қатысып, жүлделі орындарға ие болды. Халықаралық байқауда Грузия, Армения, Грекия, Түркия мемле­кет­тері мен Қазақстан қалалары­нан барған өнерлі жастардың бас­тары тоғысты. Байқауда ел намы­сын қорғаған Е.Серкебаев атында­ғы өнер колледжі-мектеп-интернат …

ӨНЕР БӘЙГЕСІНДЕ ОЗА ШАПТЫ Read More »

“Ұлпан” романының қолжазбасы

Облыстық тарихи-өлкетану музейіне бас сұққан мейман­дарды құнды жәдігер – көркемсөздің зергері, жерлес жазушы Ғабит Мүсіреповтің “Ұлпан” романының қолжазбасы қызықтырады. Туындының мәтіні араб графикасымен торкөз дәптер парақтарына қарындашпен жазылған. Қолжазба 240 беттен тұрады. “Ұлпан” – 1974 жылы ел шежіре­сінің мазмұны негізінде жазылған тарихи романдардың бірі. Бұл роман үш бөлімнен және жиырма төрт та­раудан құралған. Ұлпан романында …

“Ұлпан” романының қолжазбасы Read More »

АЙТЫСКЕРЛЕР СЫНЫБЫ

Абай атындағы маманданды­рылған қазақ мектеп-гимназия­сында айтыскерлер сыныбы ашылды. Бұл игі іс республикалық “Төрт тоқсан-төрт өнер” жобасы аясында облыстық білім басқармасының қол­дауымен жүзеге асырылды. Айтулы шараға М.Қозыбаев атындағы СҚУ-дың профессоры, филология ғы­лым­дарының кандидаты Жанар Та­ласбаева, “Мәдениет саласының үз­дігі” төсбелгісінің иегері Қайырлы Ға­фуров, халықаралық “Қазақ тілі” қоға­мы облыстық филиалының жетек­шісі Жанат Мұхамеджан қатысты. Жас айтыскерлерге арналған ка­бинеттің …

АЙТЫСКЕРЛЕР СЫНЫБЫ Read More »

Ақыл-ой қазынасы

Елордадағы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық уни­верситетінде профессор Серік Негимовтің “Абай ғиб­рат­намасы” кітабының та­ныстырылымы өтті. Оған мем­лекет және қоғам қайрат­керлері, Парламент Сенаты­ның депутаттары, ғылыми қа­уым өкілдері, қаламгерлер мен жастар қатысты. Профессор Серік Негимовтің “Абай ғибратнамасы” еңбегінде ха­кімнің даналық болмысы, лидерлік мінезі, дара тұлғасы, патриоттық ой-тұжырымдары жарқын көрініс тап­қан. Кітап төрт тараудан тұрады: “Мінез – сауыт”, “Сөз …

Ақыл-ой қазынасы Read More »

Жақсыбай САМРАТ: “ЖУРНАЛИСТ СЫНШЫЛ БОЛУЫ КЕРЕК”

Қазақтың ардақты қаламгері Шерхан Мұртаза “журналистің арқалағаны – алтын, жегені – жантақ” депті.  Иә, халық пен билік арасындағы алтын көпірге баланатын бұл мамандыққа екінің бірі, егіздің сыңары беттей алмайды. Саналы ғұмырын қазақ журналистикасының дамуына, әдебиетіміздің өрістеуіне арнаған жандардың бірі – жерлесіміз, Мәдениет қайраткері, Ақпарат саласының үздігі, Журналистер одағы сыйлығының лауреаты, Қазақстан Жазушылар Одағының мүшесі, Есіл …

Жақсыбай САМРАТ: “ЖУРНАЛИСТ СЫНШЫЛ БОЛУЫ КЕРЕК” Read More »

ҰЛЫ ЖЫРАУ ҰЛЫҚТАЛДЫ

Астанадағы Л.Н.Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университетінде филология факультетінің қазақ әдебиеті кафедрасының ұйымдастыруымен “Ақтабан шұбырынды, Алқакөл сұлама” – халықтың көркем жадында” деген тақырыпта “дөңгелек үстел” отырысы өтті. Қазақстан Республикасының Мемлекеттік кеңесшісі Ерлан Кариннің тапсырмасымен ұйымдастырылған шараға елімізге танымал тарих, әдебиет, мәдениет өкілдері қатысып, мазмұнды баяндамалар жасады. Атақты ғалым, академик Манаш Қозыбаев тәуелсіздіктің елең-алаң шағында жазған “Дауылпаз …

ҰЛЫ ЖЫРАУ ҰЛЫҚТАЛДЫ Read More »

Батыр рухына тағзым

Биыл Қызылжар өңірінің асыл перзенті Әбу Досмұхамбетовке Ке­ңес Одағының Батыры атағы беріл­геніне 80 жыл толды. Осыған орай облыс орталығында ғылыми-прак­тикалық семинар өтті. Іс-шара “AMANAT” партиясы­ның өңірлік филиалының қолдауы­мен, “Світанок” Солтүстік Қазақстан облысындағы украин мәдениеті ор­талығы” қоғамдық бірлестігінің бас­тамасымен ұйымдастырылды. “Ұлы Отан соғысы жылдарында ерлік жасаған Әбу Досмұхамбе­тов­тің есімін құрметпен еске аламыз. Оған Украина жерінде көрсеткен …

Батыр рухына тағзым Read More »

ІЗГІ ҚОҒАМҒА АПАРАР ЖОЛ

Өңірімізге Қазақстан мұсылмандары діни басқармасының төрағасы Наурызбай қажы Тағанұлы жұмыс сапарымен келді.  Бас мүфти “Иманды ел – ізгі қоғам кепілі” тақырыбында өткен республикалық конференцияға, Мәуліт кешіне қатысып, уағыз айтты. Қоғам жік-жікке бөлініп, дәл қазіргідей екіұшты күй кешіп тұрған уақытта адамның ішкі жан дүние­сіне рухани азық беріп, қоғамның әрбір мүшесін сабырға, төзімділік пен әдептілікті сақтауға күші …

ІЗГІ ҚОҒАМҒА АПАРАР ЖОЛ Read More »

Бар өмірім өлеңмен өтсе менің, Туған елді жырлауға жетсе лебім…

Сайдың тасындай небір саңлақтарды, от ауызды, орақ тілді шешендерді, баһадүр батырларды, қадау-қадау қаламгерлерді өмірге әкелген қасиетті Қызылжар топырағынан ақсұңқар құстай түлеп, қарымды қалам иесіне айналғандардың бірі – ақын, журналист, аудармашы, публицист, Қазақстан Жазушылар одағының мүшесі Жарасбай Нұрқан. Оның мөлдір шықтай таза, “жүрекке жылы тиіп”, жеңіл оқылатын жырлары, тылсым табиғат сыйлаған ақындыққа деген кіршіксіз махаббаты, қарапайым, …

Бар өмірім өлеңмен өтсе менің, Туған елді жырлауға жетсе лебім… Read More »

ТАҢҒЫ ШЫҚТАЙ ТҰНЫҚ ӨНЕР

Сәбит Мұқанов атындағы облыстық қазақ сазды-драма театрында Темірбек Жүргеновтің 125 жылдығына арналған Қазақстан драма театрларының XXІХ республикалық фестивалінің жабылу салтанаты өтті. Рухани шараға арнайы шақырылған меймандар, фестивальге қатысқан он театрдың өнерпаздары мен зиялы қауым өкілдері қатысты. Салтанатты шара Сегіз сері атын­­дағы қазақ халық аспаптары оркестрі орындаған “Шат­тық Отаны” күйімен басталды. Ор­кестердің сүйемелдеуімен әнші, “Мә­дениет саласының …

ТАҢҒЫ ШЫҚТАЙ ТҰНЫҚ ӨНЕР Read More »

МАҒЖАН МҰРАЛАРЫНЫҢ ҮШ ТОМДЫҒЫ

Алматы қаласында Түркі академиясы мен М.О.Әуезов атын­дағы Әдебиет және өнер институтының бірлесіп ұйым­дастыруымен көрнекті ақын, педагог, Алаш қозғалысының қайраткері Мағжан Жұмабаевтың 130 жылдық мерейтойына орай “Мағжан Жұмабаев мұрасы: түркі дүниесінің рухани тұ­тастығы мен тарихи сабақтастығы” атты халықаралық ғы­лыми-тәжірибелік конференция өтті. Іс-шараға әдебиеттану, тілтану, өнертану, педагогика саласы бо­йынша Қазақстанның және шетел­дің ғалымдары, халықаралық ұйым өкілдері, қоғам …

МАҒЖАН МҰРАЛАРЫНЫҢ ҮШ ТОМДЫҒЫ Read More »

ҚАРАҢҒЫ ҚАЗАҚ КӨГІНЕ ӨРМЕЛЕП ШЫҒЫП КҮН БОЛҒАН

ХХ ғасыр әдебиетінің ірі өкілі, ақын, жазушы Сұлтанмахмұт Торайғыровтың туғанына биыл – 130 жыл толып отыр. Қаламгердің мерейтойына орай  Ғабит Мүсірепов атындағы облыстық балалар мен жасөспірімдер кітапханасының мамандары жергілікті университетте әдеби шара ұйымдастырды. Студенттер  ақын өмірінен сыр шертер кітап көрмесін тамашалады. Шараға қатысқан жастар Сұл­тан­махмұт Торайғыровтың шығар­малары туралы айтып,  қаламгердің қазақ әдебиетінде алатын орнына тоқталды. …

ҚАРАҢҒЫ ҚАЗАҚ КӨГІНЕ ӨРМЕЛЕП ШЫҒЫП КҮН БОЛҒАН Read More »

ҚЫЗЫЛЖАРҒА ӨНЕР КЕРУЕНІ КЕЛДІ

Сәбит Мұқанов атындағы об­лыс­тық қазақ сазды-драма театрын­да көрнекті мемлекет және қоғам қайраткері Темірбек Жүргеновтің 125 жылдығын мерекелеу аясында Қа­зақстан драма театрларының ХХІХ республикалық фестивалінің сал­танатты ашылуы өтті. Рухани ша­ра­ны Мәдениет және ақпарат ми­нистрлігі, Астана қаласындағы Қа­ли­бек Қуанышбаев атындағы мем­ле­кеттік академиялық қазақ музыка­лық драма театры мен облыстық әкім­дік ұйымдастырды. Есімдері елімізге белгілі театр майталмандары мен республика­ның …

ҚЫЗЫЛЖАРҒА ӨНЕР КЕРУЕНІ КЕЛДІ Read More »

МУЗЕЙ ТАРИХЫ ТАҒЫЛЫМҒА ТОЛЫ

Өңіріміздің тарихынан сыр шертетін асыл жәдігерлері, киелі орындары, археологиялық қазбалары, қоршаған ортасы, тұрмыс-тіршілігіне байланысты құралдары топтастырылған мәдениет ордасының бірі – музей. Облыстық тарихи-өлкетану музейінің ашылғанына бір ғасырға жуықтаса да, алғашқы іргетасы қаланып, ашылған жылдардағы тарихы көмескілеу, күңгірттеу. Ол уақыттан бері қарайғы сарғайып кеткен құжаттарды салыстырып, зерттеп, зерделеп, жинақтап, жас ұрпаққа ұсынуымыз азаматтық міндетіміз болып саналады. …

МУЗЕЙ ТАРИХЫ ТАҒЫЛЫМҒА ТОЛЫ Read More »

Уақыт уыста тұрмайды

Дана Абай өзінің бір өлеңінде: “Сағаттың шықылдағы емес ермек, һәмишә өмір өтпек ол білдірмек”, – деп жазады. Ақын уақыттың уысымызда тұр­майтынын, әп-сәтте өтіп кететінін қа­лай дәл сипаттаған. Алла құзырын­да біз әр нәрсе үшін сұраламыз, ки­ген киімімізге, ішкен-жеген ас-суымызға, жұтқан ауамызға, денсаулы­ғымызға, алған білімімізді қайда жұм­сағанымызға тағысын тағы таусыл­майтын жауапкершіліктер мен мін­деттемелер. Солардың ішінде ең ма­ңыздысы …

Уақыт уыста тұрмайды Read More »

Жеті атасын білмеген — жетесіз

Қазақ халқы әлімсақтан жеті санын ерекше қастерлеген.  Тіл-көзден сақтайды деген ырыммен жеті жасқа дейін баласының шашын өсірген.  “Жеті рет өлшеп, бір рет кес” деген нақылды өмірлік ұстаным еткен де біздің халқымыз. Тілі шықпаған сәбиі бар ата-ана “Тілі жеті жаста шығатын баланың ғұмыры елмен тығыз байланыста болады”,   –  деп ырымдайтын болған. ХІХ ғасырдың ІІ жартысы мен …

Жеті атасын білмеген — жетесіз Read More »

ДЕТЕКТИВ ЖАНРЫНЫҢ ДАРАБОЗЫ

Әдебиетте оқырманды шым-шытырық оқиғаларға бастап, із кесуші­лердің басынан өткен түрлі жайт­тарды баяндайтын детектив дейтін жанр бар. Батыс әдебиетінде әл­деқашан қалыптасып, көпке таны­лып үлгерген бұл жанр қазақ әде­биетіне кеш келді. Кеш келсе де қа­лың оқыр­манның ықыласына бөле­ніп, қалам­герлердің есімін әйгіледі. Аталған жанрдың қазақ даласында өркен жаюына әсер етіп, негізін сал­ған жа­зушы – Кемел Тоқаев. Биыл де­тектив …

ДЕТЕКТИВ ЖАНРЫНЫҢ ДАРАБОЗЫ Read More »