«Soltüstık Qazaqstan»

PDF

Руханият

Өртенген өлеңдер

Көңілге қилы ой салар кітап оқу – бала кезімнен қалыптасқан машықдағдыларымның бірі. Соңғы оқыған кітаптарымның бірі – “Өртенген өлеңдер”. Кітап авторы – белгілі баспагер, жазушы Жарылқасын Нұсқабайұлы. Жазушының бұл кітабына әр жылдарда жазылған әңгімелері, ел тағдырына арналған мақалалары, достары, замандастары жайлы естеліктері енгізілген. Ұлы Отан соғысында байтақ елінің бақыты, мейірбан халқының болашағы үшін кеудесін оққа …

Өртенген өлеңдер Read More »

ЖАС ҰРПАҚТЫҢ РУХАНИ СӘУЛЕТКЕРІ

Ұстаз – қадір-қасиеті мол, шексіз жауапкершілік пен тынымсыз еңбектің, қажымас қайрат пен шалқар шығармашылықтың, үздіксіз іздену мен оқып-үйренудің ада­мы болғандықтан, оған шәкірт тәрбиелеу міндеті жүктелген. “Бәрі де мұғалімнен баста­лады” деген сөз өте орынды айтылған. Ұстаздардың адамгершілігі, сүйіспеншілігі балалардың келе­шекте жеке тұлға болып қалыптасуларына ықпал жасайды. Біздің мектепте жан жылуын, бар білімін баланың бойына сіңіріп, әр …

ЖАС ҰРПАҚТЫҢ РУХАНИ СӘУЛЕТКЕРІ Read More »

АМАНДЫҚТЫҢ АМАНАТЫ

Қазақстанның құрметті журналисі, Солтүстік Қазақстан облысының құрметті азаматы, марқұм Амандық Жантеміровтің есімі өңірімізге жақсы таныс. Қаламгердің “Жеті атаңды білесің бе?”, “Доктор от Бога”, “Қапсыт (Аткелтір)”, “Қызылжар өңірінің өшпес шежіресі”, “Атақоныс – Ақтомпақ”, “Сағындырған ауылым” кітаптары көзі ашық, көкірегі ояу оқырмандардың сүйікті туындысына айналған. Жуырда журналистің көзі тірісінде туған жері – Қарақамыс ауылының тарихы туралы жазған …

АМАНДЫҚТЫҢ АМАНАТЫ Read More »

Ұлағат ұясы

М.Қозыбаев атындағы Солтүстік Қазақстан университетінде білім, мәдениет және спортты дамытуға елеулі үлес қосып келе жатқан педагогика факультетінің 45 жылдық мерейтойы аталып өтті. Арнайы ұйымдастырылған кешке факультет ардагерлері, түлектер, әріптестік байланыс орнатқан білім, спорт, мәдениет саласы ұйымдарының өкілдері, оқытушылар және студенттер жиналды. Салтанатты іс-шарада факультеттің жұмысын жандандыруда елеулі еңбек етіп жүрген оқытушылар – Елена Гумель, Алиса …

Ұлағат ұясы Read More »

Жұлдызы жанған Жансая!

Елордадағы Қазақ ұлттық өнер университетінің мұрындық болуымен өнер саласындағы шығармашылық жетістіктерді анықтау, балалар музыкалық және мамандандырылған мектептерінің, өнер мектептерінің, сондай-ақ басқа да қосымша білім беру мекемелерінің оқушылары арасында дарынды жастардың кәсіби шеберлігін жетілдіру мақсатында “Astana-Merey” XIX халықаралық байқауы өткізілді. Аталған додаға республикамыздың әр өңірінен тек арнайы мектептерде білім алған, өнер әлемінде оң-солын таныған жас дарындар …

Жұлдызы жанған Жансая! Read More »

ҚЫЗЫЛЖАРДАҒЫ ӘН ЖӘРМЕҢКЕСІ

Артында өшпес із қалдырған еліміздің ардақты әншісі, сал-серілердің падишасы, Арқа ән мектебінің ірі өкілі Ақан серінің 180 жылдығына арналып өткізілген республикалық дәстүрлі әншілер байқауы қорытындыланды. Еліміздің түкпір-түкпірінен 43 әнші қатысып, екі күн бойы Қызылжар аспанын думанға бөлеп, ән жәрмеңкесінің көркін қыздырған үздіктер талғамы биік жұртшылықтың көзайымына айналды. Байқаудың қорытындысы шыға­рыл­ған гала-концертте осынау игі шараның басы-қасында …

ҚЫЗЫЛЖАРДАҒЫ ӘН ЖӘРМЕҢКЕСІ Read More »

Мағжан және балалар поэзиясы

Алаштың ардақтысы, ақиық ақын Мағжан Жұмабаев өміршең туындылары арқылы қазақ балалар әдебиетінің іргесін қаласуға қомақты үлес қосты. Ол – қазақ баласын тәрбиелеуде күні бүгінге дейін мұғалім қауымы, барша жұртшылық үшін таптырмайтын шығармалардың авторы. Ақын көзі тірісінде балаларға арнап арнайы ғылыми еңбектер, оқулық, әдістемелік құралдар жазды. Ақтық демі біткенге дейін ұлтым деп өткен ақынның балаларға арналған …

Мағжан және балалар поэзиясы Read More »

Ақан серінің домбырасы

Ән өнері шырқау шегіне жетіп, қазақ мәдениеті мен өнерінің “алтын ғасыры” аталған ХIХ ғасырдағы сал-серілік мектептің көрнекті өкілі – Ақан серінің домбырасы Алматы төріндегі Ықылас атындағы халық музыкалық аспаптар мұражайында сақтаулы тұр. Саналы ғұмырын Ақан серінің мұрасы мен шығармашылығын түбегейлі зерттеуге арнап, соңына ақтаңгер әнші туралы  ғажайып роман жазып қалдырған белгілі жазушы Сәкен Жүнісовтің үйінде …

Ақан серінің домбырасы Read More »

Қазақ әнінің падишасы

Биыл қазақтың классикалық музыкасының негізін салушылардың бірі, алтын ғасырдағы ән діңгегі, ұлы композитор, аруақты ақын һәм асқақ әнші Ақан сері Қорамса­ұлының туғанына 180 жыл толды. Серінің серт үстіндегі семсердей ғажайып әндері – асыл мұрамыз. Біз бұған Алаш ардақтысының есімін иеленген облыстық филармонияда өткен Ақан сері Қорамсаұлы атындағы II республикалық дәстүрлі әншілер байқауында көз жеткіздік. Байқаудың …

Қазақ әнінің падишасы Read More »

Сөз-мұхиттан маржан сүзген

Аспанмен астасқан қайыңдарымен ажарлы, ән-күйімен базарлы, елдің шетіндегі, суық желдің өтіндегі қасиетті Қызылжар – небір дара сайыпқырандарды құндақтаған, сан алуан жүйріктердің томағасын сыпырып бәйгеге қосқан алтын тұғыр. Бұл өлкеден талай-талай ел бастаған көсемдер, от ауызды, орақ тілді шешендер, найзалы батырлар мен намысты ақын-жыраулар шыққан. Қазақ әдебиетінің алтын қазынасын кестелі туындыларымен байытқан Ғабит Мүсірепов, Сәбит Мұқанов, …

Сөз-мұхиттан маржан сүзген Read More »

Өңірдегі өнер бәйгесі

Биыл Алаштың ардақтысы, ақиық ақын Мағжан Жұмабаевтың туғанына 130 жыл толды. Осыған орай еліміздің түкпір-түкпірінде түрлі бағыттағы рухани шаралар ұйымдастырылуда. Соның бір шоғыры өңір аудандарында өтуде. Облыстық халық шығармашылығы және мәдени-демалыс орталығы “Мағжан жыры – мәңгілік” деген атаумен байқау жариялаған болатын. Арнайы құрылған қазылар алқасы аудандарды аралап, ондағы ұжымдардың өнерлері мен жеткен жетістіктерін саралмақ. Сайыстың …

Өңірдегі өнер бәйгесі Read More »

ТАРИХТЫҢ ТАРЛАНБОЗЫ

Қазақ тарихының қара нары, ғұлама ғалым, ірі қайраткер, академик Манаш Қозыбаевтың туған күніне орай ғалымның атын иеленген білім ордасы жанындағы музейде жыр бәйгесі ұйымдастырылды. Қай кезде де ұлтының жоғын түгендеп, өткенімізді тереңнен қозғап, тар заманда табандылық танытып, талай мылтықсыз майданда ұлттық рухтың байрағын биіктен желбіреткен ғалымның өнегелі өмірі – жастарға үлгі. Манаш Қозыбаевтың мағыналы ғұмырынан …

ТАРИХТЫҢ ТАРЛАНБОЗЫ Read More »

БОЛМЫСЫ БӨЛЕК ҚАЛАМГЕР

Кіршіксіз рухани тазалығымен, адами болмысымен, шығармашылық шеберлігімен ғибратты өмір кешкен, елі үшін аянбай еңбек еткен Бақыт Мұстафиннің ғұмыр жолы – көпке үлгі. Біздің өңірімізде қаламгерді бiлмейтiн адам кемде-кем шығар. Жерлесіміз Ербол Шәймерденов бір еңбегінде: “Бақыт Мұстафин – та­рихы 90 жылға таяп қалған “Сол­түстік Қазақстан” газеті эстафетасын жиыма бірінші ғасырға өз қолымен тапсырып, аманаттаған hәм басылымның …

БОЛМЫСЫ БӨЛЕК ҚАЛАМГЕР Read More »

ГАЗЕТ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІН ҚУДАЛАУ

1937 жылы Кеңес одағының та­ри­хында ұлы қырғын, жаппай қуғын-сүргін жылы болып, қара таңбамен таңбаланды. Бүкіл елді іштен бүл­діріп, адамгершілік ақыл-парасатты аяққа басқан, “халық жауларын” тауып, құрту науқаны жүріп жатты. Мұндай саяси науқан, ең алдымен бұқаралық ақпарат құралдары қыз­меткерлерінің арасында жүргізілгені айтпаса да түсінікті. Қас қылғандай 1937 жылғы 10 сәуірде “Бостандық туында” әріп қатесі кетті. Яғни …

ГАЗЕТ ҚЫЗМЕТКЕРЛЕРІН ҚУДАЛАУ Read More »

“Япурайдың” бірнеше нұсқасы бар

Естігенде еміне еліктіріп, буы тұла бойды ерітетін әсерлі, өрнекті әндер болады. Сол әннің бірі һәм бірегейі – “Япурай”. Әннің шығу тарихы жөнінде пікірлер сан-саққа таралып, әртүрлі жорамалдар айтылып жүр. Белгілі музыка зерттеушілері мұнда ежелгі түркі-моңғолдық сарын бар десе, кейінгі кезде әнді Мағжан Жұмабаевқа телушілер басым. Мағжан ақынды көзі көрген­дердің жазуынша, ақын домбыра шертіп, ән шырқамаған …

“Япурайдың” бірнеше нұсқасы бар Read More »

ТОҒЫЗҚҰМАЛАҚТЫҢ ТАРИХЫ ТЕРЕҢДЕ

Шахмат – барша әлемге танымал спорт. Шаршы тақта мен фигураларды білмейтіндер сирек. Тіпті атақты гроссмейстерлердің есімдері де ел аузында. Гарри Каспаров, Бобби Фишер, Магнус Карлсен деп жалғасып кете береді. Қазақтың тоғызқұмалағы шахмат сияқты танымал болмағанымен, адамның ойлау қабілетін дамытып, есепке жүйріктігін шыңдауға келгенде артық жақтары көп. Сондықтан да соңғы жылдары бұл ойынға қызығушылар қатары артып …

ТОҒЫЗҚҰМАЛАҚТЫҢ ТАРИХЫ ТЕРЕҢДЕ Read More »

ҚАЗАҚТЫҢ БАТЫР ҰЛЫ

Облыстық тарихи-өлкетану музейінде Кеңес Одағының Батыры Сағадат НұрмағамбетовтІң туғанына 100 жыл толуына орай “Халықтың жүрегіндегі қаһарман” атты көшпелі көрме ашылды. Көрме сөресіне Екінші дүниежүзілік соғыста көзсіз ерлік көрсетіп, небәрі 21 жасында Кеңес Одағының Батыры атағын алған аңыз адамның өмірі мен әскери қызметінен сыр шертетін 100-ден аса құнды жәдігер қойылған. батырдың “Халық қаһарманы” медалі, әскери киімдері, …

ҚАЗАҚТЫҢ БАТЫР ҰЛЫ Read More »

ҚАЙСАР ҚАЛАМГЕР

Қызылжар өңірінің қайсар ұлы, танымал журналист, айбынды азамат Мәлік Мұқанов ағамыз тірі болса осы күндері 80 жасқа толар еді. Сәбит Мұқанов атындағы облыстық ғылыми-әмбебап кітапханада өткен шара қаламгердің өмірі мен шығармашылық мұрасына арналды.  Жиынға қатысқан зиялы қауым өкілдері мен журналистің туыстары Мәлік Мұқановтың өнегелі өмір жолы туралы ой толғады. Еңбек ардагері, облысымыздың құрметті азаматы Болат …

ҚАЙСАР ҚАЛАМГЕР Read More »

Қола қазан

Облыстық тарихи-өлкетану музейінің қорындағы құнды заттардың бірі –  бір ғасырға жуық сақталған қола қазан. Құрылысшылар 1928 жылы Щучье көлінен солтүстікке қарай 6 шақырым, Бурабай орман техникумынан 2 километр қашықтықта (Ақмола облысына қарасты Бармашын елді мекені маңынан) жер қазып жүріп салмағы шамамен 40 центнер болатын тас тақтайшаны тауып алған. Оның астында іші қазынаға толы қола қазан …

Қола қазан Read More »

Ата-ананы тыңдамау – ауыр күнә

Қазақта “Төріңнен қарт кет­песін”, “Ақ сақалды ата бол, ақ самайлы әже бол” дейтін ақ баталар бар. Жасы үлкенге құр­мет еткен, қартын сыйлаған, жетімін жебе­ген, жесірін жы­латпаған халықпыз. Ұрпақ – өзін өмірге келтірген, тірші­лігіне нәр берген ата-ананың алдында мәңгілік қарыздар. Ана­ның ақ сүтін, әкенің ақ тілегін ақтау өз болашағыңа жарқын жол ашу деген сөз. Ата-анаға не …

Ата-ананы тыңдамау – ауыр күнә Read More »